Indie: trwa największe święto religijne na świecie

W indyjskim mieście Prajagradź, nad brzegami świętych rzek Gangesu i Jamuny – rozpoczęło się dziś Maha Kumbh Mela, czyli Wielkie Święto Dzbana. To największy na świecie festiwal religijny, odbywający się co 12 lat, który za każdym razem przyciąga miliony hinduistycznych pielgrzymów i mistyków.

Organizatorzy przewidują, że przez sześć tygodni trwania festiwalu odwiedzi go około 400 mln osób. To nie tylko wydarzenie duchowe, ale także gigantyczne wyzwanie logistyczne. Dla porównania, w pielgrzymkach do Mekki – jednym z największych masowych zgromadzeń na świecie – według saudyjskiego urzędu statystycznego w całym 2024 r. wzięło udział ponad 1,8 mln pielgrzymów.

Przeczytaj: Chiny i Indie zawarły porozumienie w sprawie spornej granicy. To wcale nie koniec rywalizacji

Festiwal należy do najważniejszych rytuałów hinduizmu. Uczestnicy pragną oczyścić się z grzechów i wyzwolić z cyklu narodzin i śmierci. Pielgrzymi codziennie kąpią się w świętych wodach, wierząc, że w ten sposób dostąpią zbawienia. Najbardziej uroczyste kąpiele odbywają się w wyznaczone dni o szczególnym znaczeniu astrologicznym, co przyciąga ogromne tłumy wiernych.

Jednym z najważniejszych momentów festiwalu jest tzw. królewska kąpiel, zarezerwowana dla ascetów i sadhu – nagich, wysmarowanych popiołem mnichów, którzy symbolizują wyrzeczenie się dóbr doczesnych.

Historyczne i duchowe korzenie festiwalu

Początki Maha Kumbh Mela sięgają starożytnej hinduskiej mitologii. Według legendy bóg Wisznu wywalczył od demonów złoty dzban z nektarem nieśmiertelności, z którego kilka kropli spadło na ziemię w czterech miejscach: Prajagradź, Haridwar, Ujjain i Nasik.

To właśnie te miasta co trzy lata rotacyjnie organizują festiwal Kumbh, podczas gdy Maha Kumbh odbywa się raz na 12 lat. Astrolodzy określają dokładne daty festiwalu na podstawie układu planet i gwiazd, co nadaje mu szczególne znaczenie duchowe.

W tym roku festiwal w Prajagradź jest wyjątkowy ze względu na rzadkie zjawisko astrologiczne – układ planet identyczny z tym sprzed 144 lat. Organizatorzy podkreślają, że mamy do czynienia z jednym z najbardziej znaczących momentów w historii Kumbh Mela.

Logistyka na niespotykaną skalę

Zorganizowanie festiwalu dla setek milionów ludzi wymagało stworzenia tymczasowego miasta o powierzchni 40 km kw. Na potrzeby pielgrzymów zbudowano ponad 150 tys. toalet, 3 tys. kuchni, drogi, miejsca noclegowe oraz 11 szpitali. W celu zapewnienia bezpieczeństwa rozmieszczono 50 tys. funkcjonariuszy oraz 2,5 tys. kamer monitorujących tłum. Dodatkowo festiwal rozświetla sieć 68 tys. latarni LED, których jasność można dostrzec z kosmosu.

Indyjska kolej uruchomiła 90 specjalnych pociągów, które podczas festiwalu wykonają łącznie 3,3 tys. kursów. Przygotowano również aplikacje mobilne oraz punkty, w których pielgrzymi mogą odnaleźć zagubionych w tłumie bliskich.

Narzędzie promocji religijnej i politycznej

Dla Indii, gdzie hinduizm jest dominującą religią, Kumbh Mela to nie tylko święto duchowe, ale także okazja do promowania dziedzictwa kulturowego. Premier Narendra Modi i jego Indyjska Partia Ludowa (BJP) wykorzystują festiwal, aby podkreślić politykę hinduistycznego nacjonalizmu, którą aktywnie realizują.

Przeczytaj: Wyborczy 2024 r.: podsumowanie ze świata

Władze stanu Uttar Pradeś, na czele którego stoi Yogi Adityanath – mnich i polityk BJP – przeznaczyły na organizację festiwalu ponad 765 milionów dolarów. Miasto Prajagradź, wcześniej znane jako Allahabad, zmieniło nazwę w ramach działań na rzecz promocji hinduskiej tożsamości kulturowej.

Wyzwania i dziedzictwo

Organizatorzy działają z rozmachem, ale muszą stawić czoła wielu wyzwaniom. Ulewne deszcze, które opóźniły przygotowania, sprawiły, że część infrastruktury została ukończona w ostatniej chwili.

Pielgrzymi narzekali na przerwy w dostawach wody i prądu w niektórych obozach. Krytycy zwracają także uwagę na potencjalne zagrożenia zdrowotne związane z tak ogromnym zgromadzeniem ludzi, szczególnie w kontekście wspomnień o pandemii COVID-19, która wpłynęła na wcześniejsze edycje festiwalu.

Mimo trudności Kumbh Mela pozostaje wydarzeniem o ogromnym znaczeniu duchowym i społecznym. Pielgrzymi, niezależnie od wieku czy statusu społecznego, przybywają na festiwal, często pokonując tysiące kilometrów pieszo. Twierdzą, że w ten sposób łączą się z bogiem, i podkreślają, że kąpiel w świętych wodach przynosi im spokój oraz radość.

W 2017 r. wydarzenie wpisano na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO. To wyróżnienie podkreśla znaczenie tradycji hinduistycznych i pokazuje, jak głęboko religia przenika codzienne życie milionów Hindusów.

Główne wnioski

1. Maha Kumbh Mela to największe religijne wydarzenie na świecie.
2. Organizacja festiwalu wymaga ogromnych przygotowań logistycznych, w tym budowy tymczasowego miasta, które ma pomieścić 400 mln uczestników.
3. Festiwal odgrywa także rolę polityczną, promując hinduską tożsamość i politykę rządu Indii.