Zaloguj się 
Dzieje się!
Grosik nie będę winna. O tym jak dokonuje się przełom w płatnościach
Polska jest jednym z europejskich liderów płatności bezgotówkowych, a tempo zmian rośnie szybciej niż w większości krajów UE. Przełom? Tak, bo to nie tylko koniec „winnego grosika”, ale początek płatności w tle, tokenizacji i wspieranej sztuczną inteligencją personalizacji na niespotykaną dotąd skalę.
Udostępnij przez e-mail 
Z tego odcinka dowiesz się…
- Dlaczego Polacy coraz chętniej wybierają płatności bezgotówkowe i jak wypadamy na tle unijnej średniej.
- Jakie będą efekty uboczne zmian technologicznych w płatnościach.
- Dlaczego wybór między gotówką a płatnościami elektronicznymi pozostaje ważny dla poczucia niezależności i kontroli nad wydatkami.
Polska była i jest areną czołowych innowacji płatniczych. Zmienia się też mentalność: wygoda, bezpieczeństwo i wybór stają się kluczowe. Właśnie dlatego postanowiliśmy temat transformacji płatności wziąć pod lupę w ramach naszego cyklu "Przełom".
– 69 proc. transakcji w punktach sprzedaży to płatności bezgotówkowe – to więcej niż średnia UE, która wynosi 52–54%. To nie jest narzucony trend. Polacy sami wybierają wygodę i bezpieczeństwo – mówi Marta Życińska, dyrektorka generalna polskiego oddziału Mastercard Europe.
Wideocast
Powiększ video
Wideocast
Powiększ audio
Model bezgotowkówy powszechniejszy jest wśród młodszych użytkowników, ale również starsze pokolenia odchodzą od gotówki i decydują się na otwarcie konta i korzystanie z kart płatniczych.
Mniej plastiku, więcej technologii
Prawdziwym przełomem jest masowe upowszechnienie płatności urządzeniami, które umożliwiają większą personalizację sposobu płacenia oraz zwiększają bezpieczeństwo transakcji. Do tego umożliwiają wdrożenie rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję.
– Na rynku mamy już około 59 mln urządzeń – telefonów, zegarków płatniczych – które pozwalają płacić bez portfela. Biometria i tokenizacja sprawiają, że płatności stają się ultrabezpieczne, dużo bezpieczniejsze niż fizyczna karta – mówi Joanna Erdman, prezeska Fundacji Polska Bezgotówkowa.
– "Plastiku" będzie coraz mniej, bo wygoda i bezpieczeństwo wygrywają. Idziemy w kierunku biometrii i tokenizacji, czyli szyfrowania. To dwa trendy, które będą się umacniać – prognozuje Marta Życińska.
Innym przełomem będzie mocne wkroczenie sztucznej inteligencji do świata finansów, zwłaszcza w obszarze personalizacji płatności.
– Agent AI będzie wybierał za nas w tle podczas transakcji najlepszy instrument płatniczy – czy skorzystać z karty z rabatem, czy inną metodę. To już nie tylko wygoda, ale optymalizacja kosztów i ofert – tłumaczy Joanna Erdman.
Można też ustawić parametry zakupów, a agent AI dokona ich sam, wybierając najkorzystniejszą ofertę i metodę płatności
– Urządzenie może wiedzieć, jakie są preferencje użytkownika, może być predefiniowane, tak jak dziś predefiniuje się płatności w bankowości elektronicznej. Można też ustawić parametry zakupów, a agent AI dokona ich sam, wybierając najkorzystniejszą ofertę i metodę płatności – dodaje Marta Życińska.
Nie obejdzie się jednak bez wyzwań w upowszechnieniu się tych rozwiązań. Najważniejszym będzie poczucie kontroli nad wydatkami.
AI musi być transparentna, a odpowiedzialność za decyzje podzielona między dostawcę i użytkownika
– AI musi być transparentna, a odpowiedzialność za decyzje podzielona między dostawcę i użytkownika. Dlatego ważna jest edukacja cyfrowa i finansowa. To kluczy, by nikt nie został w tyle – podkreśla Joanna Erdman.
Wybór, nie przymus: gotówka jako atrybut niezależności
– Około 50 proc. Polaków wciąż uważa, że gotówka jest im potrzebna. Drugie 50 proc. deklaruje, że mogliby się bez niej obyć. Kluczowe jest, by mieć wybór – podkreśla Joanna Erdman. Najczęściej wymienianymi powodami, dla których chcemy mieć dostęp do gotówki to możliwość jej użycia w sytuacjach nagłych, kiedy zapłata elektroniczna nie jest możliwa.
Jest jeszcze jedna kwestia warunkująca gotowość do płacenia bez gotówki – prywatność
– Wygoda zwykle wygrywa z obawami o prywatność, pod warunkiem, że realizuje nasze cele – mówi Joanna Erdman
– Nie każdy użytkownik zdaje sobie sprawę, ile danych już udostępnia do różnych aplikacji, sieci, miejsc, tylko posiadając telefon komórkowy. To wyważenie między wygodą a bezpieczeństwem danych będzie coraz ważniejsze – uważa Marta Życińska.
Główne wnioski
- Polska jest liderem innowacji płatniczych – już 69 proc. transakcji w punktach sprzedaży to płatności bezgotówkowe.
- Przełomem jest upowszechnienie płatności urządzeniami mobilnymi, biometrią i tokenizacją, a wkrótce także agentami AI, które będą optymalizować wybór metody płatności i ofert w tle.
- Kluczowe wyzwania to zapewnienie poczucia kontroli, transparentności AI oraz edukacja cyfrowa i finansowa – a także zachowanie wyboru między gotówką a płatnościami elektronicznymi.