MRiT chce zlikwidować funkcję rzecznika MŚP. Zastąpi go rzecznik Praw Przedsiębiorców, który zadba też o rolników czy wolne zawody
Ministerstwo Rozwoju i Technologii chce znowelizować ustawę o rzeczniku MŚP. Zmieni się nie tylko nazwa, ale i zakres działań osoby pełniącej funkcję stworzoną siedem lat temu za rządów Prawa i Sprawiedliwości. Do jej zadań dojdzie m.in. ochrona wykonujących wolne zawody, rolników czy wspólników spółek.


Z tego artykułu dowiesz się…
- Jakie zmiany w ustawie o rzeczniku MŚP chce wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
- Jakie nowe kompetencje i uprawnienia zyskałby rzecznik Praw Przedsiębiorców.
- Czym obecnie zajmuje się Rzecznik MŚP.
Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Rozwoju i Technologii wniosek o wpisanie projektu nowelizacji ustawy do wykazu prac legislacyjnych rządu został właśnie złożony.
– Instytucja rzecznika MŚP działa od blisko siedmiu lat. Musimy wzmocnić jego pozycję, aby jeszcze skuteczniej chronił prawa przedsiębiorców. Chcemy, aby rzecznik Praw Przedsiębiorców, który ma go zastąpić, chronił już nie tylko sektor MŚP, ale również kolejne podmioty prowadzące działalność gospodarczą – zadeklarował cytowany w komunikacie Krzysztof Paszyk, minister Rozwoju i Technologii.
Rzecznik MŚP będzie zlikwidowany. Kto go zastąpi
Zdaniem Krzysztofa Paszyka obecny rzecznik MŚP musi mieć większe uprawnienia w kształtowaniu prawa. Dodatkowo powinien interweniować, kiedy prawa przedsiębiorców są naruszane.
– Chodzi o kontrole prowadzone w przedsiębiorstwach. Projektowane przez nas zmiany mają zniwelować bariery, wątpliwości interpretacyjne i dać rzecznikowi większe niż dotychczas kompetencje. Projektowane przepisy to efekt naszej współpracy z przedsiębiorcami i odpowiedź na sugestie strony społecznej – deklaruje minister.
Zgodnie z deklaracją ministerstwa podstawowa zmiana obejmie katalog podmiotów chronionych przez obecnego rzecznika MŚP, a w przyszłości rzecznika Praw Przedsiębiorców. Obecnie są to małe i średnie firmy. Po zmianach ochroną zostaną objęte także osoby wykonujące wolne zawody, rolnicy, wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców i dodatkowe uprawnienia
Ministerstwo Rozwoju i Technologii przewiduje, że nowy rzecznik powinien mieć większe uprawnienia. Przede wszystkim chodzi o możliwość wstrzymania kontroli w przedsiębiorstwie w przypadku „stwierdzenia nieprawidłowości w trakcie jej prowadzenia”.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców mógłby także występować „w szerszym katalogu spraw cywilnych dotyczących spraw przedsiębiorców oraz żądania wszczęcia takich postępowań (dotyczących np.: spraw cywilnych z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, nieuczciwych praktyk wykorzystujących przewagę kontraktową)”.
Dodatkowe uprawnienia to możliwość wnoszenia skarg w postępowaniach przed sądami administracyjnymi, w sprawach dotyczących praw przedsiębiorców, uczestniczenia w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym czy też w szerszym zakresie – w mediacjach między przedsiębiorcami a urzędami.
Dodatkowe kompetencje rzecznika Praw Przedsiębiorców
Ministerstwo Rozwoju i Technologii chce także wprowadzić obowiązek opiniowania przepisów dotyczących przedsiębiorców przez „nowego” rzecznika. Rzecznik Praw Przedsiębiorców mógłby także przedstawiać ministrom propozycje zmian w prawie przedsiębiorców oraz „współpracować z organami i instytucjami Unii Europejskiej” w obszarze np. ochrony praw przedsiębiorców.
Rzecznik Praw Przedsiębiorców będzie mógł powoływać stałych lub doraźnych pełnomocników. MRiT w komunikacie podało przykład „pełnomocnika do spraw Unii Europejskiej”, który wspierałby rzecznika w realizowaniu zadań związanych z unijnym prawem gospodarczym.
W tym momencie brakuje szczegółów na temat postulowanych zmian. Ministerstwo nie opublikowało projektu ustawy.
Historia funkcji rzecznika MŚP
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców to organ powołany na mocy ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Chodzi o tzw. Prawo przedsiębiorców będące częścią Konstytucji Biznesu. Urząd rozpoczął działalność 30 kwietnia 2018 r.
Zgodnie z ustawą rzecznik MŚP stoi na straży praw przedsiębiorców z sektora mikro, małych i średnich firm. Do jego głównych zadań należy: interweniowanie w sprawach przedsiębiorców wobec organów administracji publicznej, opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących działalności gospodarczej, wnioskowanie o zmiany przepisów, jeśli utrudniają prowadzenie działalności, pomoc w sporach z urzędami poprzez występowanie z wnioskami o ponowne rozpatrzenie sprawy, przystępowanie do postępowań sądowych na rzecz przedsiębiorców czy wnoszenie skarg nadzwyczajnych do Sądu Najwyższego.
Pierwszym rzecznikiem MŚP był Adam Abramowicz, 25 czerwca 2024 r. funkcję objęła Agnieszka Maria Majewska.

Główne wnioski
- Likwidacja stanowiska rzecznika MŚP i powołanie rzecznika Praw Przedsiębiorców. Ministerstwo Rozwoju i Technologii planuje zastąpić rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców nową instytucją – rzecznikiem Praw Przedsiębiorców, który obejmie ochroną nie tylko sektor MŚP, ale także inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą, m.in. rolników i wspólników spółek.
- Rozszerzenie kompetencji nowego rzecznika. Rzecznik Praw Przedsiębiorców ma zyskać dodatkowe uprawnienia, takie jak możliwość wstrzymywania kontroli w firmach, udział w postępowaniach sądowych dotyczących praw przedsiębiorców oraz prawo opiniowania przepisów gospodarczych i proponowania ich zmian.
- Brak szczegółów dotyczących projektu ustawy. Ministerstwo nie opublikowało jeszcze projektu nowelizacji.