Sprawdź relację:
Dzieje się!
Biznes Polityka Świat

Pełne członkostwo w Schengen przyniesie Bułgarii miliardowe korzyści

1 stycznia 2025 r. mają być zniesione kontrole na lądowych granicach Bułgarii i Rumunii z innymi krajami Unii Europejskiej. Będzie to oznaczać pełne członkostwo obu państw w strefie Schengen. Eksperci z Bułgarskiej Akademii Nauk policzyli już, że na długo wyczekiwanej akcesji kraj zyska ponad 1,6 mld lewów rocznie.

Bułgarski premier Dimityr Gławczew.
Dimityr Gławczew stoi na czele bułgarskiego rządu od kwietnia tego roku. Doprowadzenie do pełnego członkostwa Bułgarii w strefie Schengen to niewątpliwie jego polityczny sukces. (fot. Jakub Porzycki/NurPhoto via Getty Images)

Z tego artykułu dowiesz się…

  1. Jakich korzyści finansowych z pełnego członkostwa Bułgarii w strefie Schengen może się spodziewać tamtejsza branża transportowa.
  2. Ile czasu spędzali dotychczas na granicy turyści przyjeżdzający do Bułgarii, a ile Bułgarzy wyjeżdzający w kraju.
  3. O ile – dzięki likwidacji kontroli granicznych – mogą się zwiększyć dochody bułgarskiej turystyki. Ile zyska bułgarski fiskus i jakie będą korzyści ekologiczne.

Bułgaria i Rumunia stały się członkami Unii Europejskiej w 2007 r., jednak aż do tego roku pozostawały poza strefą Schengen. Weszły do niej 31 marca po 13 latach zabiegania o akcesję. Było to jednak tylko częściowe członkostwo, bo wprawdzie zniesiono kontrole graniczne na lotniskach i w portach morskich, ale na drogach lądowych wciąż obowiązywały.

Węgierska mediacja

Pełnemu członkostwu obu państw – w obawie o niekontrolowany napływ azylantów – długo sprzeciwiała się Austria. Ostatecznie jednak, m.in. pod wpływem perswazji Węgier, które wzięły na siebie rolę mediatora, ustąpiła. Pod koniec listopada w Budapeszcie podpisano trójstronne porozumienie między Wiedniem a Bukaresztem i Sofią.

„Ostateczna decyzja w sprawie naszego pełnego wejścia do Schengen zapadnie 12 grudnia” – przypomniał ostatnio Dimityr Gławczew, bułgarski premier.

Podkreślił jednocześnie, ile ekonomicznych i społecznych korzyści przyniesie zniesienie wszelkich kontroli granicznych. Nie pozostawił więc żadnych wątpliwości co do tego, jaka decyzja zapadnie za kilka dni.

Zresztą Ministerstwo Gospodarki i Przemysłu zleciło już wcześniej oszacowanie finansowych skutków efektów pełnego członkostwa Bułgarii w strefie Schengen. Eksperci Instytutu Badań Ekonomicznych przy Bułgarskiej Akademii Nauk (BAN) podsumowali, że korzyści mogą sięgać nawet 1,63 mld lewów, czyli ponad 3,5 mld zł rocznie.

Transport międzynarodowy

Najbardziej znaczący wpływ ekonomiczny badacze z BAN zidentyfikowali w transporcie. Bezpośrednie oszczędności eksporterów, które wynikają ze zniesienie kontroli na lądowych granicach, powinny sięgnąć 845 mln lewów (prawie 1,85 mld zł) rocznie. Dotychczasowe straty przedsiębiorstw wynikające z konieczności oczekiwania transportów na przejściach granicznych wyniosły 545 mln lewów (około 1,2 mld zł). Ekonomiści zakładają, że Schengen zlikwiduje takie opóźnienia.

Łączne bezpośrednie i potencjalne oszczędności bułgarskich firm – eksporterów, importerów i transportowców – mogą zatem sięgnąć 1,39 mld lewów (ponad 3 mld zł).

Bułgarska turystyka

Kolejna sektor, który zyska na pełnym członkostwie Bułgarii w strefie Schengen, to turystyka. Naukowcy z BAN wyliczyli, że obywatele tego państwa tracą obecnie na granicach łącznie ponad 242,4 tys. dni w roku. Analogicznie wszyscy podróżni wjeżdżający z Rumunii i Grecji (to dwa unijne państwa sąsiadujące z Bułgarią) spędzali na granicy prawie 218 tys. dni rocznie.

Likwidacja tego zjawiska to czysta korzyść dla bułgarskiej turystyki. Spodziewać się można, że wejście do strefy Schengen zwiększy liczbę osób odwiedzających kraj w celach rekreacyjnych i da branży turystycznej co roku dodatkowe dochody na poziomie 71 mln lewów (155 mln zł).

Podatki i ekologia

Bułgarscy ekonomiści oczekują też zwiększenia dochodów podatkowych państwa. Bezpośrednie korzyści bułgarskiego fiskusa miałyby sięgnąć około 138 mln lewów (ponad 300 mln zł) rocznie.

Zlikwidowanie granicznych kontroli istotnie zmniejszy emisję dwutlenku węgla, której powodem jest transport kołowy. Eksperci wyliczyli, że co roku pojazdy stojące w punktach kontrolnych na granicach wypuszczają do atmosfery prawie 46,2 tys. ton gazów cieplarnianych. Zmniejszenie skali emisji pozwoli Bułgarii szybciej osiągnąć zakładane cele środowiskowe. Wynikające z tego oszczędności finansowe oszacowano na około 7,5 mln lewów (ponad 16 mln zł).

Petko Nikołow, bułgarski minister gospodarki, podkreśla, że pozytywnych skutków przystąpienia Bułgarii do Schengen należy się spodziewać nie tylko w pierwszym roku po tej akcesji. Da ona bowiem efekty długoterminowe. Będą się zwiększać z roku na rok wraz z pogłębiającą się integracją gospodarczą unijnych państw.

Strefa Schengen obejmuje 29 państw. Należy do niej 25 krajów Unii Europejskiej (oprócz Cypru i Irlandii) oraz cztery kraje stowarzyszone z UE, czyli Szwajcaria, Norwegia, Islandia oraz Liechtenstein. To obszar prawie 4,3 mln km kw., na którym mieszka ponad 420 mln ludzi.

Główne wnioski

  1. 1 stycznia 2025 r. zlikwidowane zostaną kontrole na lądowych granicach Bułgarii i Rumunii z państwami strefy Schengen. Ekonomiści szacują, że Bułgaria zyska na tym ponad 1,6 mld lewów rocznie.
  2. Największym beneficjentem będzie transport międzynarodowy. Tu oszczędności mogą sięgnąć prawie 1,4 mld lewów.
  3. Pozytywnych efektów mogą się również spodziewać branża turystyczna i bułgarski fiskus. Schengen spowoduje również korzyści ekologiczne, bo zmniejszy się emisja gazów cieplarnianych.