Francja wzmacnia obronność. Nowa baza atomowa, więcej rezerwistów i myśliwce Rafale

Francja zmodernizuje jedną ze swoich głównych baz lotniczych w Luxeuil, aby mogła pomieścić broń jądrową – ogłosił w tym tygodniu prezydent Francji Emmanuel Macron. Ogłoszenie zamiaru składowania nowoczesnych pocisków nuklearnych w bazie lotniczej położonej mniej niż 200 km od granicy z Niemcami jest strategiczną decyzją, po tym jak przyszły kanclerz Niemiec Friedrich Merz oświadczył, że chce przeprowadzić rozmowy na temat francuskiego potencjału odstraszania nuklearnego w związku z wycofywaniem się Stanów Zjednoczonych z Europy.

Jeśli chcemy uniknąć wojny, nasz kraj i nasz kontynent muszą się zbroić i przygotowywać.

W bazie Luxeuil-Saint-Sauveur trzymano broń jądrową do 2011 r. Będzie ona czwartą taką francuską bazą. Armia zainwestuje w nią około 1,5 mld euro, a do 2035 r. baza będzie miejscem stacjonowania myśliwców F5 Rafale, a także hipersonicznych pocisków rakietowych z głowicami nuklearnymi ASN4G odpalanych z powietrza, które określane są jako „symbol odnowienia modernizacji naszego odstraszania nuklearnego” – jak powiedział szef państwa.

Liczba pracowników bazy wzrośnie dwukrotnie do 2 tys. osób – wskazał prezydent Macron. „Jeśli chcemy uniknąć wojny, nasz kraj i nasz kontynent muszą się zbroić i przygotowywać” – podsumował prezydent Francji.

Przeczytaj: Czy to już gospodarka wojenna? Rozwój nie stanie, jeśli zbrojeniówka zainwestuje w technologie

Od 80 do 100 tys. rezerwistów

W obliczu coraz bardziej napiętej sytuacji geopolitycznej regularnie prowadzona jest debata o zaangażowaniu Francji w konflikt o wysokim natężeniu. Premier François Bayrou opowiada się za wzmocnieniem armii rezerwowej, podobnie jak minister sił zbrojnych Sébastien Lecornu, który chce zwiększyć liczbę rezerwistów i mobilizować więcej „młodych wolontariuszy”.

Prezydent Macron regularnie mówi o napiętej sytuacji międzynarodowej i „zwiększeniu zagrożeń”, zwłaszcza od początku wojny na Ukrainie. Francuskie władze chcą zmobilizować od 80 do 100 tys. rezerwistów na 210 tys. żołnierzy w służbie czynnej do 2030 r.

Przeczytaj: Francja na drodze do gospodarki wojennej. Macron: „Zaangażowanie wszystkich obywateli”

Jaka byłaby wtedy rola rezerwistów?

„Przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa strategicznych obszarów na terytorium kraju” – wyjaśnia płk. Georges-André Maron. Dworce kolejowe, porty i lotniska, ministerstwa – tam rezerwiści mieliby obsadzać stanowiska zwolnione w wyniku wysłania wojsk na front. „Ale nasza doktryna przewiduje również wysłanie sił rezerwowych bezpośrednio do strefy wrogiej w celu ochrony naszych węzłów logistycznych lub zapewnienia konserwacji sprzętu, który rozmieszczamy” – uzupełnia płk. Maron.

Obecnie we Francji istnieją różne grupy rezerwistów: od rezerwy wojskowej przez rezerwę policyjną po rezerwę obrony obywatelskiej. Na szczeblu wojskowym w siłach zbrojnych istnieje rezerwa operacyjna, której głównym zadaniem jest „zapewnienie tymczasowego wzmocnienia sił zbrojnych w celu ochrony Francji lub w kontekście operacji prowadzonych za granicą” – jak podaje service-public.fr.

Rezerwa operacyjna składa się z ochotników odpowiedzialnych za misje operacyjne w różnych armiach, dyrekcjach lub służbach, m.in. Sentinelle (wojskowej operacji antyterrorystycznej) czy Vigipirate (stałego systemu czujności, zapobiegania i ochrony, który obowiązuje we Francji i za granicą, łącząc państwo, władze lokalne, podmioty mogące przyczynić się do ochrony, a także samych obywateli).

Grupy rezerwistów są otwarte dla Francuzów w wieku od 17 do 72 lat, pod warunkiem, że spełniają „wystarczające warunki fizyczne i medyczne”. Kandydaci muszą mieć czystą kartotekę kryminalną oraz ukończyć szkolenie, tzw. Dzień Obrony i Obywatelstwa, lub odbyć służbę wojskową.

Wojna na Ukrainie pokazała, jak przydatni w sytuacjach konfliktu są niektórzy cywile, zwłaszcza jeśli chodzi o pilotowanie dronów i wykorzystywanie zdjęć satelitarnych.

W 2024 r. utworzona została rezerwowa jednostka B2RS specjalizująca się w wywiadzie. Analizuje dane, korzystając ze źródeł otwartych. „Wojna na Ukrainie pokazała, jak przydatni w sytuacjach konfliktu są niektórzy cywile, zwłaszcza jeśli chodzi o pilotowanie dronów i wykorzystywanie zdjęć satelitarnych” – mówi francuski wojskowy. Armia chce przyciągnąć do szeregów rezerwy osoby o bardziej wszechstronnych profilach. Zapraszani są nauczyciele języków obcych, programiści IT, inżynierowie i specjaliści o różnorodnych talentach.

„Rozwijamy także współpracę pomiędzy rezerwą a środowiskiem biznesowym. Pracownik rezerwy to pracownik przesiąknięty kulturą wojskową, szacunkiem dla hierarchii, umiejętnością radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych – prawdziwy atut dla firmy” – uważa wojskowy.

Ile zarabia rezerwista?

Rezerwiści otrzymują wynagrodzenie zależne od rangi – od 40 do 200 euro dziennie – i podpisują umowę na okres od jednego do pięciu lat z możliwością jej przedłużenia. Zajęcie w rezerwie zajmuje chętnym od 5 do 120 dni w roku. W wyjątkowych okolicznościach okres ten może zostać wydłużony do 210 dni w roku.

Rezerwa wojskowa składa się również z rezerwy obrony obywatelskiej i bezpieczeństwa. Według żandarmerii „celem jest podtrzymanie ducha obronności i zachowanie więzi między Narodem a jego siłami zbrojnymi”. W jej skład wchodzą także ochotnicy, mający co najmniej 17 lat, którzy mogą nie mieć doświadczenia wojskowego. Ich obowiązkiem jest „dobrowolne przyczynianie się do obrony i bezpieczeństwa Francji”, co oznacza nieodpłatne jednorazowe interwencje. Jeśli ich wniosek zostanie zaakceptowany, otrzymają zgodę na okres trzech lat, którą można odnawiać.

„Będziemy kontynuować inwestycje” – podkreśla minister Lecornu, dodając, że „w latach 2026-2030 francuski przemysł będzie w stanie przyjąć zamówienia o wartości 7 mld euro”.

Francuzi za przywróceniem obowiązkowej służby wojskowej

Zaskoczeniem jest niedawny sondaż przeprowadzony przez think tank Destin Commun dla regionalnej gazety „Ouest-France”, wskazujący, że 61 proc. Francuzów jest za przywróceniem obowiązkowej służby wojskowej, która została zniesiona we Francji w 1997 r.

Jednak ostatnie wypowiedzi premiera i prezydenta wskazują, że Francja nie planuje na razie brać młodych ludzi w kamasze. Emmanuel Macron wezwał do „gruntownej przebudowy” powszechnej służby wojskowej, a nie do powrotu do obowiązkowej służby wojskowej. Eksperci studzą zapały niektórych – nie mamy już infrastruktury ani umiejętności, by szkolić ludzi w tak masowej skali, jak wymagał tego obowiązkowy pobór do wojska.

Główne wnioski

1. Francja zmodernizuje jedną ze swoich głównych baz lotniczych w Luxeuil, aby mogła pomieścić broń jądrową. Jest ona położona mniej niż 200 km od granicy z Niemcami. Jest to strategiczna decyzja po tym, jak przyszły kanclerz Niemiec Friedrich Merz oświadczył, że chce przeprowadzić rozmowy na temat francuskiego potencjału odstraszania nuklearnego w związku z wycofywaniem się Stanów Zjednoczonych z Europy.
2. Plan modernizacji armii zakłada zakup samolotów bojowych rodzimej produkcji – Rafale, otwarcie nowych baz zdolnych do przechowywania pocisków jądrowych, inwestycje oraz ponad dwukrotne zwiększenie liczby rezerwistów.
3. Francuskie władze chcą zmobilizować od 80 do 100 tys. rezerwistów na 210 tys. żołnierzy w służbie czynnej do 2030 r. wobec obecnych 40 tys. Francja nie zamierza przywrócić obowiązkowego poboru do wojska zniesionego w 1997 r. mimo iż 61 proc. obywateli poparłoby ten pomysł.