Newsy

Raport z działalności UOKIK za 2023 rok: konsumenci mają wsparcie

Coroczny raport Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta daje przekrojowy obraz działalności instytucji. Otrzymujemy wgląd w charakter prowadzonych spraw, ich liczbę oraz obszary zainteresowania urzędu.

Na zdjęciu widać osoby rozmawiające przy stole o sprawach finansowych i prawnych.
Fot. Raport działalności UOKIK w 2023 r. Źródło: RichVintage, Getty Images

Z tego artykułu dowiesz się…

  1. Jakie kary finansowe UOKIK nałożył w 2023 roku.
  2. Na co zwracać uwagę, aby uniknąć kar.
  3. Jak UOKIK wspiera konsumentów.

Urząd ma chronić interesy konsumentów oraz wspierać rozwój konkurencji. Dlatego zadania Prezesa UOKiK koncentrują się na zapewnieniu odpowiednich warunków dla funkcjonowania konkurencji, a także ochronie interesów i bezpieczeństwa konsumentów.

Instytucja jest finansowana z budżetu państwa. W 2023 roku UOKIK dysponował budżetem 136,2 mln zł (w porównaniu do 125,5 mln zł rok wcześniej). Zatrudniał 631 osób (w 2022: 604), które wydały 1080 decyzji (w 2022: 953 decyzje).

Większość decyzji (685) dotyczyła ochrony konsumentów. Warto dodać, że za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów UOKIK nałożył kary pieniężne w wysokości 384,5 mln zł.

Za co jeszcze UOKIK nakładał kary pieniężne w 2023 roku? Między innymi za:

– nieuczciwie wykorzystanie przewagi kontraktowej (87,2 mln zł),

– praktyki ograniczające konkurencję (45 mln zł),

– generowanie zatorów płatniczych (41,2 mln zł),

– niedozwolone wzorce umowy (37,9 mln zł),

– brak współdziałania w toku kontroli / przeszukania (11,2 mln zł – zaledwie 700 tysięcy w 2022 roku), – nieudzielenie informacji / udzielenie nieprawdziwych / wprowadzających w błąd informacji (1,1 mln zł).

Co warto odnotować?

Bez wątpienia kary dla osób zarządzających. W 2023 r. prezes UOKiK ukarał menadżerów kwotą 2,8 mln złotych, co jest sporym wzrostem w porównaniu do 2022 roku (460 tys. zł). To wyraźna wskazówka dla obszarów chociażby compliance, aby zadbać o bezpieczeństwo kadry zarządzającej.

Przykład: Sprawa Amanta Call Center, które prowadziło telemarketing m.in. fotowoltaiki. Prezes UOKIK uznał, że firma łamała  prawo: wykonywała ‒ na zlecenie swoich kontrahentów ‒ połączenia telefoniczne bez uprzedniej zgody na kontakt. Kary: spółka ma zapłacić ponad 1,21 mln zł, a dwie osoby zarządzające łącznie 250 tys. zł.

Kary nie ominęły także twórców internetowych. Prezes UOKiK nałożył łącznie ponad 5 mln zł kary za nieprawidłowe oznaczanie materiałów reklamowych w mediach społecznościowych. Zrobił to w sierpniu 2023 r., a więc niespełna rok po opublikowaniu rekomendacji  w sprawie oznaczania reklam w social mediach. Ponad 5 mln zł wyniosła kara nałożona na Olimp Laboratories za kryptoreklamę w mediach społecznościowych.

Opinie i polecenia influencerów mają wpływ na decyzje zakupowe konsumentów. Dzięki wypracowanej relacji z obserwatorami, która bazuje na zaufaniu, wypowiedzi twórców internetowych są odbierane jako wiarygodne i bezstronne. Odpłatna promocja produktów czy usług bez wyraźnego wskazania, że są to treści sponsorowane, nie powinna mieć miejsca – wprowadza konsumentów w błąd i stanowi nieuczciwą praktykę rynkową – wyjaśnia prezes UOKiK Tomasz Chróstny.