Pilne
Sprawdź relację:
Dzieje się!
Lifestyle Społeczeństwo Świat

Polacy mistrzami długich weekendów? Inni mają jeszcze lepiej

Kiedy Polacy cieszą się z wydłużonego majowego weekendu, Czesi i Słowacy wspominają czterodniowe wolne z okazji Wielkanocy i snują plany na kolejny długi weekend już za tydzień.

W zeszłym roku Polacy na długi majowy weekend wybierali m.in. spacery po gdyńskiej plaży.
Majówka w Gdyni w 2024 roku. Fot.: PAP/Jerzy Ochoński

Z tego artykułu dowiesz się…

  1. Jaki naród naszego regionu jest mistrzem w planowaniu długich weekendów.
  2. Dlaczego kolejne słowackie rządy konsekwentnie zmniejszają liczbę dni wolnych od pracy.
  3. Które z państw Unii Europejskiej ma najwięcej dni wolnych.

W 2025 roku Polacy mają prawo do 14 dni wolnych od pracy. Ustawa gwarantuje także wolne niedziele. W tym dniu zawsze wypadają pierwszy dzień Wielkanocy i Zielone Świątki, dlatego możemy liczyć na 12 dodatkowych (poza niedzielami) dni wolnych od pracy.

Dodatkowo wolne w Polsce są:

  • 1 stycznia (Nowy Rok),
  • 6 stycznia (Święto Trzech Króli),
  • drugi dzień Wielkanocy (w 2025 roku wypadł 21 kwietnia),
  • 1 maja (święto państwowe),
  • 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja),
  • dzień Bożego Ciała (w 2025 roku przypada 19 czerwca),
  • 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny).
  • 1 listopada (Wszystkich Świętych),
  • 11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości),
  • 24 grudnia (Wigilia Bożego Narodzenia),
  • 25 grudnia (pierwszy dzień Bożego Narodzenia),
  • 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia).

Kiedy w Czechach przypadają dni wolne od pracy?

Czesi, według ustawy z 29 czerwca 2000 roku, mają prawo do dodatkowych 13 wolnych dni.

Wolne z okazji świąt państwowych przypada:

  • 1 stycznia, kiedy nasi sąsiedzi świętują Nowy Rok, jak i Święto Odnowienia Niepodległego Państwa Czeskiego,
  • 8 maja (Dzień Zwycięstwa),
  • 5 lipca (Święto Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego),
  • 6 lipca (Dzień Spalenia Mistrza Jana Husa),
  • 28 września (Święto Państwowości Czeskiej),
  • 28 października (Dzień Powstania Niepodległej Republiki Czechosłowackiej),
  • 17 listopada (Międzynarodowy Dzień Studentów i Dzień Walki o Wolność i Demokrację).

Dodatkowo Czesi mają wolne dni z okazji innych świąt:

  • Wielki Piątek i Wielkanocny Poniedziałek (w 2025 roku przypadały 18 i 21 kwietnia),
  • 1 maja (Święto Pracy),
  • wigilia świąt Bożego Narodzenia (24 grudnia),
  • pierwszy dzień świąt Bożego narodzenia (25 grudnia),
  • drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (26 grudnia).

Choć w polskich oczach Czesi uchodzą za naród ateistów, od lat nasi sąsiedzi mogli liczyć na wolną Wigilię, nie pracują także w Wielki Piątek. Święto przypada także w dzień Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego, który ustanowiono w celu upamiętnienia misji chrystianizacyjnej Słowiańszczyzny.

Szczęście po czesku, czyli trzy długie weekendy

Czesi w porównaniu do Polaków mają realnie jeden dzień więcej wolny od pracy z powodu świąt. Dodatkowo w 2025 roku w okolicy naszego wydłużonego weekendu majowego Czesi mogą liczyć na aż trzy długie weekendy.

Pierwszy przypadł z okazji Świąt Wielkiej Nocy między 18 i 21 kwietnia, kiedy nasi sąsiedzi korzystali z wolnego Wielkiego Piątku. Po wzięciu jednego dodatkowego dnia urlopu (2 maja) mogą – podobnie jak my – cieszyć się wydłużonym weekendem od przypadającego 1 maja (czwartek) Święta Pracy do 4 maja (niedziela).

Biorąc dodatkowy dzień wolny (9 maja), będą mogli, dzięki przypadającemu 8 maja Dniu Zwycięstwa, odpoczywać cztery dni między 8 a 11 maja.

Kiedy wolne mają Słowacy?

W podobnej do Czechów sytuacji są Słowacy, którzy (pod warunkiem wzięcia dwóch dni urlopowych) też mogą liczyć trzy czterodniowe weekendy w ciągu miesiąca: 18-21 kwietnia (piętek-poniedziałek), 1-4 maja (czwartek-niedziela) i 8-11 maja (czwartek-niedziela).

Jeszcze do niedawna Słowacy mieli 16 dni wolnych od pracy. U naszych sąsiadów — podobnie jak w Czechach — wolne przysługuje z powodu dni państwowych oraz innych świąt:

Za święta państwowe uznaje się:

  • 1 stycznia (Dzień Powstania Republiki Słowackiej),
  • 5 lipca (Święto świętych Cyryla i Metodego),
  • 29 sierpnia (rocznica Słowackiego Powstania Narodowego),
  • 1 września (Dzień Konstytucji Republiki Słowackiej),
  • 28 października (Dzień powstania niepodległego państwa Czechosłowackiego)
  • 17 listopada (Dzień walki o wolność i demokrację)

Dodatkowo prawo na Słowacji gwarantuje dni wolne od pracy z powodu innych świąt, które przypadają:

  • 6 stycznia (Święto Trzech Króli),
  • Wielki Piątek i Wielkanocny Poniedziałek (w tym roku przypadały 18 i 21 kwietnia),
  • 1 maja (Święto Pracy),
  • 8 maja (Dzień Zwycięstwa nad Faszyzmem),
  • 15 września (Święto Matki Boskiej Bolesnej),
  • 1 listopada (Dzień Wszystkich Świętych),
  • 24 grudnia (Wigilia Bożego Narodzenia),
  • święta Bożego Narodzenia (25-26 grudnia).

Słowackie rządy likwidują kolejne dni urlopowe

Nasi południowi sąsiedzi nowelizacją kodeksu pracy wprowadzili zapis, że nie każde święta państwowe są dniami wolnymi od pracy.

W ten sposób w 2021 roku z listy dni wolnych od pracy na Słowacji zostało skreślone przypadające 28 października święto z okazji Dnia powstania niepodległego państwa Czechosłowackiego. Ta decyzja w dużej mierze miała charakter polityczny – część słowackich elit politycznych czuła dyskomfort w fetowaniu powstania państwa, które już nie istnieje. W tle toczono dyskusję, na ile Słowacja jest spadkobiercą powstałej w 1918 roku Czechosłowacji, w której pod względem liczebności Słowacy byli dopiero trzecim, po Czechach i Niemcach, narodem.

Jedną z pierwszych decyzji, którą jesienią 2023 roku podjął urzędujący do dziś gabinet Roberta Ficy, było kolejne zmniejszenie liczby słowackich dni wolnych. Od 2024 roku na Słowacji 1 września, czyli Dzień Konstytucji Republiki Słowackiej, jest kolejnym świętem państwowym, które nie jest wolne od pracy.

Powód? Troska o finanse publiczne. Minister finansów Ladislav Kamenický z partii Smer deklarował, że dodatkowy dzień pracy miał przynieść słowackiemu budżetowi 130 mln euro.

Tym samym Słowacy mają realnych dodatkowych 14 dni wolnych od pracy: jeden więcej od Czechów i dwa od Polaków.

Wolne dni na Węgrzech

Na Czechów i Słowaków z zazdrością pewnie spoglądają Węgrzy, którzy według kodeksu pracy mają prawo jedynie do dodatkowych 11 dni wolnych.

Święta państwowe przypadają tutaj:

  • 1 stycznia,
  • 15 marca,
  • w Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanocny (w 2025 roku przypadły 18 i 21 kwietnia),
  • 1 maja,
  • Poniedziałek Zesłania Ducha Świętego (w tym roku przypadnie 9 czerwca),
  • 20 sierpnia,
  • 23 października,
  • 1 listopada,
  • przypadające 25 i 26 grudnia święta Bożego Narodzenia.

Łatwo zauważyć, że Węgrzy w tym roku przy wykorzystaniu jednego dnia urlopu mogą liczyć na wydłużony weekend od 1 do 4 maja, kiedy świeżo w pamięci mają jeszcze — dzięki wolnemu przypadającemu w Wielki Piątek — wydłużony wolny wielkanocny weekend od 18 do 21 kwietnia.

Tak świętują pozostałe państwa Unii Europejskiej

Stanowienie dni wolnych w poszczególnych krajach członkowskich UE należy do kompetencji państw i jest zależne od lokalnej specyfiki.

Co roku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej publikowany jest wykaz dni wolnych od pracy w państwach członkowskich w nadchodzącym roku. Powstaje, co stanowi rozporządzenie z 1971 roku określające zasady mające zastosowanie do okresów, dat i terminów, na podstawie deklaracji konkretnych krajów.

Jednak warto do niego podchodzić z dużą rezerwą. Po pierwsze, według dokumentu (Document C/2024/07517) w 2025 roku w Polsce jest jedynie 13 dni świątecznych, choć w rzeczywistości jest ich 14. W zestawieniu nie ma wolnej polskiej Wigilii, którą wprowadzono dopiero po jego ogłoszeniu.

Według Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej Czesi mogą liczyć w bieżącym roku na 15 dni wolnego. W rzeczywistości jest ich nie 15, a – jak podano wcześniej – 13. Tę informację potwierdzili serwisowi XYZ Ondřej Krátoška z biura prasowego czeskiego ministerstwa spraw wewnętrznych oraz Václav Lebeda, rzecznik prasowy Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Pradze. W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jako dodatkowy dzień wolny w Republice Czeskiej uznano Wielką Sobotę i Niedzielę Wielkanocną, które w rzeczywistości nie są dodatkowymi dniami wolnymi w rozumieniu czeskiego prawa.

Najczęściej świętują Rumuni i Litwini

Dlatego wspomniane zestawienie z Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej traktujemy w sposób orientacyjny.

I tak na najwięcej dni wolnych w 2025 roku mogą liczyć Rumunii (17) i Litwini (16). Najmniej świąt mają Niemcy i Hiszpanie (po dziewięć). Polacy są w tej kategorii gdzieś w połowie stawki. Według przytaczanego dokumentu możemy liczyć na 13 dni wolnych, po decyzji o wolnej Wigilii - 14, które tak naprawdę realnie dają 12 dodatkowych dni wolnych (pierwszy dzień Wielkiej Nocy i Zielone Świątki przypadają zawsze w niedzielę).

Ikona wykres interaktywny Wykres interaktywny
Ikona pełny ekran Pełny ekran

Główne wnioski

  1. Wydłużona majówka to nie jest wyłącznie polska specjalność. W ciągu miesiąca Czesi i Słowacy – dzięki wolnemu w Wielki Piątek, Święto Pracy i przypadającemu 8 maja Dniu Zwycięstwa – mają szansę na aż trzy wydłużone weekendy.
  2. Jesteśmy jedynym krajem Grupy Wyszehradzkiej, który nie może liczyć na wolne z okazji Wielkiego Piątku.
  3. W ciągu ostatnich czterech lat słowackie rządy zdecydowały o likwidacji dwóch dni wolnych od pracy. Powodem są oszczędności. Rządzący szacują, że każdy dodatkowy dzień pracy przynosi słowackiemu budżetowi 130 mln euro.