Zaloguj się 
Dzieje się!
Siła kobiet
Kobiecy sport: jak się rozwija i jak wpływa na lokalną gospodarkę
Rosnąca popularność sportu kobiet przekłada się na wymierne korzyści gospodarcze dla regionów i miast, które organizują takie wydarzenia. Badania ekonomiczne pokazują, że wydarzenia te zwiększają przychody lokalnych firm, napływ turystów oraz obłożenie hoteli, choć efekt ten bywa krótkotrwały. Korzyści pojawiają się tam, gdzie kobiecy sport funkcjonuje regularnie, jak w profesjonalnych ligach, które przyciągają kibiców, zwiększają sprzedaż i stymulują rozwój infrastruktury sportowej.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak zmienia się frekwencja na najważniejszych turniejach piłkarskich kobiet.
- Jakie skutki generują dla lokalnej społeczności.
- Jak wzrosła frekwencja na meczach WNBA i jakie decyzje w związku z tym podjęła liga.
Duże imprezy sportowe generują szeroki wachlarz mierzalnych efektów ekonomicznych. Efekty bezpośrednie obejmują przychody ze sprzedaży biletów, gadżetów, umów sponsorskich, a także wydatków turystycznych. Efekty pośrednie wynikają z tworzenia lokalnej wartości gospodarczej, możliwości zatrudnienia i inwestycji w infrastrukturę. Ważne są również efekty długoterminowe. Obejmują np. wpływ na turystykę, wizerunek regionu czy zmiany w lokalnej sile nabywczej.
Wydarzenia sportowe generują również efekty pozaekonomiczne. Wśród najważniejszych wymienia się przełożenie na zdrowie w postaci wzrostu aktywności fizycznej społeczeństwa oraz promocji zdrowego stylu życia. Istotne są także efekty społeczne, takie jak wzmacnianie kapitału społecznego, integracja lokalnych wspólnot i budowanie poczucia tożsamości.
Jak mierzyć wpływ wydarzeń sportowych na gospodarkę?
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w swojej publikacji „How to measure the impact of culture, sports and business events. A Guide Part I” („Jak mierzyć wpływ wydarzeń kulturalnych, sportowych i biznesowych. Przewodnik, część 1”) wskazuje, że ocena wpływu takich wydarzeń powinna obejmować cały cykl. Od etapu ubiegania się o organizację i planowania, przez okres realizacji wydarzenia, aż po analizę jego skutków w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasowym.
OECD podkreśla konieczność stosowania zróżnicowanych metod badawczych, obejmujących jednakowo analizy ex ante (np. analizę kosztów i korzyści oraz ocenę wpływu społecznego i środowiskowego), jak i badania ex post, wykorzystujące metody ilościowe, eksperymentalne oraz podejścia oparte na teorii zmiany, pozwalające uchwycić zarówno skalę oraz mechanizmy oddziaływania wydarzeń.
Piłka nożna: kobiecy mundial i Euro z lotu ptaka
Najistotniejszym wydarzeniem sportowym na Starym Kontynencie w tym roku były Mistrzostwa Europy UEFA w piłce nożnej organizowane w Szwajcarii. Zgromadziły na trybunach ponad 657 tys. widzów.
Wykres interaktywny Był to dotychczasowy rekord, jak widać z powyższego wykresu. W porównaniu z poprzednim Euro o najwyższej widowni (Anglia 2022) odnotowano wzrost o 14 proc. Ale największa zmiana nastąpiła pomiędzy 2017 a 2022 r. Liczba widzów na trybunach zwiększyła się wtedy o ponad 300 tys. (130 proc.).
Początkowe turnieje były krótsze i stopniowo następowała ich ewolucja, która wiązała się z większą liczbą spotkań. Z tego względu, że lepszą miarą oceny popularności jest średnia widownia na mecz. Ta wzrosła 2,5-krotnie podczas Euro w Anglii w stosunku do poprzednich turniejów i pozostała na zbliżonym poziomie w trakcie ostatniej edycji. O tym, jak duże dokonały się zmiany, jeśli chodzi o zainteresowanie kobiecym Euro, warto przytoczyć jedną statystykę. Średnia widownia na meczu w Szwajcarii (21 tys.) była wyższa niż na całym turnieju z 1995 r. (20,5 tys.) rozgrywanym wówczas w czterech krajach i składającym się z zaledwie pięciu spotkań.
Dla porównania poniższy wykres prezentuje te same statystyki dla kobiecych mistrzostw świata w piłce nożnej. Pierwsze co rzuca się w oczy to znacznie szybsze osiągnięcie wysokich wyników oglądalności w porównaniu do Euro. Już w 1999 r. w Stanach Zjednoczonych zgromadziły one 1,2 mln osób na trybunach, czyli niemal dwa razy więcej niż ostatnie mistrzostwa Europy w Szwajcarii. Spadek cztery lata później wynikał z odmiennego terminu rozgrywania imprezy ze względu na nagłe przeniesienie imprezy do USA z Chin, w których wybuchła epidemia SARS (jesień vs. lato). Duży skok podczas ostatnich mistrzostw współorganizowanych przez Australię i Nową Zelandię wiązał się z rozszerzeniem formatu turnieju do 64 spotkań przy wysokiej średniej na mecz (31 tys.).
Wykres interaktywny Studium przypadku: Szwajcaria 2025 r.
Liczba podróżnych w pierwszym tygodniu Mistrzostw Europy Kobiet UEFA 2025 do Szwajcarii wzrosła o 12 proc. Co więcej, dane z kart kredytowych i debetowych z krajów uczestniczących wskazują, że podróżni wydali w tym czasie więcej niż w poprzednim roku. Największy wzrost wydatków zagranicznych odnotowano w Islandii, gdzie wzrosły prawie pięciokrotnie w porównaniu z poprzednim rokiem.
Raport EY dotyczący mistrzostw wskazuje na wartość dodaną turnieju w wysokości 205 mln franków szwajcarskich. 35 proc. biletów zostało sprzedanych gościom zagranicznym. Według danych UEFA, szwajcarskie hotele odnotowały 9 proc. wzrost rezerwacji wśród klientów z Europy w miesiącu trwania turnieju w porównaniu z lipcem 2024 r.
Dwójka badaczy z uniwersytetu w Lucernie przeanalizowała wpływ tegorocznej imprezy na niektóre aspekty lokalnej gospodarki. Korzystając z danych dotyczących noclegów pochodzących ze Szwajcarskiego Federalnego Urzędu Statystycznego, porównali miejsca, w których odbyło się Euro z innymi szwajcarskimi miejscowościami.
Wyniki wskazują raczej na niewielki pozytywny efekt. Nie potwierdzają zatem twierdzeń o dużym wpływie organizowanego turnieju na turystykę. W dużych miejscowościach (Bazylea, Berno, Genewa i Zurych), których wielkość pozwala na precyzyjniejsze oszacowania, wzrost noclegów wyniósł 1,6 proc. Istotne jest to, że nie jest to zwykłe porównanie średnich przed turniejem i po nim. Uzyskany wynik porównuje obłożenie hoteli podczas Euro w porównaniu do hipotetycznej sytuacji, gdyby impreza się nie odbyła.
Przykład z Afryki: krótkoterminowe korzyści, ale bez długofalowego wpływu
Nieco inne wyniki wpływu dużego wydarzenia sportowego na lokalną gospodarkę były widoczne na przykładzie analizy Pucharu Narodu Afryki w piłce nożnej kobiet w 2016 r. Turniej odbył się w Kamerunie.
Badanie przeprowadzone przez Achu, Lekgau i Boba w 2022 r. (artykuł naukowy zatytułowany „Perceptions of the Socioeconomic Impacts of a Women’s Major Sporting Event in Africa”), oparte na ankiecie przeprowadzonej wśród 759 uczestników wydarzenia oraz wywiadach z kluczowymi interesariuszami, wskazuje, że turniej przyniósł przede wszystkim krótkoterminowe korzyści ekonomiczne. Obejmowały one wzrost dochodów lokalnych przedsiębiorstw, tymczasowe miejsca pracy oraz poprawę infrastruktury sportowej w miastach-gospodarzach.
Jednocześnie autorzy podkreślają silny wymiar społeczny wydarzenia, przejawiający się we wzroście dumy narodowej, integracji społecznej oraz zwiększeniu widoczności kobiecej piłki nożnej i przełamywaniu stereotypów dotyczących roli kobiet w sporcie. Brak długofalowych strategii wykorzystania impulsu turniejowego sprawił jednak, że pozytywne efekty gospodarcze miały ograniczoną trwałość.
WNBA: rekordy frekwencji i poszerzenie ligi
Popularność sportu kobiecego rośnie nie tylko w kontekście pojedynczych wydarzeń, ale również w związku z rozwojem profesjonalnych lig. Dobrym przykładem jest amerykańska liga koszykówki kobiet (WNBA). Według danych podanych przez samą ligę, w 2024 r. odnotowała ona najwyższą oglądalność telewizyjną od 22 lat, wyniosła 54 mln widzów. Liga odnotowała też wzrost sprzedaży gadżetów o 601 proc. w porównaniu z poprzednim sezonem. Jednocześnie wzrosło zaangażowanie i zasięgi w mediach społecznościowych.
Wykres interaktywny Wzrost popularności widoczny jest również w danych na temat frekwencji na meczach. W 2024 r. liczba kibiców na trybunach sięgnęła 2,6 mln. Z kolei w 2025 r. pobity został rekord frekwencji – aż 3,5 mln widzów obecnych na meczach.
W efekcie ogromnego wzrostu popularności, liga rozpoczęła proces ekspansji – z 12 do 18 drużyn. W jej ramach przyjmowała aplikacje od miast, które chciały stworzyć swoje drużyny. Formalną kandydaturę zgłosiło kilkadziesiąt miast. W 2025 r. do ligi dołączyła pierwsza z nowych drużyn – Golden State Valkyries. W 2026 r. dołączy Toronto Tempo oraz Portland Fire, a kolejne drużyny będą sukcesywnie przyłączane do 2030 r.
Wykres interaktywny W związku z rozszerzeniem ligi warto również spojrzeć na wyniki średniej widowni na meczu. W sezonie 2025 r. w tej statystyce padł rekord – jeden mecz oglądało przeciętnie ponad 11 tys. kibiców.
Jak wskazuje J.Pougnet-Green w artykule opublikowanym na łamach „Michigan Journal of Economics”, duże zainteresowanie nowych miast dołączeniem do WNBA wynika m.in. z chęci korzystania z rosnącej popularności rozgrywek. Głównym motorem wydaje się kwestia większej ekspozycji medialnej w związku z dużą widownią telewizyjną, ale nie bez znaczenia jest kwestia wpływu wydarzeń na lokalną gospodarkę. Wskazuje się tutaj m.in. wzrost ruchu turystycznego i związany z tym wzrost przychodów lokalnych biznesów w sektorze hospitality (hotele, restaruacje).
Podsumowując, korzyści dla lokalnych gospodarek z wydarzeń ekonomicznych są bezsprzeczne, choć badania pokazują, że występują głównie w krótkim okresie. W praktyce oznacza to, że same pojedyncze turnieje rzadko są impulsem rozwojowym na lata. Kluczowe znaczenie ma długofalowa strategia wykorzystania wydarzeń sportowych przez łączenie ich z promocją regionu, rozwojem sportu powszechnego i trwałymi inwestycjami, które pozwalają zamienić chwilowe zainteresowanie w stałą aktywność gospodarczą.
Główne wnioski
- Konkretny impuls finansowy, ale ograniczony skalą. Euro 2025 w Szwajcarii wygenerowało ok. 205 mln franków wartości dodanej, 35 proc. biletów kupili cudzoziemcy, a noclegi w miastach – gospodarzach wzrosły realnie o ok. 1,6 proc. (po uwzględnieniu tzw. efektu wypychania). To mierzalny, lecz umiarkowany wpływ na lokalną gospodarkę.
- Największe korzyści są krótkookresowe. Wydarzenia zwiększają przychody hoteli, restauracji i transportu oraz tworzą tymczasowe miejsca pracy, ale bez dalszych działań (infrastruktura, promocja, rozwój sportu masowego) efekt zanika po zakończeniu turnieju (przykład Kamerunu 2016 r.).
- Stałe ligi dają trwalszy efekt niż turnieje. WNBA w 2025 r. przyciągnęła 3,5 mln kibiców, średnio 11 tys. na mecz, co skłoniło miasta do inwestowania w nowe drużyny. Regularne rozgrywki generują powtarzalny ruch turystyczny, stabilne przychody dla hospitality i długofalową ekspozycję medialną regionów.
