Raport o stanie Unii Europejskiej i wielkie parady azjatyckich armii

Obejrzyj lub posłuchaj

Obejrzyj Posłuchaj

Wideocast

Powiększ video

Wideocast

Powiększ audio

00:00

W środę przewodnicząca KE Ursula von der Leyen wygłosi orędzie na temat stanu Unii Europejskiej.

- Zwykle tego typu wydarzenia nie budziły aż tak dużego zainteresowania mediów, czy polityków. Bywały formalnością. Teraz jednak jest inaczej ponieważ przewodnicząc a KE znalazła się w ogniu krytyki licznych europarlamentarzystów. Spornych kwestii jest sporo: porozumienie z państwami Ameryki Południowej zrzeszonymi w Merkosu, brak reakcji na sytuację w Gazie, na zmiany klimatyczne, polityka europejska wobec administracji prezydenta Donalda Trumpa – wylicza Katarzyna Stańko.

We Francji królują strajki

Także w środę ma się zacząć ogólnokrajowy wielki strajk we Francji. W opinii naszej korespondentki można się spodziewać, że wszystko - kolej, metro, innego rodzaju transport publiczny, lotniskach i szkoły - zostanie zablokowane. Tak przynajmniej wynika z plakatów, jakie są rozlepiane nie tylko w największych miastach, ale również na prowincji.

- Kto organizuje strajk? Tak do końca nie wiadomo. Na pewno popierają go związki zawodowe oraz ugrupowania lewicowe. Mamy też coś nowego, czyli ruch oddolnego protestu na wzór żółtych kamizelek, nazywany zresztą żółtymi kamizelkami 2.0 – relacjonuje Katarzyna Stańko.

Powodem masowych protestów jest pogłębiająca się frustracja społeczeństwa rosnącymi kosztami i obniżającym się poziomem życia, co trwa zresztą już od dobrych kilku lat. Zresztą dowodem na coraz niższą popularność władz było odrzucenie w poniedziałek wieczorem przez francuskie Zgromadzenie Narodowe wotum zaufania dla premiera François Bayrou. Po tym, jak szef rządu stracił swój fotel uwaga polityków i opinii publicznej skupia się na prezydencie Emmanuelu Macronie.

O ile sytuację w Europie można określić, jako niepewną, to w Azji wszystko jest w najlepszym porządku. Tak to przynajmniej wygląda w wysyłanych na zewnątrz propagandowych przekazach.

Kreml święci triumfy

Świat się zastanawia nad tym, jakie będzie pokłosie niedawnego spotkania przywódców Rosji, Chin i Indii. Władimir Putin, Xi Jinping i Narendra Modi rozmawiali ze sobą przy okazji szczytu Szanghajska Organizacja Współpracy (SCO) w porcie Tianjin.

– Widzieliśmy otoczonych wianuszkiem tłumaczy premiera Indii, przewodniczącego i rosyjskiego dyktatora, którzy uśmiechają się do siebie i poklepują się po plecach. Co więcej, Narendra Modi szedł w pewnym momencie z Putinem za rękę i demonstrował, jakimi to dobrymi są przyjaciółmi – opowiada Tomasz Augustyniak, korespondent xyz.pl w regionie Azji i Pacyfiku.

Jego zdaniem spotkanie odbyło się dokładnie tak, jak życzyć mógł sobie Kreml. Zgodnie z życzeniami Władmira Putina SCO zaczyna mieć coraz bardziej globalne, a nie wyłącznie azjatyckie znaczenie. I dzięki temu stanowi alternatywę dla formatów zdominowanych przez kraje Zachodu. Jednak tegoroczny szczyt przyniósł ogromne - nie tylko zresztą wizerunkowe - korzyści Rosji, ale i wszystkim pozostałym stronom.

Efektem spotkania są też zwiększone zakupy rosyjskiej ropy przez Chiny oraz zgoda Pekinu na budowę drugiej nitki gazociągu Siła Syberii. Ma on ma zapewniać przesył nawet 50 mld m sześc. rocznie przez trzy dekady.

Wietnam się przepoczwarza

Kilka dni po szczycie SCO w Pekinie z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej na Dalekim Wschodzie odbyła się gigantyczna parada Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

Nie był to jednak jedyny tego typu pokaz w Azji w ostatnich dniach. Swoją defiladę zorganizowali bowiem także Wietnamczycy. Tu okazją była aż trzy ważne rocznice: 95-lecie utworzenia partii komunistycznej, 80-lecie deklaracji niepodległości i 50-lecie zjednoczenia Wietnamu po wygranej wojnie z USA.

Te obchody zbiegły się w czasie z najambitniejszymi reformami od chwili zjednoczenia Wietnamu. Nowy szef partii komunistycznej Tô Lâm już doprowadził do bezprecedensowych cięć w administracji m.in. radykalnie redukując liczbę urzędników. Chce teraz popchnąć kraj wyżej w globalnym łańcuchu dostaw tak, aby Wietnam znalazł się wśród krajów rozwiniętych.

Kanadyjskie i skandynawskie projekty

Ponadto w podcaście „Państwa, Miasta – raport xyz” mówimy o:

• wyborach parlamentarnych w Norwegii, w których ponownie zwyciężyła Partia Pracy i to ona będzie największym ugrupowaniem w Stortingu,
• o kanadyjskim rządowym programie Major Project Office i pierwszych rozwojowych projektach, jakie mają być realizowane w jego ramach oraz
• o pilotażowym programie, w ramach którego kierowcy w wybranych szwedzkich wsiach mają otrzymywać wynagrodzenie za podwożenie swoich sąsiadów.

Główne wnioski

1. Europa stoi w obliczu niepewności i napięć społecznych. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen musi zmierzyć się z krytyką europarlamentarzystów. We Francji upadek rządu poprzedził wielki ogólnokrajowy strajk, który może sparaliżować transport, szkoły i życie codzienne obywateli.
2. Azja demonstruje stabilność i strategiczną współpracę. Przywódcy Rosji, Chin i Indii wykorzystują szczyt SCO do wzmocnienia relacji gospodarczych i politycznych. Świat się zastanawia, co z tego będzie wynikać w praktyce. A komunistyczny Wietnam prowadzi ambitne reformy administracyjne i modernizacyjne rodem z ustroju kapitalistycznego.
3. Kontrast między kontynentami pokazuje różne wyzwania globalne. Demokratyczna Europa zmaga się z wewnętrznymi kryzysami i napięciami społecznymi. Azja zdominowana przez antydemokratyczne reżimy pokazuje światu jedność i wspólną siłę, a także globalne ambicje.