Prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak: Dyskusja o wydłużeniu wieku emerytalnego w dłuższej perspektywie nieunikniona
– Wiek emerytalny w Polsce jest najniższy w Europie i nadal nierówny dla kobiet i mężczyzn. Eksperci – i ja również – podkreślają, jak ważne jest, by rozpocząć rzetelną dyskusję na temat jego podniesienia i wdrażania rozwiązań zbliżonych do tych funkcjonujących w innych krajach europejskich. To jednak temat politycznie bardzo trudny – mówi prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prorektorka ds. nauki Szkoły Głównej Handlowej i przewodnicząca Rządowej Rady Ludnościowej.
Z tej rozmowy dowiesz się…
- Jakie branże w Polsce najbardziej odczuwają skutki niedoboru pracowników. Z jakimi wyzwaniami mierzą się sektory takie jak edukacja, opieka zdrowotna, budownictwo czy transport w kontekście starzenia się społeczeństwa i kurczących się zasobów pracy. Co o tym sądzi prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak.
- Jakie są sposoby i wyzwania związane z aktywizacją osób 50+.
- Jakie wnioski płyną z badań „Share 50+ w Europie”.
– Właściwie wszystkie branże odczują skutki niedoboru pracowników, ponieważ obserwujemy kurczenie się zasobów pracy – czyli grupy osób w wieku od zakończenia edukacji do momentu przejścia na emeryturę. Jeśli przyjrzymy się choćby nauczycielom czy pielęgniarkom, widzimy wyraźne starzenie się tych grup zawodowych. Coraz więcej osób zbliża się do wieku emerytalnego, a jednocześnie stosunkowo niewielu młodych ludzi wybiera te profesje. To poważne wyzwanie. Niedobory występują również w sektorach rozwijających się, takich jak budownictwo czy transport. W ich przypadku częściową odpowiedzią mogą być migranci – mówi prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak w studiu XYZ podczas Europejskiego Forum Nowych Idei – Wiosna.
Starsi pracownicy potrzebni od zaraz
Pytana o sposoby zachęcenia osób 50+ i 60+ do dłuższego pozostawania na rynku pracy, prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak wskazała na kluczową rolę świadomości finansowej.
– Przede wszystkim chodzi o budowanie przekonania, że dłuższa aktywność zawodowa oznacza wyższą emeryturę – podkreśliła.
Dodała również, że w Polsce funkcjonują korzystne rozwiązania podatkowe.
– Kwota wolna od podatku dla seniorów jest bardzo wysoka. To wiedza, która wciąż nie jest powszechna, bo ulga ta została wprowadzona stosunkowo niedawno. Warto z niej skorzystać – zaznaczyła prof. Chłoń-Domińczak.
Odnosząc się do problemu niskiego i nierównego wieku emerytalnego w Polsce, profesor nie ukrywała, że temat pozostaje społecznie wrażliwy.
– Na pewno trudno o tym rozmawiać, dlatego eksperci – w tym ja – nieustannie podkreślają, jak ważna jest dyskusja o wieku emerytalnym i stopniowe wdrażanie rozwiązań podobnych do tych, które funkcjonują w innych krajach europejskich. To oczywiście politycznie trudna rozmowa, zwłaszcza w kontekście starzenia się społeczeństwa. Jednak moim zdaniem, w dłuższej perspektywie, nie da się jej uniknąć – oceniła nasza rozmówczyni.
Profesor odniosła się także do postaw pracodawców wobec starszych pracowników.
– Coraz częściej firmy dostrzegają, że utrzymanie pracowników 50+ czy 60+ jest kluczowe dla zachowania ciągłości pracy i sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstw. Zachęcam do takiej refleksji, bo młodych ludzi na rynku pracy będzie coraz mniej – mówiła Agnieszka Chłoń-Domińczak, wyrażając nadzieję, że postawy pracodawców będą się w tym zakresie zmieniać.
Prorektorka SGH odniosła się również do wyników badań „Share: 50+ w Europie”, których jest współautorką.
Główne wnioski
- Starzenie się społeczeństwa i kurczące się zasoby pracy dotykają wszystkie branże – zwłaszcza edukację, opiekę zdrowotną, budownictwo i transport.
- Aktywizacja osób 50+ wymaga budowania świadomości finansowej, promowania ulg podatkowych oraz zmiany podejścia pracodawców do starszych pracowników.
- Debata o wydłużeniu wieku emerytalnego w Polsce jest nieunikniona w obliczu procesów demograficznych, choć wciąż budzi polityczny opór.
