Globalny potentat optyczny umacnia się w Polsce. Przejmie sieć klinik Optegra

Okulistyka to jedna z najpopularniejszych specjalizacji w Polsce (ok. 3,5 tys. specjalistów, 4 proc. ogółu lekarzy), ok. 200 tys. pacjentów rocznie leczy się na oddziałach w szpitalach ogólnych (środek stawki), a liczba porad okulistycznych wynosi ok. 9 mln (ustępuje tylko chirurgii i ginekologii).

Dane z Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) to woda na młyn branży optycznej. W tych okolicznościach nie powinno dziwić, że fundusz private equity (PE) MidEuropa, który dopiero co wprowadził na GPW Diagnostykę, szybko znalazł kupca na kolejną spółkę w sektorze ochrony zdrowia. Międzynarodowa sieć klinik okulistycznych Optegra z mocną pozycją w Polsce prawdopodobnie jeszcze w tym roku stanie się częścią francusko-włoskiej grupy EssilorLuxottica.

Czołowa sieć klinik w Europie

Fundusze PE z reguły rozwijają spółki przynajmniej przez ok. pięciu lat, zanim znajdą na atrakcyjnych warunkach inwestora branżowego, kolejnego finansowego inwestora lub przygotują debiut na giełdzie. MidEuropa zdecydowanie zaniża średnią inwestycją w Optegrę.

Firma została założona w 2007 r. i wykonała dotychczas ponad 1 mln okulistycznych zabiegów (m.in. leczenia jaskry i zaćmy oraz laserowej korekcji wzroku). Fundusz przejął większościowy pakiet udziałów na początku 2023 r. od wehikułu H2 Equity Partners. Wówczas Optegra miała 29 placówek w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii.

Przeczytaj: Kodano zainwestuje z Vinci 100 mln zł w budowę europejskiej sieci optycznej. Wprowadzi samodzielne badanie wzroku i okulary w 20 minut

MidEuropa nie czekał długo z rozbudową sieci. W ciągu roku m.in. przeprowadził serię akwizycji w Czechach i Słowacji, zwiększając liczbę klinik do 43. W kolejnych kwartałach umacniał jej pozycję na dotychczasowych rynkach i otwarł nowy: holenderski. Obecnie Optegra wykonuje ok. 140 tys. zabiegów rocznie w 70 placówkach. Jest liderem w Polsce, Czechach i Słowacji oraz wiceliderem w Wielkiej Brytanii.

– Ta transakcja oznacza początek ekscytującego nowego rozdziału w ewolucji Optegry w paneuropejską platformę okulistyczną. Wspierana przez globalnego lidera w dziedzinie opieki okulistycznej jest wyjątkowo dobrze przygotowana do dalszego wzmacniania pozycji lidera w zakresie ochrony wzroku – komentuje Paweł Malicki, partner w MidEuropa.

W 2023 r. Optegra uzyskała 60 proc. przychodów w Wielkiej Brytanii, a Polska była pod tym względem trzecia (17 proc.). Sprzedaż w naszym kraju wyniosła 134,7 mln zł, zysk operacyjny 19,3 mln zł, a wynik netto 14,4 mln zł. Udział polskiego rynku mógł w kolejnych latach wzrosnąć z uwagi na akwizycje. Np. w kwietniu tego roku przejęła Wrocławskie EyeLaser Center. Optegra ma w sumie 12 klinik w Polsce.

Zdaniem lekarza

Inwestycja zgodna z globalnymi trendami

To bardzo ciekawa transakcja. Wpisuje się w trend widoczny m.in. w USA i Wielkiej Brytanii, mianowicie rozwijania biznesu medycznego przez producentów okularów i szkieł kontaktowych i budowę sieci klinik okulistycznych. Przykładem tego jest Optical Express, a w Polsce na mniejszą skalę działa tak Medicover, który rozszerzył biznes zdrowotny o sieć salonów optycznych.

Początek epidemii krótkowzroczności, czyli „minusów”, datuje się na drugą połowę XX w. i nic nie wskazuje, by ten globalny trend miał się odwrócić albo chociaż zahamować. Rośnie liczba osób z wadą wzroku oraz kwalifikujących się do zabiegu laserowej korekcji wzroku. Dobre szkła w markowych oprawkach to wydatek rzędu nawet 2-3 tys. zł, ponoszony cyklicznie. W związku z tym laserowa korekcja wzroku to coraz przystępniejsza cenowo – obecnie rzędu 10 tys. zł – alternatywa. Szczególnie atrakcyjna np. dla sportowców, którzy dzięki niej nie muszą korzystać z soczewek kontaktowych.

W samej Polsce wykonuje się tysiące tego typu zabiegów rocznie, a Optegra jest może nie monopolistą, ale zdecydowanym liderem polskiego rynku pod względem liczby zabiegów. To więc dobry ruch dla firmy EssilorLuxottica, która ciągle poszerza zakres oferty. Wprowadziła już m.in. specjalne okulary dla dzieci z krótkowzrocznością.

dr hab. n. med. Janusz Skrzypecki

chirurg zaćmy i specjalista okulistyki w klinice Mediq (Legionowo) i klinice Sensor (Warszawa)

Światowy lider opieki okulistycznej

MidEuropa to kolejny już fundusz PE działający w Polsce, który dobił targu z grupą EssilorLuxottica. Rok temu Innova Capital sprzedała jej rumuńską Optical Investment Group, sieć ok. 100 salonów optycznych.

EssilorLuxottica to globalny potentat optyczny, wyceniany na francuskiej giełdzie na ponad 110 mld euro (kilkakrotnie więcej niż PKO BP, najcenniejsza polska spółka). W 2024 r. zwiększyła przychody z 25,4 do 26,5 mld euro (ok. 112 mld zł po bieżącym kursie). Największą sprzedaż, 12 mld euro, osiągnęła w Ameryce Północnej, a nieco mniejszą, prawie 10 mld euro, w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka). Ponad połowę przychodów, ok. 14 mld euro, przyniosła grupie sprzedaż bezpośrednio do konsumentów. Odpowiada za to globalna sieć ok. 18 tys. salonów optycznych pod prawie 30 szyldami, w tym ok. 850 sklepów Vision Express (ponad 200 w Polsce).

Równolegle EssilorLuxottica prowadzi działalność w kanale profesjonalnym. Ma m.in. setki laboratoriów, centrów dystrybucyjnych oraz fabryk produkujących soczewki i oprawki okularowe. Oferuje okulary pod ok. 150 markami własnymi (najpopularniejsza to Ray-Ban) oraz licencjonowanymi (Prada, Chanel czy Giorgio Armani).

Zdaniem eksperta

Strategiczny ruch

Inwestycja grupy EssilorLuxottica w spółkę zarządzającą szpitalami i klinikami okulistycznymi to strategiczny krok, który pokazuje, że nawet najwięksi globalni gracze szukają nowych źródeł wartości poza swoimi tradycyjnymi sektorami. To klasyczny przykład integracji horyzontalnej – EssilorLuxottica, globalny potentat na rynku oprawek i okularów przeciwsłonecznych nie tylko kontroluje produkt i jego dystrybucję (w Polsce przez sieć Vision Express), ale teraz również rozszerza działalność o świadczenie usług medycznych.

Podobne ruchy obserwowaliśmy już wcześniej – Philips przejmujący niemiecką sieć centrów diagnostycznych czy Medtronic inwestujący w specjalistyczną klinikę leczenia cukrzycy Diabeter. Tego typu transakcje umożliwiają producentom głębsze zrozumienie realnych potrzeb pacjentów i dostosowanie oferty w sposób bardziej precyzyjny – od projektowania produktów, przez ich wdrożenie, aż po opiekę posprzedażową.

Ta i podobne transakcje pokazują, że do konkurowania o wysokiej jakości aktywa medyczne dołączają mniej oczywiści inwestorzy, którzy szukają synergii i nowych kompetencji. Pojawienie się nowej kategorii kupujących ma szansę stać się akceleratorem liczby transakcji M&A [fuzji i przejęć – red.] na rynku medycznym.

Michał Bigoszewski

partner w dziale doradztwa finansowego Deloitte

Główne wnioski

1. Skala
   MidEuropa przejął Optegrę na początku 2023 r., gdy miała 29 klinik okulistycznych w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Sprzedaje ją w momencie, gdy zarządza 70 placówkami we wspomnianych krajach oraz Holandii. W 2023 r. polski biznes przyniósł 134,7 mln zł przychodów i odpowiadał za 17 proc. obrotów grupy.
2. Potentat
   EssilorLuxottica to globalny gigant optyczny, wyceniany na francuskiej giełdzie na ponad 110 mld euro. W 2024 r. osiągnął 26,5 mln euro przychodów, najwięcej (12 mld euro) w Ameryce Północnej. Ponad połowę obrotów zapewniła sprzedaż bezpośrednio do konsumentów za sprawą światowej sieci 18 tys. salonów optycznych m.in. pod szyldem Vision Express. Grupa zarządza całym łańcuchem dostaw, od projektowania i produkowania okularów, aż po ich dostawę do salonów własnych i obcych. Jest właścicielem m.in. marki Ray-Ban.
3. Strategia
   Przejęcie Optegry przez grupę EssilorLuxottica wpisuje się w trendy rosnącej liczby osób z krótkowzrocznością oraz zapewniania jak najszerszego zakresu usług i produktów. Przekłada się to na lepsze zrozumienie potrzeb klientów, niezależność dostaw oraz wyższą rentowność.