Polacy mistrzami długich weekendów? Inni mają jeszcze lepiej
Kiedy Polacy cieszą się z wydłużonego majowego weekendu, Czesi i Słowacy wspominają czterodniowe wolne z okazji Wielkanocy i snują plany na kolejny długi weekend już za tydzień.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jaki naród naszego regionu jest mistrzem w planowaniu długich weekendów.
- Dlaczego kolejne słowackie rządy konsekwentnie zmniejszają liczbę dni wolnych od pracy.
- Które z państw Unii Europejskiej ma najwięcej dni wolnych.
W 2025 roku Polacy mają prawo do 14 dni wolnych od pracy. Ustawa gwarantuje także wolne niedziele. W tym dniu zawsze wypadają pierwszy dzień Wielkanocy i Zielone Świątki, dlatego możemy liczyć na 12 dodatkowych (poza niedzielami) dni wolnych od pracy.
Dodatkowo wolne w Polsce są:
- 1 stycznia (Nowy Rok),
- 6 stycznia (Święto Trzech Króli),
- drugi dzień Wielkanocy (w 2025 roku wypadł 21 kwietnia),
- 1 maja (święto państwowe),
- 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja),
- dzień Bożego Ciała (w 2025 roku przypada 19 czerwca),
- 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny).
- 1 listopada (Wszystkich Świętych),
- 11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości),
- 24 grudnia (Wigilia Bożego Narodzenia),
- 25 grudnia (pierwszy dzień Bożego Narodzenia),
- 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia).
Kiedy w Czechach przypadają dni wolne od pracy?
Czesi, według ustawy z 29 czerwca 2000 roku, mają prawo do dodatkowych 13 wolnych dni.
Wolne z okazji świąt państwowych przypada:
- 1 stycznia, kiedy nasi sąsiedzi świętują Nowy Rok, jak i Święto Odnowienia Niepodległego Państwa Czeskiego,
- 8 maja (Dzień Zwycięstwa),
- 5 lipca (Święto Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego),
- 6 lipca (Dzień Spalenia Mistrza Jana Husa),
- 28 września (Święto Państwowości Czeskiej),
- 28 października (Dzień Powstania Niepodległej Republiki Czechosłowackiej),
- 17 listopada (Międzynarodowy Dzień Studentów i Dzień Walki o Wolność i Demokrację).
Dodatkowo Czesi mają wolne dni z okazji innych świąt:
- Wielki Piątek i Wielkanocny Poniedziałek (w 2025 roku przypadały 18 i 21 kwietnia),
- 1 maja (Święto Pracy),
- wigilia świąt Bożego Narodzenia (24 grudnia),
- pierwszy dzień świąt Bożego narodzenia (25 grudnia),
- drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (26 grudnia).
Choć w polskich oczach Czesi uchodzą za naród ateistów, od lat nasi sąsiedzi mogli liczyć na wolną Wigilię, nie pracują także w Wielki Piątek. Święto przypada także w dzień Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego, który ustanowiono w celu upamiętnienia misji chrystianizacyjnej Słowiańszczyzny.
Szczęście po czesku, czyli trzy długie weekendy
Czesi w porównaniu do Polaków mają realnie jeden dzień więcej wolny od pracy z powodu świąt. Dodatkowo w 2025 roku w okolicy naszego wydłużonego weekendu majowego Czesi mogą liczyć na aż trzy długie weekendy.
Pierwszy przypadł z okazji Świąt Wielkiej Nocy między 18 i 21 kwietnia, kiedy nasi sąsiedzi korzystali z wolnego Wielkiego Piątku. Po wzięciu jednego dodatkowego dnia urlopu (2 maja) mogą – podobnie jak my – cieszyć się wydłużonym weekendem od przypadającego 1 maja (czwartek) Święta Pracy do 4 maja (niedziela).
Biorąc dodatkowy dzień wolny (9 maja), będą mogli, dzięki przypadającemu 8 maja Dniu Zwycięstwa, odpoczywać cztery dni między 8 a 11 maja.
Kiedy wolne mają Słowacy?
W podobnej do Czechów sytuacji są Słowacy, którzy (pod warunkiem wzięcia dwóch dni urlopowych) też mogą liczyć trzy czterodniowe weekendy w ciągu miesiąca: 18-21 kwietnia (piętek-poniedziałek), 1-4 maja (czwartek-niedziela) i 8-11 maja (czwartek-niedziela).
Jeszcze do niedawna Słowacy mieli 16 dni wolnych od pracy. U naszych sąsiadów — podobnie jak w Czechach — wolne przysługuje z powodu dni państwowych oraz innych świąt:
Za święta państwowe uznaje się:
- 1 stycznia (Dzień Powstania Republiki Słowackiej),
- 5 lipca (Święto świętych Cyryla i Metodego),
- 29 sierpnia (rocznica Słowackiego Powstania Narodowego),
- 1 września (Dzień Konstytucji Republiki Słowackiej),
- 28 października (Dzień powstania niepodległego państwa Czechosłowackiego)
- 17 listopada (Dzień walki o wolność i demokrację)
Dodatkowo prawo na Słowacji gwarantuje dni wolne od pracy z powodu innych świąt, które przypadają:
- 6 stycznia (Święto Trzech Króli),
- Wielki Piątek i Wielkanocny Poniedziałek (w tym roku przypadały 18 i 21 kwietnia),
- 1 maja (Święto Pracy),
- 8 maja (Dzień Zwycięstwa nad Faszyzmem),
- 15 września (Święto Matki Boskiej Bolesnej),
- 1 listopada (Dzień Wszystkich Świętych),
- 24 grudnia (Wigilia Bożego Narodzenia),
- święta Bożego Narodzenia (25-26 grudnia).
Słowackie rządy likwidują kolejne dni urlopowe
Nasi południowi sąsiedzi nowelizacją kodeksu pracy wprowadzili zapis, że nie każde święta państwowe są dniami wolnymi od pracy.
W ten sposób w 2021 roku z listy dni wolnych od pracy na Słowacji zostało skreślone przypadające 28 października święto z okazji Dnia powstania niepodległego państwa Czechosłowackiego. Ta decyzja w dużej mierze miała charakter polityczny – część słowackich elit politycznych czuła dyskomfort w fetowaniu powstania państwa, które już nie istnieje. W tle toczono dyskusję, na ile Słowacja jest spadkobiercą powstałej w 1918 roku Czechosłowacji, w której pod względem liczebności Słowacy byli dopiero trzecim, po Czechach i Niemcach, narodem.
Jedną z pierwszych decyzji, którą jesienią 2023 roku podjął urzędujący do dziś gabinet Roberta Ficy, było kolejne zmniejszenie liczby słowackich dni wolnych. Od 2024 roku na Słowacji 1 września, czyli Dzień Konstytucji Republiki Słowackiej, jest kolejnym świętem państwowym, które nie jest wolne od pracy.
Powód? Troska o finanse publiczne. Minister finansów Ladislav Kamenický z partii Smer deklarował, że dodatkowy dzień pracy miał przynieść słowackiemu budżetowi 130 mln euro.
Tym samym Słowacy mają realnych dodatkowych 14 dni wolnych od pracy: jeden więcej od Czechów i dwa od Polaków.
Wolne dni na Węgrzech
Na Czechów i Słowaków z zazdrością pewnie spoglądają Węgrzy, którzy według kodeksu pracy mają prawo jedynie do dodatkowych 11 dni wolnych.
Święta państwowe przypadają tutaj:
- 1 stycznia,
- 15 marca,
- w Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanocny (w 2025 roku przypadły 18 i 21 kwietnia),
- 1 maja,
- Poniedziałek Zesłania Ducha Świętego (w tym roku przypadnie 9 czerwca),
- 20 sierpnia,
- 23 października,
- 1 listopada,
- przypadające 25 i 26 grudnia święta Bożego Narodzenia.
Łatwo zauważyć, że Węgrzy w tym roku przy wykorzystaniu jednego dnia urlopu mogą liczyć na wydłużony weekend od 1 do 4 maja, kiedy świeżo w pamięci mają jeszcze — dzięki wolnemu przypadającemu w Wielki Piątek — wydłużony wolny wielkanocny weekend od 18 do 21 kwietnia.
Tak świętują pozostałe państwa Unii Europejskiej
Stanowienie dni wolnych w poszczególnych krajach członkowskich UE należy do kompetencji państw i jest zależne od lokalnej specyfiki.
Co roku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej publikowany jest wykaz dni wolnych od pracy w państwach członkowskich w nadchodzącym roku. Powstaje, co stanowi rozporządzenie z 1971 roku określające zasady mające zastosowanie do okresów, dat i terminów, na podstawie deklaracji konkretnych krajów.
Jednak warto do niego podchodzić z dużą rezerwą. Po pierwsze, według dokumentu (Document C/2024/07517) w 2025 roku w Polsce jest jedynie 13 dni świątecznych, choć w rzeczywistości jest ich 14. W zestawieniu nie ma wolnej polskiej Wigilii, którą wprowadzono dopiero po jego ogłoszeniu.
Według Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej Czesi mogą liczyć w bieżącym roku na 15 dni wolnego. W rzeczywistości jest ich nie 15, a – jak podano wcześniej – 13. Tę informację potwierdzili serwisowi XYZ Ondřej Krátoška z biura prasowego czeskiego ministerstwa spraw wewnętrznych oraz Václav Lebeda, rzecznik prasowy Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Pradze. W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jako dodatkowy dzień wolny w Republice Czeskiej uznano Wielką Sobotę i Niedzielę Wielkanocną, które w rzeczywistości nie są dodatkowymi dniami wolnymi w rozumieniu czeskiego prawa.
Najczęściej świętują Rumuni i Litwini
Dlatego wspomniane zestawienie z Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej traktujemy w sposób orientacyjny.
I tak na najwięcej dni wolnych w 2025 roku mogą liczyć Rumunii (17) i Litwini (16). Najmniej świąt mają Niemcy i Hiszpanie (po dziewięć). Polacy są w tej kategorii gdzieś w połowie stawki. Według przytaczanego dokumentu możemy liczyć na 13 dni wolnych, po decyzji o wolnej Wigilii - 14, które tak naprawdę realnie dają 12 dodatkowych dni wolnych (pierwszy dzień Wielkiej Nocy i Zielone Świątki przypadają zawsze w niedzielę).
Główne wnioski
- Wydłużona majówka to nie jest wyłącznie polska specjalność. W ciągu miesiąca Czesi i Słowacy – dzięki wolnemu w Wielki Piątek, Święto Pracy i przypadającemu 8 maja Dniu Zwycięstwa – mają szansę na aż trzy wydłużone weekendy.
- Jesteśmy jedynym krajem Grupy Wyszehradzkiej, który nie może liczyć na wolne z okazji Wielkiego Piątku.
- W ciągu ostatnich czterech lat słowackie rządy zdecydowały o likwidacji dwóch dni wolnych od pracy. Powodem są oszczędności. Rządzący szacują, że każdy dodatkowy dzień pracy przynosi słowackiemu budżetowi 130 mln euro.