Ostatnie takie spotkanie: Xi i Biden
Joe Biden i Xi Jinping spotkają się w Limie na szczycie organizacji Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC). To prawdopodobnie ich ostatnie spotkanie twarzą w twarz podczas prezydentury Bidena. Pekin już przygotowuje się na powrót Donalda Trumpa do Białego Domu
Z tego artykułu dowiesz się…
- Jak układały się relacje Chin i USA w ostatnich latach.
- Czy Trump zmienia zdanie w sprawie Tajwanu oraz TikToka.
- Czego można się spodziewać pod rządami Trumpa.
Stosunki między Stanami Zjednoczonymi a Chinami za kadencji Bidena były naznaczone konfliktami dotyczącymi handlu, technologii i Tajwanu. Mimo prób utrzymania stabilności relacje pogorszyły się w niektórych obszarach w porównaniu z okresem rządów Trumpa. Symbolem ochłodzenia był fakt, że Meksyk wyprzedził Chiny jako największy partner handlowy USA w 2023 r. – pisze Al Dżazira.
Handel: od taryf Trumpa po sankcje Bidena
Trump podczas swojej pierwszej kadencji rozpoczął wojnę handlową z Chinami. Oskarżył je o nieuczciwe praktyki, np. kradzież własności intelektualnej i subsydiowanie produkcji. USA nałożyły wtedy cła sięgające 25 proc. na chiński import, a Pekin odpowiedział podobnymi restrykcjami. W 2020 r. zawarto częściowe porozumienie handlowe, które złagodziło napięcia, lecz nie rozwiązało kluczowych problemów.
Biden utrzymał większość taryf wprowadzonych przez Trumpa i nałożył kolejne sankcje na chińskie firmy za współpracę z Rosją. W 2024 r. podniósł cła na import pojazdów elektrycznych i paneli fotowoltaicznych. Deficyt handlowy USA z Chinami w 2022 r. wynosił 383 miliardy dolarów.
Tajwan: punkt zapalny relacji USA-Chiny
Podczas prezydentury Bidena napięcia wokół Tajwanu osiągnęły nowe poziomy. Pekin zwiększył liczbę ćwiczeń wojskowych w pobliżu wyspy, którą uznaje za swoje terytorium, a USA – główny sojusznik Tajwanu – wzmocniły wsparcie militarne. W 2024 r. Waszyngton zatwierdził sprzedaż broni o wartości 2 miliardów dolarów.
Punktem kulminacyjnym napięć był incydent z 2023 r., gdy USA zestrzeliły chiński balon szpiegowski nad swoim terytorium. Działania administracji Bidena wywołały krytykę za utrzymywanie „strategicznej dwuznaczności” w sprawie obrony Tajwanu: niepewność odczuwały zarówno Pekin, jak i Tajpej.
Czego można się spodziewać pod rządami Trumpa?
Powrót Trumpa do Białego Domu może oznaczać eskalację wojny handlowej z Chinami – przewiduje Al Dżazira. Trump zapowiada nałożenie 60 proc. cła na wszystkie chińskie towary. Do swojego gabinetu włączył jastrzębi, takich jak senator Marco Rubio, lecz jednocześnie stawia na współpracę z Elonem Muskiem, znanym z bardziej pragmatycznego podejścia do relacji z Pekinem.
W sprawie Tajwanu Trump wysyła sprzeczne sygnały. W czasie pierwszej kadencji podjął bezprecedensowy kontakt z tajwańskim przywódcą i zwiększył sprzedaż broni. Ostatnio jednak krytykował wyspę za „kradzież amerykańskiego przemysłu chipowego”. Może to oznaczać ochłodzenie relacji z Tajpej.
TikTok: nowa odsłona konfliktu?
Trump był co prawda pierwszym prezydentem, który podjął działania przeciwko TikTokowi, ale teraz wydaje się otwarty na negocjacje. Podczas kampanii zapowiadał „uratowanie TikToka” i krytykował monopol Facebooka, co może oznaczać zmodyfikowanie lub nawet cofnięcie zakazu wprowadzonego przez Bidena.