Napoje w opakowaniach kaucyjnych pojawią się na przełomie roku

Na półkach sklepów wciąż brakuje napojów z logo systemu kaucyjnego, mimo że obowiązuje on od 1 października. Sieci handlowe zapowiadają, że produkty w butelkach i puszkach z oznaczeniem kaucji pojawią się szerzej dopiero na przełomie 2025 i 2026 roku.

System kaucyjny działa, ale napojów z logo wciąż brak

Od 1 października 2025 r. w Polsce obowiązuje system kaucyjny. Do każdego napoju w plastikowej butelce, metalowej puszce lub szklanej butelce wielorazowego użytku doliczana jest kaucja: 50 groszy w przypadku butelek plastikowych i puszek oraz 1 zł za butelkę szklaną zwrotną.

Opakowania objęte systemem oznaczono logo z dwiema strzałkami tworzącymi prostokąt i napisem „kaucja”. Znak ma informować klientów, że po oddaniu opakowania można odzyskać pieniądze.

Mimo uruchomienia systemu, w większości sklepów wciąż dominują napoje bez oznaczeń kaucji. Powodem jest trzymiesięczny okres przejściowy, obowiązujący do końca 2025 r., który pozwala producentom i sieciom sprzedać dotychczasowe zapasy.

Sieci handlowe przygotowane, ale czekają na producentów

Sieć Biedronka poinformowała, że napoje w opakowaniach kaucyjnych będą wprowadzane sukcesywnie, a większe ilości trafią do sprzedaży pod koniec 2025 r.. Sklepy zostaną włączone do systemu, gdy tylko w ich ofercie pojawią się produkty z odpowiednim oznaczeniem. Jak zaznaczyła przedstawicielka sieci, do końca 2026 r. w sprzedaży mogą występować zarówno napoje z logo kaucji, jak i bez niego.

W sieci ALDI od 1 października wszystkie blisko 400 sklepów są wyposażone w butelkomaty i oznaczenia ułatwiające korzystanie z systemu. W przypadku marek własnych trwają prace nad zmianą etykiet, natomiast tempo wprowadzenia oznaczeń na produktach brandowych zależy od producentów.

Netto nie ma jeszcze w sprzedaży napojów z logo systemu. Sieć przewiduje, że będą one pojawiać się sukcesywnie, ale znaczne przyspieszenie nastąpi po 1 stycznia 2026 r., gdy wszyscy producenci będą zobowiązani do dystrybucji napojów w opakowaniach z oznaczeniem kaucji.

Lidl i Żabka testują odbiór opakowań

Lidl Polska informuje, że w jego sklepach dostępne są obecnie tylko napoje bez logo kaucji. Nowe opakowania trafią do sprzedaży po wyprzedaniu dotychczasowych zapasów. Już w kwietniu 2025 r. sieć uruchomiła ponad 900 butelkomatów, by przetestować proces zbiórki.

W Lidlu butelki plastikowe i puszki z logo kaucji będzie można zwrócić w butelkomatach, a butelki szklane zwrotne – przy kasie. Zwrot kaucji ma być możliwy w gotówce lub w formie bonu do wykorzystania na zakupy.

Żabka poinformowała, że nie zna konkretnego terminu wprowadzenia opakowań kaucyjnych, ponieważ zależy to od decyzji producentów napojów.

Kary dla producentów i cele ekologiczne

Zgodnie z przepisami, producenci, którzy nie przystąpią do systemu kaucyjnego, zapłacą opłatę produktową – karę za niezrealizowanie wymogów zbiórki. Jak poinformowała wiceminister klimatu Anita Sowińska, do końca 2025 r. opłata jest niska, ale od 2026 r. będzie „motywująca finansowo”.

Kaucję będzie można odzyskać bez paragonu, pod warunkiem że opakowanie jest puste, niezgniatane, z widocznym kodem kreskowym i logo systemu. Kaucja będzie widoczna na paragonie jako osobna pozycja.

Opakowania bez znaku systemu należy nadal wyrzucać do żółtego pojemnika.

Cel: 90 procent zbiórki opakowań

System kaucyjny ma zachęcić konsumentów do zwrotu opakowań i zwiększyć poziom recyklingu. Polska ma osiągnąć 77 proc. selektywnej zbiórki butelek plastikowych, puszek i szklanych butelek wielokrotnego użytku w latach 2025–2028, a od 2029 r. – 90 proc.. Dotychczas, dzięki systemowi segregacji odpadów, udawało się zebrać ok. 45 proc. wprowadzonych na rynek butelek PET. Ministerstwo Klimatu zakłada, że dzięki systemowi kaucyjnemu poziom zbiórki przekroczy 90 proc.

Źródło: PAP