Priorytety rządu na kolejne dwa lata. Na liście 58 celów

Przy okazji lipcowej rekonstrukcji Rady Ministrów premier Donald Tusk zapowiedział, że każdy z ministrów przygotuje priorytety swojego resortu. Od ich wdrożenia może zależeć dalszy los szefów poszczególnych resortów. Cele miał zebrać Maciej Berek, minister nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu.

Nowe cele rządu Donalda Tuska na kolejne dwa lata

W piątek minister Maciej Berek oraz rzecznik rządu Adam Szłapka zaprezentowali priorytety Rady Ministrów na drugą połowę kadencji. Konferencja prasowa miała się odbyć tydzień wcześniej, ale została przełożona z powodu ataku rosyjskich dronów. Tego samego dnia rano Adam Szłapka w RMF FM zapowiadał, że rząd przedstawi 58 priorytetów podzielonych na cztery obszary tematyczne.

– Naszym priorytetem jest przede wszystkim bezpieczeństwo: zapewnienie odporności krajowi i bezpieczeństwa obywatelom. Ale żeby to osiągnąć, potrzebna jest silna gospodarka, dobra infrastruktura, sprawne sądy i praworządne państwo. Niezbędne jest także wdrażanie nowych technologii i cyfryzacji – mówił rzecznik rządu Adam Szłapka.

– Dziś położyliśmy przed sobą dokument, który pokazuje mapę tego, co jest dla nas najistotniejsze w najbliższych miesiącach. Na tym będziemy się skupiać, ale także na wszystkich innych działaniach. Czyli tych, które ministrowie zgłaszają w ramach zwykłego rytmu pracy – dodał minister Maciej Berek.

Konferencja prasowa ministrów. Komunikacyjne niejasności

Minister Maciej Berek przedstawił część celów, dzieląc je na cztery obszary:

• Bezpieczna Polska, bezpieczni Polacy
• Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
• Sprawne państwo i wysoka jakość usług publicznych
• Nowoczesne państwo cyfrowe

Nie zawsze jednak wskazywał, który minister odpowiada za realizację poszczególnych zadań. Pod koniec konferencji dziennikarka PAP zapytała ministrów o pełną listę priorytetów i o mechanizm rozliczania ministrów z ich realizacji. Minister Maciej Berek przyznał, że wraz z rzecznikiem rządu i Centrum Informacyjnym Rządu będzie dopiero ustalać szczegóły komunikacji.

Czego nie ma na liście priorytetów rządu?

Po konferencji rząd opublikował dokument zawierający pełną listę celów. Na liście nie ma podwyższenia kwoty wolnej od podatku, która była jedną z głównych zapowiedzi przed wyborami w 2023 r. Sprawa była odwlekana i ze strony rządu wciąż brak jednoznacznych deklaracji w kwestii terminu rozpoczęcia prac.

Minister Maciej Berek podczas konferencji prasowej był pytany o zakaz handlu alkoholem na stacjach benzynowych, nad czym pracowała poprzednia ministra zdrowia Izabela Leszczyna. Przyznał, że rząd nie pracuje obecnie nad takim rozwiązaniem.

Na liście priorytetów jest np. wprowadzenie związków partnerskich, choć minister Berek przyznał, że w tej sprawie wciąż nie ma porozumienia między Polskim Stronnictwem Ludowym a pełnomocniczką rządu ds. równego traktowania Katarzyną Kotulą. Polityczka Nowej Lewicy przygotowała projekt ustawy o tzw. umowie partnerskiej, który ma uwzględniać postulaty PSL-u. Poseł Witold Zembaczyński z Koalicji Obywatelskiej przyznał niedawno w programie "XYZ Polityki", że koalicja rządząca liczy się z tym, że przy prezydencie Karolu Nawrockim nie uda się wprowadzić związków partnerskich.

58 priorytetów rządu

Bezpieczeństwo

• Budowa Tarczy Wschód (Ministerstwo Obrony Narodowej)
• Powołanie wojsk dronowych – „dronizacja” Sił Zbrojnych w ramach „Programu Rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2025-2039” (MON)
• Program powszechnych szkoleń obronnych – w 2025 r. pilotażowo do 5 tys. osób, a w 2027 r. już do 100 tys. (łącznie z innymi formami szkolenia) (MON)
• Bezpieczne granice – rozwój infrastruktury i potencjału operacyjnego formacji granicznych, modernizacja elektronicznych zabezpieczeń granic z Rosją i Białorusią, rozwój środków bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim (MSWiA)
• Wsparcie dla Ukrainy wobec rosyjskiej agresji – polityczne, dyplomatyczne, ekonomiczne, humanitarne i militarne, a także wspieranie starań o członkostwo w UE (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)
• Zapewnienie finansowania rozbudowy zdolności do produkcji i serwisowania sprzętu wojskowego z uwzględnieniem wiodącej roli spółek z Grupy Kapitałowej Polska Grupa Zbrojeniowa – m.in. rozbudowa zdolności do serwisowania sprzętu wojskowego, zwiększenie mocy produkcyjnej (np. produkcji amunicji wielkokalibrowej do 180 tys. sztuk rocznie w perspektywie trzech lat) i rozwój krajowego łańcucha dostaw (Ministerstwo Aktywów Państowych)
• Wzmocnienie bezpieczeństwa wewnętrznego – modernizacja policji, ustawa poprawiająca warunki służby, większy dostęp do szkoleń w formacjach podległych MSWiA (MSWiA)
• Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej – co najmniej 0,3 proc. PKB na ochronę ludności i obronę cywilną (MSWiA)

Praworządność

• Przywrócenie praworządności w wymiarze sprawiedliwości – odtworzenie KRS i Trybunału Konstytucyjnego w kształcie sprzed rządów PiS, uregulowanie skutków uchwał „neoKRS” (2018-2025), przywrócenie konstytucyjnej roli Sądu Najwyższego, odtworzenie samorządu sędziowskiego, zniesienie „ustawy kagańcowej” (Ministerstwo Sprawiedliwości).
• Usprawnienie pracy sądów i prokuratury – m.in. orzekanie przez asesorów w sprawach rodzinnych, cyfryzacja zarządzania sądami, możliwość dalszego orzekania przez sędziów w wieku emerytalnym (MS)

Gospodarka i innowacje

• Program Rozwoju Inwestycji w Polskiej Gospodarce do 2035 r. – wsparcie inwestycji prywatnych, pomoc publiczna dla projektów strategicznych i technologicznych (Ministerstwo Finansów i Gospodarki)
• Komponent krajowy w kluczowych procesach inwestycyjnych spółek z udziałem Skarbu Państwa – większy udział krajowych firm w procesach inwestycyjnych (MAP, Ministerstwo Infrastruktury)
• Nowoczesna dyplomacja gospodarcza– wsparcie dla polskich firm na rynkach zagranicznych, zwiększenie udziału krajów pozaunijnych w eksporcie, przy równoległym wzmacnianiu relacji z UE (MFiG, MSZ)
• Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności – pełne wykorzystanie środków z części dotacyjnej i pożyczkowej KPO (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej)
• Krajowy Program Poszukiwań Surowców Krytycznych – rozwój krajowej bazy surowców, uniezależnienie od importu, zabezpieczenie dostaw na potrzeby transformacji energetycznej, cyfrowej i obronnej (Ministerstwo Klimatu i Środowiska)
• Standard kompetencji w spółkach z udziałem Skarbu Państwa – przejrzyste zasady wyboru i oceny członków rad nadzorczych i zarządów, wsparcie rozwoju kompetencji, poprawa przejrzystości procesów kadrowych (MAP)
• Strategia wydatkowania funduszy UE po 2027 r. – nowa średniookresowa strategia rozwoju kraju do 2035 r. (MFiPR)

Cyfryzacja

• e-Zdrowie – upowszechnienie Elektronicznej Dokumentacji Medycznej, wykorzystanie AI w opiece zdrowotnej (Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Cyfryzacji)
• mObywatel – wdrożenie europejskiego portfela tożsamości cyfrowej, poszerzenie katalogu spraw urzędowych dostępnych online, ograniczenie konieczności wizyt w urzędach (MC)
• Rozwój AI w biznesie, nauce i administracji – ustawa o AI, chatboty dla administracji i obywateli, szkolenia dla urzędników (MC)
• „Cyfrowy uczeń” – transformacja cyfrowa edukacji, poprawa bezpieczeństwa cyfrowego, wykorzystanie nowych technologii, w tym AI, w szkołach (Ministerstwo Edukacji)
• Cyfryzacja szkolnictwa wyższego – jednolity system usług online dla uczelni (MNiSW)
• e-Legislacja – łatwiejszy i bardziej przejrzysty dostęp do procesu stanowienia prawa (MC, minister nadzoru)
• Reforma systemu oświadczeń majątkowych – jednolity elektroniczny formularz, centralny rejestr, realne kary za błędy (MC)
• Platforma e-PUK – wdrożenie Elektronicznej Platformy Usług Konsularnych wraz z nowelizacją ustawy o prawie konsularnym (MSZ)

Zdrowie

• e-Zdrowie – cyfryzacja systemu opieki zdrowotnej (MZ)
• „Zdrowe serce, zdrowy mózg” – kompleksowa opieka w zakresie profilaktyki, diagnostyki, terapii i rehabilitacji; nacisk na redukcję wspólnych czynników ryzyka (otyłość, palenie, alkohol, brak aktywności fizycznej); poprawa jakości życia osób z chorobami sercowo-naczyniowymi i neurologicznymi; zmniejszenie liczby zachorowań, hospitalizacji, trwałej niepełnosprawności i zgonów oraz poprawa diagnostyki (MZ)
• „Zdrowy szpital – bezpieczny pacjent” – reforma zarządzania podmiotami leczniczymi (MZ)

Energetyka

• „Bezpieczny prąd” – pakiet antyblackout’owy, zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności dostaw energii elektrycznej (ME)
• Stabilizacja cen energii – działania na rzecz obniżenia rachunków gospodarstw domowych w 2026 r. (ME, MAP)
• Ramy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce – aktualizacja programu, mapa drogowa dla SMR, ustawa o Centrum Kompetencji Jądrowych (ME)
• 200 tys. przydomowych magazynów energii – zwiększenie efektywności instalacji prosumenckich opartych na OZE (MKiŚ)

Infrastruktura

• Centralny Port Komunikacyjny – uruchomienie pierwszego etapu do 2032 r. (lotnisko + linie KDP Warszawa–CPK–Łódź–Wrocław); CPK wśród 10 najlepszych portów lotniczych świata (MI)
• Renesans polskiej kolei – 0,5 mld pasażerów w 2027 r. (MI)
• Program „Polskie Morze” – budowa promów, przywrócenie polskiej bandery, rozbudowa portów (m.in. terminal kontenerowy w Świnoujściu, terminal instalacyjny w Gdańsku, modernizacja portów w Ustce, Łebie, Darłowie); infrastruktura morska dla elektrowni atomowej (MI)

Finanse

• Krajowy System e-Faktur (KSeF) – cyfryzacja procesu fakturowania, analiza KAS, nowe mechanizmy kontrolne (MFiG)
• Osobiste Konta Inwestycyjne (OKI) – inwestycje do 100 tys. zł bez podatku (MFiG)
• Uproszczenie prawa podatkowego – deregulacja, uproszczenie i ujednolicenie przepisów (MFiG, minister nadzoru)

Deregulacja

• Inicjatywa SprawdzaMy – realizacja co najmniej 200 postulatów deregulacyjnych do końca II kwartału 2026 r. (minister nadzoru)

Klimat i środowisko

• Likwidacja nielegalnych magazynów odpadów niebezpiecznych – po 200 mln zł rocznie z NFOŚiGW na usuwanie odpadów (MKiŚ)
• Park Narodowy Doliny Dolnej Odry – utworzenie nowego parku z siedzibą w Gryfinie (MKiŚ)

Praca i polityka społeczna

• Reforma prawa pracy – wzmocnienie PIP, uproszczenie przepisów przeciwdziałających zachowaniom niepożądanym, likwidacja fałszywych staży, minimalna stawka za staż, pilotaż skrócenia czasu pracy (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej)
• Związki partnerskie – legislacja (sekretarz stanu ds. równouprawnienia Katarzyna Kotula)
• Przegląd i uporządkowanie systemów świadczeń – zwiększenie dostępności, przejrzystości i sprawiedliwości (MRPiPS)
• Reforma opieki i edukacji wczesnodziecięcej – zwiększenie dostępu do żłobków, likwidacja barier ekonomicznych, podniesienie jakości opieki i edukacji (MRPiPS)
• Bon senioralny – wsparcie osób opiekujących się seniorami pow. 75 lat, rozwój rynku opieki nad osobami starszymi (szef KPRM, sekretarz stanu Marzena Okła-Drewnowicz)
• Budowanie odporności społecznej – wykorzystanie potencjału lokalnych organizacji obywatelskich na terenach wiejskich i w mniejszych miastach (Adriana Porowska, przewodnicząca komitetu ds. pożytku publicznego)

Edukacja

• „Reforma26. Kompas Jutra” – nowa szkoła dla nowego pokolenia:
  • 2025 r. – nowe przedmioty (edukacja zdrowotna, obywatelska, WF z nową podstawą)
  • 2026 r. – nowa podstawa w przedszkolu i klasach 1-4 SP
  • 2027 r. – nowa podstawa w 1. klasach szkół ponadpodstawowych
  • 2031 r. – nowe egzaminy ósmoklasisty i matury
  • 2032 r. – nowe egzaminy w technikach (ME)

Nauka

• Cyfryzacja szkolnictwa wyższego i nauki – jednolite systemy usług online (MNiSW)
• Nowy model ewaluacji – ograniczenie roli punktów i wskaźników, większa rola oceny eksperckiej (MNiSW)
• Dostęp do infrastruktury badawczej – poprawa warunków korzystania i rozwoju (MNiSW)

Kultura

• Zabezpieczenie socjalne dla artystów – ustawa o dopłatach do składek ZUS i powołanie instytucji wspierających aktywizację zawodową osób wykonujących zawody artystyczne (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
• Polskie Stolice Kultury 2026-2028 – wyróżnienie miast (Bielsko-Biała, Katowice, Kołobrzeg), które przegrały rywalizację z Lublinem o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029 (MKiDN)

Sport

• „Moje Boisko – Orlik 2012” – modernizacja wszystkich orlików wybudowanych przed Euro 2012 oraz budowa nowych kompleksów sportowych (Ministerstwo Sportu i Turystyki)
• „Aktywni na Orliku 2025/2026” – wyłonienie operatora krajowego nadzorującego działania sportowe na orlikach (MSiT)
• „Szatnia na medal” – coroczne dofinansowanie setek inwestycji w modernizację zapleczy sanitarno-szatniowych (MSiT)

Rolnictwo

• Ochrona funkcji produkcyjnych wsi – zmiany w Kodeksie cywilnym i Kodeksie wykroczeń, by działalność rolnicza nie była traktowana jako zakłócanie spokoju lub korzystania z nieruchomości ponad miarę (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi)
• Wzmocnienie pozycji rolników aktywnych zawodowo – ustanowienie listy kryteriów pozwalających automatycznie uznać rolnika za aktywnego zawodowo (MRiRW)
• Ochrona polskiej ziemi rolnej – przedłużenie o 10 lat okresu wstrzymania sprzedaży nieruchomości z zasobu (MRiRW)

Administracja

• Zrównoważony rozwój miast – nowa forma współpracy samorządów w ramach związków rozwojowych, regulacja polityki miejskiej na różnych szczeblach administracji (MFiPR)

Główne wnioski

1. Minister nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu Maciej Berek oraz rzecznik rządu Adam Szłapka zaprezentowali priorytety gabinetu Donalda Tuska na kolejne dwa lata. Lista obejmuje 58 celów podzielonych na 17 obszarów tematycznych.
2. Rząd chce skupić się przede wszystkim na bezpieczeństwie (m.in. dronizacja armii, ochrona ludności cywilnej), energetyce, inwestycjach oraz cyfryzacji. W tym ostatnim obszarze pojawiają się zadania interdyscyplinarne, w które zaangażowanych jest kilka resortów, w tym Ministerstwo Zdrowia.
3. Najwięcej priorytetów dotyczy administracji, bezpieczeństwa, cyfryzacji oraz gospodarki i innowacji.