Większość Polaków jest gotowa bronić ojczyzny. Co jeszcze łączy, a co dzieli wyborców PO i PiS?

Prezydenckie wybory ponownie pokazały, jak spolaryzowanym społeczeństwem są Polacy. Czy poza wyborem politycznym równie wiele dzieli nas w takich kwestiach, jak stosunek do Unii Europejskiej, NATO, sojuszników, postrzegania bezpieczeństwa międzynarodowego czy demokratycznych wartości? Sprawdzamy to na podstawie corocznego raportu „Globsec Trends”. Globsec, międzynarodowy think tank z siedzibą w Bratysławie, przygląda się w nim postawom społeczeństw dziewięciu państw naszego regionu, m.in. Polski, Czech, Węgier, Litwy, Bułgarii czy Rumunii.

Stosunek do Ukrainy i Ukraińców

Od lat w kolejnych „Globsec Trends” pojawia się kwestia stosunku państw naszego regionu do Ukrainy i Rosji. To z zeszłorocznego raportu pochodzi szeroko dyskutowana informacja, że Słowacy są jedynym społeczeństwem naszego regionu, w którym większość obywateli za rosyjską inwazję na Ukrainę wini samych Ukraińców i NATO, a nie Moskwę.

Przeczytaj: Fico jedzie do Putina. To nie jest miłość, ale związek z konieczności

Także w tym roku wiele pytań dotyczyło stosunku do Ukrainy.

Tanie produkty z Ukrainy szkodzą naszemu rolnictwu

Aż 76,8 proc. badanych Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że tanie ukraińskie produkty szkodzą europejskim rolnikom. Przeciwnego zdania jest 19,1 proc. ankietowanych.

Wykres interaktywny

Pełny ekran

To pogląd, z którym zgadza się większość elektoratów wszystkich najważniejszych polskich partii.

Ze stwierdzeniem, że tanie ukraińskie produkty szkodzą europejskim rolnikom, zgadza się 94,8 proc. Konfederacji, 82,1 proc. wyborców PiS, 76,6 proc. wyborców Trzeciej Drogi, 66,2 proc. zwolenników Koalicji Obywatelskiej i 63,5 proc. Nowej Lewicy.

Wyborcy PiS i Konfederacji: Członkostwo Ukrainy w UE nie jest korzystne gospodarczo dla Polski

Ponad połowa (52,2 proc.) Polaków uważa, że członkostwo naszego wschodniego sąsiada w UE nie byłoby gospodarczo korzystne dla Warszawy.

W tej sprawie istnieją duże różnice u wyborców najpopularniejszych partii. 62,8 proc. zwolenników PiS i 85,2 proc. głosujących na Konfederację podziela ten pogląd.

Za to 54,7 proc. wyborców Trzeciej Drogi, 60,4 proc. głosujących na Koalicję Obywatelską i 63,3 zwolenników Nowej Lewicy uważa, że członkostwo Ukrainy w UE gospodarczo się Polsce opłaci.

Wspierać Ukrainę? Idzie na żyletki

Za militarną pomocą dla Ukrainy opowiada się 47,8 proc. badanych Polaków, a przeciw jest 45,5 proc. 39 proc. uważa, że militarne wspieranie Ukrainy niepotrzebnie przedłuża wojnę. Uważa tak aż 66,3 proc. elektoratu Konfederacji.

Trzech na czterech wyborców Konfederacji boi się przyjęcia Ukrainy do NATO

51 proc. badanych w Polsce uważa, że przyjęcie Ukrainy do NATO zwiększyłoby bezpieczeństwo ich kraju. Przeciwnego zdania jest 42,6 proc.

Pogląd, że przyjęcie Ukrainy do NATO zwiększa bezpieczeństwo Polski, podziela 65,4 proc. elektoratu Trzeciej Drogi, 77,7 proc. Nowej Lewicy i 72 proc. Koalicji Obywatelskiej.

Takiego poglądu jest jedynie 47,5 proc. głosujących na PiS i 20,1 proc. na Konfederację. W przypadku tej ostatniej partii aż 75,5 proc. wyborców jest zdania, że przyjęcie Ukrainy do NATO zmniejszy bezpieczeństwo Polski.

Polacy za NATO i przeciw polexitowi, ale Bruksela to dyktatura

Sondaż wskazuje duże poparcie Polaków dla członkostwa naszego kraju w UE i NATO. Aż 74,1 proc. ankietowanych zagłosowałoby za pozostaniem w Unii Europejskiej. Za polexitem opowiedziałoby się 17,8 proc. Konfederacja to jedyne zasiadające obecnie w Sejmie ugrupowanie, którego wyborcy w większości opowiadają się za wystąpieniem z UE (51,5 proc. zagłosowałoby za polexitem). Badani mężczyźni są dwukrotnie bardziej eurosceptyczni (24,7 proc. za opuszczeniem UE) od kobiet (11,4 proc.).

Wykres interaktywny

Pełny ekran

Wsparciu dla idei członkostwa w UE towarzyszy przekonanie podzielane przez 55,6 proc. badanych, że Unia Europejska dyktuje nam, co mamy robić, a my nie mamy na to żadnego wpływu. Z tym poglądem nie zgadza się 38,8 proc. badanych.

Aż 79,9 proc. wyborców Konfederacji i 72,2 proc. głosujących na PiS jest przekonane co do istnienia dyktatury Brukseli, na którą nasz kraj nie ma żadnego wpływu. Wyborcy partii opozycyjnych widzą UE jako mniejsze zagrożenie. Z takim poglądem zgadza się 25,7 proc. głosujących na KO, 40 proc. na Nową Lewicę oraz 43,9 wyborców Trzeciej Drogi.

Wykres interaktywny

Pełny ekran

Za pozostaniem w NATO opowiedziałoby się aż 93,6 proc. badanych. Wyjścia z Sojuszu Atlantyckiego chce jedynie 2,6 proc.

Wzmocnić media, dziennikarzy i walkę z dezinformacją

Wyborcy wszystkich najpopularniejszych partii są zgodni co do potrzeby zwiększenia aktywności w walce z dezinformacją (88,9 proc. wszystkich badanych). Nie odnotowano większych różnic wśród elektoratów partii.

81,7 proc. deklaruje, że państwo powinno robić więcej na rzecz wsparcia dziennikarzy i wolnych mediów.

Aż 89,1 proc. ankietowanych zgodziło się ze stwierdzeniem, że Polska powinna zwiększyć możliwość dobrowolnej służby wojskowej w celu wzmocnienia gotowości Polaków na wypadek ataku.

Deklaracja obrony kraju w przypadku ataku

88,5 proc. Polaków nie ma wątpliwości, że w przypadku ataku na kraj NATO powinniśmy przyjść mu z pomocą.

Za to 83,8 proc. deklaruje obronę kraju w przypadku ataku przez obce państwo.

Wykres interaktywny

Pełny ekran

Pytanie tylko o wartości, które chcemy bronić. Prawie co piąty (17,8 proc.) wyborca Konfederacji nie zgadza się ze stwierdzeniem, że demokracja jako system oparty na równości, prawach człowieka, wolnościach i rządach prawa jest dobra dla Polski. Podobny stosunek do demokratycznych wartości ma co dziesiąty (9,6 proc.) wyborca PiS.

Skąd czerpiemy wiedzę o świecie?

Globsec zapytał także, skąd ankietowani przede wszystkim czerpią wiedzę o wydarzeniach w kraju i na świecie. Można było wskazać maksymalnie dwie odpowiedzi.

Najczęściej wskazywano telewizję (53,7 proc.) i media społecznościowe jak Facebook, Instagram, Telegram, TikTok czy X (45,8 proc.).

Mainstreamowe media drukowane lub online śledzi 27,3 proc. pytanych, radio – 23,1 proc. 13,8 proc. czerpie wiedzę o wydarzeniach w kraju i na świecie od przyjaciół oraz znajomych, a aż 12,4 proc. z mediów alternatywnych.

Telewizja dla wyborców KO, media społecznościowe dla wszystkich

Ciekawe są odpowiedzi na to pytanie w zależności od elektoratów danych partii.

Z mediów społecznościowych najczęściej wiedzę o wydarzeniach w Polsce i na świecie czerpią wyborcy Konfederacji (66,8 proc.), a najrzadziej Trzeciej Drogi (32 proc.).

Telewizję jako jedno z dwóch głównych źródeł wiedzy o Polsce i świecie wskazało aż 70,7 proc. wyborców Koalicji Obywatelskiej, najmniej – 26,7 proc. – wyborców Konfederacji.

Aż 80,5 proc. osób w wieku 18-24 lata jako jedno z dwóch źródeł wskazało media społecznościowe. W tej grupie wiekowej najrzadziej też wskazywano telewizję (jedynie 23,7 proc.).

Metodologia badania

Dane znalazły się opublikowanym niedawno raporcie „Globsec Trends 2025: Ready for a New Era?”. Badania co roku przeprowadzane są przez renomowane sondażownie. Ich wyniki są  reprezentatywne dla każdego kraju pod względem płci, wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania i wielkości miejscowości. Sondaż w Polsce zrobiła Opinia24 na próbie 1000 respondentów. Przeprowadziła je w lutym i marcu 2025 roku metodą CATI, czyli wywiadu telefonicznego.

Na naszą prośbę Globsec udostępnił nam szczegółowe wyniki badania dotyczące Polski.

W badaniu największą popularnością cieszyła się Koalicja Obywatelska (23 proc.), Prawo i Sprawiedliwość (20,6 proc.), Konfederacja (15,2 proc.), Trzecia Droga (5,9 proc.) i Nowa Lewica (2,3 proc.). Nie omawiamy preferencji elektoratu partii Razem. W badaniu jedynie 1 proc. ankietowanych popierało to ugrupowanie. Próba była za mała, by wnioskować o zróżnicowaniu jej wyborców.

Główne wnioski

1. Aż 76,8 proc. badanych Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że tanie ukraińskie produkty szkodzą europejskim rolnikom. To największy odsetek pozytywnych odpowiedzi pośród badanych społeczeństw dziewięciu państw Europy Środkowo-Wschodniej.
2. Za militarną pomocą dla Ukrainy opowiada się 47,8 proc. badanych Polaków, a przeciw jest 45,5 proc. 39 proc. badanych uważa, że militarne wspieranie Ukrainy niepotrzebnie przedłuża wojnę (uważa tak aż 66,3 proc. elektoratu Konfederacji).
3. Najczęściej wiedzę o wydarzeniach w Polsce i na świecie z mediów społecznościowych czerpią wyborcy Konfederacji (66,8 proc.), a najrzadziej Trzeciej Drogi (32 proc.). Telewizję jako jedno z dwóch głównych źródeł wiedzy o Polsce i świecie wskazało aż 70,7 proc. wyborców Koalicji Obywatelskiej, najmniej pośród wyborców Konfederacji (26,7 proc).