Dotacje, które mają sens. Jak nie zgubić się w gąszczu konkursów
Od listopada polscy przedsiębiorcy mogą składać wnioski o unijne dofinansowania na łączną kwotę 30,4 mld zł. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej informuje o 212 konkursach Funduszy Europejskich i KPO. To pieniądze z budżetu na unijną politykę spójności, w ramach której do rozdysponowania jest 76 mld euro.
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak odnaleźć się wśród ponad 200 konkursów Funduszy Europejskich i KPO.
- Które nabory i programy są szczególnie atrakcyjne dla firm planujących cyfryzację, ekspansję zagraniczną lub rozwój kompetencji.
- Czym różnią się programy PARP, NCBR i Regionalne Programy Operacyjne.
Fundusze unijne są jednym z najważniejszych źródeł finansowania inwestycji, innowacji i transformacji firm w Polsce. Mogą pokryć od 50 do nawet 85 proc. wartości projektów przedsiębiorców, którzy planują rozwój, cyfryzację, ekspansję zagraniczną lub działania proekologiczne. Jednak, aby je zdobyć, często napotykają wiele przeszkód już na etapie składania wniosku. Łatwo można się zgubić w gąszczu formalności, dlatego warto sprawdzić jak skutecznie skorzystać z aktualnych konkursów i naborów.
Dofinansowanie unijne. Ponad 30 mld zł do uzyskania od listopada
Wśród nowych konkursów na dotacje unijne, szczególnie interesujące dla biznesu są te wspierające internacjonalizację i cyfrową transformację firm, takie jak „Promocja marki innowacyjnej MŚP” (budżet 100 mln zł). O wsparcie mogą ubiegać się w nim projekty o znaczącym potencjale eksportowym na rynkach międzynarodowych. Muszą zakładać udział firm w wydarzeniach targowych i konferencjach określonych przez ministra gospodarki w kalendarzu imprez targowych, kluczowych dla rozwoju wybranych branż oraz wyjazdowe misje gospodarcze.
Kolejnym ciekawym naborem są „Kompetencje transformacji cyfrowej” (66,7 mln zł), skierowane do przedsiębiorców, uczelni, organizacji pozarządowych, ale też związków zawodowych, które chcą rozwijać umiejętności pracowników w zakresie nowych technologii. Dla firm działających za granicą wartą rozważenia opcją mogą być również preferencyjne pożyczki (1-2 proc.) na inwestycje związane z odbudową Ukrainy.
Taka różnorodność tematów i form wsparcia pokazuje, że możliwości jest wiele. Kluczowe staje się więc umiejętne dopasowanie programu do specyfiki firmy i jej planów rozwojowych.
Jak sięgnąć po dotacje unijne
Proces ubiegania się o dofinansowanie z funduszy unijnych to wieloetapowe przedsięwzięcie, które wymaga od przedsiębiorców nie tylko innowacyjnego pomysłu, ale też doskonałej znajomości procedur, skrupulatności i cierpliwości.
Zazwyczaj zaczyna się od wyboru odpowiedniego programu czy konkursu, a następnie od dopasowania koncepcji projektu do jego celów i priorytetów. Kolejnym etapem jest przygotowanie rozbudowanej dokumentacji – wniosku o dofinansowanie, biznesplanu, analiz rynkowych i środowiskowych, harmonogramu oraz precyzyjnego budżetu. To właśnie na tym etapie pojawia się najwięcej trudności. Niejasne wytyczne i częste zmiany regulaminów powodują, że nawet dobrze zaplanowany projekt może zostać odrzucony z powodów formalnych.
Różnice między programami unijnymi także potrafią być jednym z wyzwań podczas dopasowywania swojego pomysłu pod wymogi naborów. Wynikają one przede wszystkim z ich celu i grupy docelowej. Przykładowo programy PARP koncentrują się na praktycznym wsparciu małych i średnich firm — pomagają w ekspansji zagranicznej, promocji, cyfryzacji czy wdrażaniu innowacji gotowych do komercjalizacji. NCBR z kolei finansuje projekty badawczo-rozwojowe, wymagające współpracy nauki z biznesem, tworzenia prototypów i nowych technologii, dlatego wymaga bardziej szczegółowej dokumentacji technicznej i naukowej.
Od 2016 r. realizujemy podejście zamówień na innowacje. Zainteresowaliśmy się tym sposobem wspierania w celu wypracowania nowych innowacyjnych produktów i rozwiązań. Dostrzegamy, że jest to efektywny sposób kupowania innowacji, ale jednocześnie jest jeszcze niedostatecznie rozpowszechniony wśród publicznych zamawiających.
– Od 2016 r. realizujemy podejście zamówień na innowacje. Zainteresowaliśmy się tym sposobem wspierania w celu wypracowania nowych innowacyjnych produktów i rozwiązań. Dostrzegamy, że jest to efektywny sposób kupowania innowacji, ale jednocześnie jest jeszcze niedostatecznie rozpowszechniony wśród publicznych zamawiających – mówi Katarzyna Lenart, zastępczyni dyrektora, Dział Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami NCBR.
Natomiast Regionalne Programy Operacyjne (RPO) wspierają rozwój poszczególnych województw, stawiając nacisk na lokalne potrzeby – od inwestycji infrastrukturalnych po wzmacnianie kompetencji i miejsc pracy. Różnice dotyczą również kryteriów oceny, zasad kwalifikowalności kosztów i sposobu rozliczeń, co sprawia, że każdy wniosek trzeba dopasować do specyfiki danego programu, a uniwersalne podejście rzadko przynosi oczekiwany efekt.
Dlatego eksperci podkreślają znaczenie strategii i przygotowania – śledzenia harmonogramów naborów, wcześniejszego opracowania dokumentacji i korzystania z list kontrolnych publikowanych przez instytucje wdrażające. Pomocne może być też wsparcie doradców ds. funduszy, którzy nie tylko czuwają nad zgodnością wniosku z wymogami programu, ale też pomagają uniknąć błędów budżetowych czy nieścisłości w opisie rezultatów.
Komentarz partnera cyklu
Pomoc dla przedsiębiorców
Firmy, które są zainteresowane wsparciem dotacyjnym, niestety od samego początku natrafiają na wiele podstawowych problemów związanych z aplikowaniem o środki UE.
Wielu wnioskodawców zbyt późno identyfikuje właściwe konkursy, co utrudnia przygotowanie pełnej dokumentacji, w tym audytów i promes kredytowych, wymagających zaangażowania specjalistów z zewnątrz. Biorąc pod uwagę, iż nabory trwają zwykle od jednego do dwóch, maksymalnie trzech miesięcy, firmy, które chcą aplikować w wybranym konkursie, powinny rozpocząć ten proces możliwie najwcześniej.
W Banku BNP Paribas odpowiadając na potrzeby przedsiębiorców realizujemy program GO4funds, w ramach którego monitorujemy krajowe i regionalne programy dotacyjne. Weryfikujemy kryteria, wymogi i cele konkursów dedykowanych dla MŚP oraz dużych firm. Informacje o naborach odpowiednio dopasowujemy i przekazujemy uczestnikom programu GO4funds. Skorzystać z programu może każda firma, która wypełni formularz zawierający podstawowe informacje pozwalające na dopasowywanie ogłaszanych konkursów UE do faktycznych potrzeb firmy.
Udział w programie GO4funds jest bezpłatny i otwarty bez względu na to, czy firma jest, czy nie jest klientem naszego banku.
Kolejny istotny problem, który staramy się rozwiązywać dzięki organizowaniu konsultacji oraz webinariów z udziałem ekspertów od funduszy UE, to właściwe rozumienie wymogów konkursu. Zwykle połowa składanych wniosków nie zawiera całej wymaganej treści lub poprawnych opisów i wyliczeń. Dzięki wsparciu naszych ekspertów uczestnicy programu GO4funds otrzymują istotne informacje pozwalające skutecznie aplikować w wybranych konkursach.
Fundusze UE, to niepowtarzalna okazja na wsparcie finansowe planowanych inwestycji, ale żeby z nich skorzystać, warto właściwie planować udział w wybranych konkursach i korzystać z dostępnego wsparcia ekspertów.
Główne wnioski
- W listopadzie uruchomiono ponad 200 konkursów o łącznej wartości 30,4 mld zł, dlatego o sukcesie decyduje nie tylko pomysł, ale też precyzyjne dopasowanie projektu do celów programu.
- Każdy program ma inną logikę działania – PARP wspiera praktyczne wdrożenia w MŚP, NCBR koncentruje się na projektach badawczo-rozwojowych, a RPO skupia się na lokalnych potrzebach.
- Skuteczność w pozyskiwaniu dotacji zależy od znajomości różnic między instytucjami i właściwego wyboru ścieżki finansowania.

