Zaloguj się 
Dzieje się!
Dzieje się! 
Barcelońska magia w Indonezji. Holenderskie gwiazdy ruszają na podbój Dżakarty
Reprezentacja Indonezji, była kolonia holenderska, zajmuje 127. miejsce w rankingu FIFA. W tym czwartym pod względem zaludnienia kraju na świecie, gdzie brak piłkarskich tradycji, pojawił się nowatorski pomysł – postawiono na Holendrów, którzy mają popchnąć tamtejszy futbol naprzód.
Udostępnij przez e-mail
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie powiązania łączą piłkarską kadrę Indonezji z Holandią i dlaczego jest to fenomen sportowy.
- Jakie sukcesy osiągnął Patrick Kluivert jako piłkarz i jakie były najważniejsze momenty jego kariery.
- Jakie zmiany wprowadził Jordi Cruyff w Maccabi Tel Awiw i jakie innowacje wdrożył w zarządzaniu klubem.
Indonezja przez blisko 150 lat była holenderską kolonią – i to nie byle jaką, bo największą i najbogatszą w historii Niderlandów. Na mistrzostwach świata wystąpiła tylko raz, w 1938 r., jeszcze jako Holenderskie Indie Wschodnie. Wówczas przegrała 0:6 z Węgrami i wróciła do domu, zapisując się w historii jako drużyna, która rozegrała tylko jeden mecz na mundialu. Żadna inna reprezentacja nie może „poszczycić się” takim rekordem.
– Obecnie, w trzeciej rundzie eliminacji MŚ w strefie azjatyckiej, Indonezyjczycy zajmują czwarte miejsce po ośmiu z dziesięciu meczów grupowych. Wciąż walczą o drugą pozycję, choć tracą już cztery punkty – ta lokata daje bezpośredni awans na mistrzostwa świata. 20 marca przegrali w Sydney z Australią 1:5, jednak warto przypomnieć, że Socceroos we wrześniu w Dżakarcie tylko zremisowali 0:0 z gospodarzami. Dodatkowo, zwycięstwo 1:0 nad Bahrajnem daje Indonezji nadzieję na poprawę sytuacji – mówi Adam Kotleszka, ekspert od egzotycznego futbolu.
Od Interu Mediolan do Indonezji
Indonezyjską federacją kieruje Erick Thohir – wpływowy biznesmen o imponującym CV. W latach 2013-2018 pełnił funkcję prezesa Interu Mediolan, a wcześniej był wiceprzewodniczącym komitetu olimpijskiego oraz szefem misji olimpijskiej w Indonezji. Jednocześnie miał udziały w DC United, klubie MLS z Waszyngtonu.
Podczas pracy w Medialanie najprawdopodobniej rozbudował sieć kontaktów w Europie, co pozwoliło mu przekonać do współpracy dwóch znanych Holendrów: Patricka Kluiverta i Jordiego Cruyffa.
– Większość kibiców zna ich kariery piłkarskie, lecz jako trenerzy nie odnieśli spektakularnych sukcesów. Kluivert trafił do Indonezji, bo federacja namówiła wielu piłkarzy z Belgii i Holandii do reprezentowania swoich barw. Liczą, że Kluivert i Cruyff przekonają kolejnych. Dodatkowym atutem jest znajomość języka – mówi Mariusz Moński, ekspert od holenderskiego futbolu.
Indonezyjskie korzenie
Holendersko-indonezyjskie powiązania w piłkarskiej kadrze Indonezji są niezwykle silne i stanowią ciekawy fenomen sportowy.
– Indonezyjska kadra ma wyraźne konotacje z Holandią. Bramkarz Maarten Paes urodził się w holenderskim Nijmegen, przez większość kariery grał w Holandii oraz występował w jej młodzieżówkach. Justin Hubner, środkowy obrońca, również pochodzi z Holandii – kraju swojej matki, lecz jego ojciec jest Indonezyjczykiem. Przez dwa lata reprezentował Holandię w młodzieżówkach, ale na poziomie juniorskim wybrał Indonezję. Podobną historię ma Shayne Pattynama, zawodnik na co dzień grający w Belgii. Także on ma indonezyjskiego ojca i od dwóch lat występuje w pierwszej kadrze Indonezji. Jay Idzes, grający w Venezia FC, ma indonezyjskiego dziadka i od ubiegłego roku również reprezentuje Indonezję. Calvin Verdonk, który od 2024 r. jest zawodnikiem NEC Nijmegen, zagrał blisko 50 spotkań dla Holandii na juniorskich poziomach. Obecnie, ze względu na swoje korzenie, gra dla „Tim Garuda” – tak nazywana jest pierwsza reprezentacja Indonezji – opowiada Adam Kotleszka.
Brat gwiazdy Milanu i polski akcent
Lista piłkarzy z holenderskim pochodzeniem w indonezyjskiej kadrze jest zresztą dłuższa. Ekspert wspomina, że urodzeni w Holandii są m.in. Mees Hilgers, Kevin Diks, Dean James, Ivan Jenner, Nathan Tjoe-A-On, Thom Haye, Joey Pelupessy, Rafael Struick, Ragnar Oratmangoen oraz Ole Romeny.
– Nie brakuje również akcentów z innych krajów. Eliano Reijnders, brat Tijjaniego Reijndersa – pomocnika AC Milan, urodził się w Finlandii. Sandy Walsh przyszedł na świat w Belgii, a Jordi Amat to były reprezentant hiszpańskich młodzieżówek oraz srebrny medalista mistrzostw świata U-17 z 2009 r. Co ciekawe, wśród ostatnio powoływanych najlepszym strzelcem jest Egy Maulana Vikri – były zawodnik Lechii Gdańsk. W indonezyjskiej kadrze dominują zawodnicy urodzeni w Europie. Niektórzy żartują, iż Indonezja staje się Holandią C – dodaje Adam Kotleszka.
Indonezja i futbol totalny?
W Indonezji ambicje piłkarskie są naprawdę wielkie – tamtejsza reprezentacja chce czerpać z najlepszych wzorców. Pytanie jednak, czy ten śmiały plan zakończy się sukcesem…
– Thohir mierzy wysoko, być może nawet zbyt wysoko. Jak sam przyznaje – Cruyff ma „zaszczepić w Indonezyjczykach filozofię gry Barcelony” oraz „zaimplementować elementy europejskiego futbolu, w tym futbolu totalnego”. To jednak nie będzie łatwe zadanie, bo mówimy o 127. drużynie rankingu FIFA. Jeszcze niedawno przegrywała z takimi „potęgami” jak Filipiny, Wietnam czy Irak. Na szczęście o kompromitujących wynikach typu 0:10 z Bahrajnem z 2012 r. zdążono już zapomnieć. Kraj liczący ponad 280 milionów mieszkańców chce w końcu zaistnieć w globalnej piłkarskiej grze – podkreśla Adam Kotleszka.
Ceniony w Barcelonie
Patrick Kluivert, którego syn Justin w tym sezonie rozegrał wiele znakomitych meczów w angielskiej Premier League, to postać niegdyś oklaskiwana przez Holendrów. Swoje piłkarskie szlify zdobywał w Amsterdamie, będąc wychowankiem Ajaksu. Z tą drużyną triumfował w finale Ligi Mistrzów 30 lat temu, kiedy strzelił zwycięskiego gola przeciwko AC Milan. Co ciekawe, dwa lata później sam grał już na San Siro.
W 1998 r. zanotował sportowy awans, przechodząc do FC Barcelony. Na Camp Nou stworzył zabójczy duet w ataku z Brazylijczykiem Rivaldo. Jednak mimo sukcesów piętrzyły się problemy zdrowotne – poważna kontuzja kolana zahamowała jego karierę.
W kolejnych latach Kluivert grał w takich klubach jak Newcastle United, Valencia, PSV Eindhoven i Lille (2004-2008). Był to już jednak schyłek jego kariery. Nigdy nie wrócił do poziomu prezentowanego w Barcelonie, ale pozostawił po sobie także piękną historię w reprezentacji Holandii.
Jako dwudziestolatek debiutował na EURO 1996 w Anglii. Dwa lata później, na mundialu we Francji, początek turnieju był dla niego nieudany . Został odsunięty od drużyny przez selekcjonera Guusa Hiddinka za złośliwy faul w meczu z Belgią. Jednak w ćwierćfinale i półfinale strzelił po jednym golu przeciwko Argentynie i Brazylii – dwóm potęgom z Ameryki Południowej.
Schyłek i kariera trenerska
EURO 2000, rozgrywane w krajach Beneluksu (Holandia i Belgia), to jego największy popis. Z pięcioma trafieniami został królem strzelców turnieju. Niestety, cień na jego osiągnięciach kładzie zmarnowany rzut karny w półfinale z Włochami. Po dogrywce i serii jedenastek wygrała Italia.
Karierę trenerską zaczynał jako asystent szkoleniowca Brisbaine Roar w Australii – epizod raczej nieistotny. W kolejnych latach trenował młodzieżowe drużyny Twente i Ajaksu (U-19 i U-21). Zaś w 2021 r. objął tymczasowe stanowisko selekcjonera reprezentacji Curacao (terytorium zależne Holandii).
W roli samodzielnego trenera warto wspomnieć jego pracę w tureckim zespole Adana Demirspor, gdzie trafił dwa lata temu. Doświadczenie na poziomie reprezentacyjnym zdobywał jako asystent Louisa van Gaala w kadrze Holandii oraz jako członek sztabu Clarence’a Seedorfa w Kamerunie.
Po zakończeniu kariery piłkarskiej pełnił również funkcje dyrektora sportowego w PSG oraz szefa akademii w Barcelonie.
To projekt długofalowy, ale czy Kluivert odniesie sukces? Trudno to ocenić.
– Federacja holenderska nawiązała współpracę z federacją Indonezji – ich mecze transmituje holenderska telewizja. Razem z Kluivertem pracować będą Alex Pastoor, Denny Landzaat i Gerald Vanenburg – ten ostatni poprowadzi kadrę U-23. To projekt długofalowy, ale czy Kluivert odniesie sukces? Trudno to ocenić – mówi Mariusz Moński.
Syn słynnego ojca
Jordi Cruyff zawsze pozostawał w cieniu swojego legendarnego ojca – Johana Cruyffa, ikony futbolu i symbolu FC Barcelony. Cruyff senior najpierw czarował na boisku w barwach Blaugrany, a później, jako trener, stworzył legendarny Dream Team. To on zdobył z Katalończykami pierwszy Puchar Europy w historii klubu, kładąc podwaliny pod późniejsze sukcesy drużyny z Camp Nou. Był rewolucjonistą i innowatorem, który postawił na młodzieżowy futbol i rozwój akademii La Masia. Dzięki jego wizji już w XXI wieku o sile Barcelony stanowili w dużej mierze zawodnicy wyszkoleni w tej szkółce. Zaimplementował też w Katalonii efektowny i skuteczny styl gry, który na lata stał się znakiem rozpoznawczym klubu.
Jordi Cruyff – nazwany na cześć św. Jerzego, patrona Katalończyków – jest wychowankiem Ajaksu, lecz do Barcelony trafił dzięki temu, że jej trenerem był wtedy Johan Cruyff. Zaczynał w rezerwach, lecz z czasem trafił do pierwszej drużyny, gdzie mógł pochwalić się zdobyciem Superpucharu Hiszpanii.
Po zakończeniu pracy Johana w Barcelonie, Jordi przeniósł się na Wyspy Brytyjskie, gdzie grał w Manchesterze United pod wodzą sir Aleksa Fergusona. Chociaż problemy z kontuzjami przeszkodziły mu w pełnym rozwoju kariery, nie można mu odebrać potrójnej korony w życiorysie – zdobył ją w drużynie prowadzonej przez legendarnego szkoleniowca.
Jako piłkarz Deportivo Alavés w 2000 r. przeżył coś wyjątkowego – dotarł do finału Pucharu UEFA. Baskowie zmierzyli się z Liverpoolem w dramatycznym meczu zakończonym wynikiem 5:4 dla drużyny z Anfield. W tym pamiętnym spotkaniu Cruyff zdobył gola, choć ostatecznie jego zespół musiał uznać wyższość rywali.
Po tym sukcesie grał już w mniej prestiżowych klubach, takich jak drużyny z Ukrainy i Malty, ale bez większych osiągnięć.
Także trener…
Po zakończeniu kariery piłkarskiej Jordi Cruyff pokazał się z dobrej strony w Izraelu, pełniąc rolę dyrektora sportowego w Maccabi Tel Awiw. Był odpowiedzialny za właściwą selekcję trenerów i wprowadzenie nowoczesnych standardów zarządzania.
Piotr Żelazny w swoim artykule na portalu Newonce podkreślił, jak skutecznie Cruyff realizował swoje zadania: „O tym, jak dobrą pracę wykonywał Jordi w Tel Awiwie, niech świadczą losy trenerów, których wynajdywał i potrafił skusić do objęcia zespołu. Jego pierwszym pomysłem było wyciągnięcie z La Masii trenera młodzieży Barcelony – Óscara Garcíi Junyenta. W swojej pierwszej pracy z seniorami zdobył od razu mistrzostwo Izraela. Po roku Hiszpan odszedł, gdyż dostał propozycję z Brighton. Później wrócił do Maccabi, zdobył dwa mistrzostwa Austrii z Red Bullem Salzburg, prowadził Olympiakos Pireus, a obecnie pracuje w Celcie Vigo. Kolejnym trenerem zatrudnionym przez Cruyffa był Paulo Sousa – Portugalczyk, który po sezonie w Tel Awiwie trafił do FC Basel i Fiorentiny. Innym wyborem Jordiego był Pako Ayestarán – wcześniej trener przygotowania fizycznego i wieloletni asystent Rafy Beniteza”.
Cruyff nie tylko dbał o dobór kadry szkoleniowej, ale także wprowadził do klubu nowoczesne technologie – wykorzystanie GPS i kamizelek monitorujących wysiłek piłkarzy oraz zmiany w ofercie klubowej stołówki.
Po sukcesach w Izraelu, Cruyff spróbował swoich sił jako trener w Chinach – prowadził Chongqing Liangjiang Athletic i Shenzhen FC. W międzyczasie został selekcjonerem Ekwadoru, lecz nie poprowadził tej drużyny w żadnym meczu, gdyż zrezygnował w trakcie pandemii.
Dżakarta czeka
W 2021 r. rozpoczął pracę w Barcelonie jako dyrektor ds. współpracy międzynarodowej, a później został dyrektorem sportowym. Odegrał kluczową rolę w negocjacjach kontraktów takich zawodników jak Ronald Araujo i Pedri. Latem 2023 r. rozstał się z klubem. Obecnie Jordi Cruyff objął stanowisko doradcy technicznego federacji Indonezji. Jego zadaniem jest usprawnienie systemu szkolenia i poprawa umiejętności piłkarzy na różnych poziomach wiekowych. Holender ma także znaleźć dla kadry dyrektora sportowego z doświadczeniem.
– Jordi Cruyff przybył do Dżakarty, aby pełnić rolę doradcy technicznego nie tylko pierwszej reprezentacji Indonezji, ale także grup młodzieżowych. Choć to jego pierwsza wizyta w tym kraju, nie powinien czuć się zbyt obco – podsumowuje Adam Kotleszka.
Główne wnioski
- Reprezentacja Indonezji ma silne związki z Holandią dzięki zawodnikom o holenderskich korzeniach, co czyni ją unikalnym przykładem hybrydy piłkarskiej.
- Patrick Kluivert, mimo problemów zdrowotnych i późniejszego spadku formy, zapisał się w historii piłki nożnej dzięki triumfom w Ajaksie i Barcelonie oraz jako król strzelców EURO 2000.
- Jordi Cruyff jako dyrektor sportowy w Maccabi Tel Awiw wprowadził profesjonalizm i nowoczesne technologie, przyczyniając się do sukcesów klubu i rozwoju młodych trenerów.