Biznes liczy na poprawę sytuacji finansowej

Sytuacja finansowa przedsiębiorstw w drugim kwartale roku poprawiła się w porównaniu z okresem od stycznia do marca – wynika z październikowego szybkiego monitoringu NBP, ostatniego w tym roku. Badanie jest prowadzone w oparciu o ankiety wśród przedsiębiorstw, ale także dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

Październikowy monitoring obejmuje dane za II kwartał 2024 r. i prognozy przedsiębiorców na ostatni kwartał roku.

Firmy liczą na ożywienie popytu

Z monitoringu wynika, że w drugim kwartale utrzymywał się trend nieznacznego spadku zatrudnienia i spadku inwestycji w dużych firmach. Ale są aspekty, w których czuć optymizm.

1. Sytuacja finansowa przedsiębiorstw nieznacznie lepsza, ale nadal poniżej zeszłorocznego poziomu
   
   W drugim kwartale 2024 roku sektor przedsiębiorstw niefinansowych (SPN) zanotował poprawę w porównaniu do pierwszego kwartału. Jednak jego sytuacja pozostaje gorsza niż rok wcześniej w analogicznym akresie Spadek wyniku netto był płytszy niż w tym samym okresie ubiegłego roku, co może sugerować pewną stabilizację.
2. Nieznaczny spadek zatrudnienia i mniej planowanych podwyżek
   
   Utrzymał się trend nieznacznego spadku zatrudnienia, który rozpoczął się kilka kwartałów wcześniej. Co więcej, mniejsza liczba firm zapowiada wzrost wynagrodzeń w czwartym kwartale 2024 roku, co może być odpowiedzią na niepewność gospodarczą.
   
   Udział firm, w których naciski na wzrost płac nasiliły się, spadła w relacji kwartał do kwartału: o 1,1 pkt proc. do poziomu 14,3 proc. Jest teraz wyraźnie poniżej wieloletniej mediany (19,4 proc.).
   
   Odsetek firm planujących podwyżki wyniósł 34,4 proc. wobec 36,3 proc. kwartał wcześniej.
3. Rosnące zadłużenie kredytowe, ale stabilne regulowanie zobowiązań
   
   Zadłużenie kredytowe przedsiębiorstw wzrosło rok do roku. Mimo tego, odsetek firm, które terminowo regulują swoje zobowiązania kredytowe, utrzymał się na poziomie wieloletniej średniej. Oznacza to, że mimo rosnącego zadłużenia przedsiębiorstwa radziły sobie z obsługą swoich zobowiązań.
   
   Płynność finansową powyżej wartości referencyjnej raportowało 73,2 proc. badanych firm (73,6% w 1. kwartale). To wartości powyżej średniej wieloletniej (70,6 proc.).
4. Spadek inwestycji dużych firm, ożywienie w sektorze MSP
   
   Inwestycje sektora przedsiębiorstw niefinansowych w drugim kwartale wyraźnie zmalały, co wynikało przede wszystkim z ograniczenia nakładów przez duże przedsiębiorstwa. Natomiast sektor małych i średnich firm (MSP) odnotował ożywienie inwestycyjne. Zdaniem NBP, plany inwestycyjne największych firm mogą być wspierane przez korzystniejsze prognozy popytu oraz napływ środków unijnych z nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej i Krajowego Planu Odbudowy (KPO).
5. Firmy szykują się do niewielkich podwyżek cen
   
   Przedsiębiorstwa deklarują niewielki wzrost cen w czwartym kwartale 2024 roku. Główną przyczyną mają być rosnące koszty zaopatrzenia, choć coraz więcej firm zwraca uwagę również na wyższe koszty pracy.
6. Eksporterzy tracą przez umocnienie złotego
   
   Od kwietnia do czerwca kolejny kwartał z rzędu notowano spadek opłacalności polskiego eksportu, co w dużej mierze wynikało z umocnienia się polskiego złotego. Mocna waluta osłabiała konkurencyjność polskich towarów na rynkach zagranicznych.
   
   NBP wskazał, że odsetek eksporterów deklarujących brak opłacalności sprzedaży eksportowej (12,8 proc.) oraz wskazywany przez nich udział nieopłacalnego eksportu w przychodach z tego tytułu (2,4 proc.) były niższe niż przed kwartałem (odpowiednio o 1,5 i 0,1 pkt proc.).
7. Oczekiwana poprawa sytuacji finansowej w końcówce roku
   
   Firmy liczyły na poprawę swojej sytuacji finansowej w czwartym kwartale, spodziewając się ożywienia popytu. Ma to pomóc w poprawie ich rentowności, na którą negatywnie wpływały m.in. rosnące koszty operacyjne.
8. Lepsze prognozy rentowności, ale nie dla wszystkich sektorów
   
   Prognozy dotyczące rentowności przedsiębiorstw na najbliższe 12 miesięcy poprawiły się. Wskaźnik wzrósł do 23,3 punktu procentowego, w porównaniu z 20,7 punktu procentowego kwartał wcześniej. Poprawa nie jest jednak powszechna – wzrost rentowności odnotowano jedynie w 42 proc. branż.
9. Branża budowlana z najlepszymi prognozami, spadek oczekiwań w eksporcie
   
   Najlepsze prognozy popytu w kolejnych miesiącach mają przedsiębiorstwa z branży budowlanej. Jednocześnie, firmy obniżyły swoje przewidywania dotyczące popytu eksportowego, co jest kolejnym efektem umocnienia złotego. Najmniej optymistyczne prognozy odnotowali producenci dóbr inwestycyjnych, dla których perspektywy na przyszłość wyglądają mniej korzystnie.