Skradziony portfel w Bangkoku, tożsamość w Barcelonie. Zimna krew w kryzysowej sytuacji

Na pierwszy rzut oka zgubienie portfela w podróży może wydawać się tylko przykrym incydentem – utrata gotówki, kilku osobistych pamiątek i dokumentów, konieczność wizyty na miejscowym komisariacie oraz w ambasadzie czy konsulacie. Problem zaczyna się wtedy, gdy razem z portfelem złodzieje uzyskują dostęp do danych osobowych, firmowych kart płatniczych, a nawet informacji, które mogą posłużyć do kradzieży tożsamości.

Dzięki cyfrowym narzędziom przestępcy potrafią błyskawicznie wykorzystać takie okazje – zwłaszcza wtedy, gdy szef lub szefowa są na urlopie, a firmowe procedury stają się mniej restrykcyjne. Dlatego kluczowe jest przygotowanie: kopie dokumentów, awaryjna karta płatnicza trzymana osobno, dostęp do aplikacji bankowej oraz znajomość procedur, które pozwolą działać szybko i skutecznie.

Kradzież tożsamości

W ubiegłym roku tylko w Stanach Zjednoczonych odnotowano prawie pół miliona przypadków kradzieży tożsamości. Firmy coraz częściej wdrażają więc systemy monitorowania aktywności finansowej pracowników w czasie rzeczywistym oraz organizują szkolenia z cyberbezpieczeństwa. Jedną z podstawowych rekomendacji jest unikanie korzystania z niezabezpieczonych sieci Wi-Fi w podróży i przesyłania danych firmowych przez prywatne urządzenia bez zastosowania szyfrowanych połączeń VPN.

Gdy kota nie ma...

Przestępcom sprzyja okres wakacyjny – to czas, gdy struktury decyzyjne w firmach bywają rozluźnione. Wtedy łatwiej paść ofiarą metody tzw. spoofingu. Zazwyczaj kojarzymy ją z podszywaniem się przestępcy pod policjanta czy pracownika banku. W tym przypadku oszust może udawać przełożonego, który właśnie wyjechał na urlop, i wysyłać fałszywe polecenia przelewów. Pracownik dostaje maila od „szefa” z prośbą o pilny transfer – często na dużą kwotę.

Dlatego absolutnym minimum bezpieczeństwa jest wdrożenie procedur wieloetapowej autoryzacji transakcji oraz jasno komunikowane zasady kontaktu w sytuacjach awaryjnych. Warto też ograniczyć dostęp do firmowych środków wyłącznie do osób przeszkolonych i wyposażonych w odpowiednie narzędzia.

Co jeszcze może pójść nie tak?

W podróży pojawia się również ryzyko blokad kart płatniczych. A to może zatrzymać pracownika w miejscu i poważnie utrudnić realizację zadań służbowych. Takie sytuacje często wynikają z mechanizmów bezpieczeństwa po stronie banku – instytucje, analizując nietypowe aktywności, blokują karty prewencyjnie, podejrzewając oszustwo.

Oprócz poinformowania banku o planowanym wyjeździe warto rozważyć korzystanie z kart obciążeniowych z limitem. Pozwala to lepiej kontrolować wydatki i szybciej reagować na nieautoryzowane transakcje.

Jak się zabezpieczyć przed wyjazdem – lista kontrolna

Oto kilka praktycznych kroków, które warto wdrożyć przed podróżą służbową:

• Zrób kopie dokumentów – paszportu lub dowodu osobistego.
• Zainstaluj aplikację bankową z możliwością szybkiego zastrzegania kart.
• Zgłoś wyjazd bankowi, aby uniknąć blokady transakcji zagranicznych.
• Zabierz awaryjną kartę płatniczą, przechowywaną osobno od portfela.
• Sprawdź lokalne przepisy dotyczące płatności, bezpieczeństwa i kontaktu z ambasadą.

Okradli mnie – i co teraz?

Co jednak zrobić, gdy do zdarzenia już doszło? Zrobiliśmy małe podsumowanie najistotniejszych kroków.

• Przypomnij sobie, co miałeś w portfelu – zanotuj wszystkie zgubione dokumenty i karty, aby wiedzieć, co należy zastrzec lub wymienić.
• Zgłoś kradzież na policję – uzyskany protokół będzie podstawą do ewentualnych roszczeń i potwierdzeniem faktu kradzieży.
• Zastrzeż wszystkie karty płatnicze i firmowe – zrób to przez infolinię banku, aplikację mobilną lub bankowość elektroniczną. Pamiętaj: zastrzeżenie kart jest procesem nieodwracalnym, dlatego upewnij się, że karta faktycznie zaginęła (nierzadko „skradziona” karta odnajduje się później np. w hotelowym pokoju czy w marynarce).
• Zgłoś utratę dowodu osobistego i innych dokumentów – w urzędzie, przez aplikację mObywatel lub system „Dokumenty Zastrzeżone”. Za granicą zgłoś sprawę również w konsulacie, który pomoże wyrobić tymczasowe dokumenty umożliwiające powrót do kraju.
• W przypadku utraty prawa jazdy lub dowodu rejestracyjnego – poinformuj o tym wydział komunikacji (osobiście lub online). Choć nie są to dokumenty tożsamości, przestępcy potrafią je wykorzystać.
• Monitoruj swoje konta – regularnie sprawdzaj, czy nie pojawiły się nieautoryzowane transakcje lub fałszywe zobowiązania.
• Zmień hasła i włącz wieloskładnikowe uwierzytelnianie w kluczowych serwisach internetowych.
• Powiadom firmę i dział finansowy – szczególnie jeśli w portfelu były firmowe karty lub dokumenty.
• Dokumentuj wszystkie kroki – zachowuj kopie zgłoszeń i potwierdzeń unieważnienia dokumentów i kart; mogą okazać się niezbędne przy reklamacji lub w postępowaniu prawnym.

Komentarz partnera serii

Biznes w podróży: Utrata portfela lub tożsamości za granicą. Jak chronić się finansowo w delegacji lub na urlopie?

Podróże zagraniczne są nieodłącznym elementem życia ludzi biznesu – przedsiębiorców i kadry zarządzającej. Spotkania z klientami, wizyty w zagranicznych oddziałach czy udział w konferencjach wymagają mobilności, a chwile wytchnienia często wypełniają wakacje, również te zagraniczne. Intensywny tryb życia, zatłoczone lotniska, hotele i centra miast zwiększają jednak ryzyko kontaktu z oszustami lub zwykłego zgubienia portfela.

W podróży konsekwencje takiego zdarzenia – zwłaszcza dla przedsiębiorcy – mogą być wyjątkowo dotkliwe: od utrudnionego dostępu do pieniędzy, aż po problemy z powrotem do kraju czy dotarciem na ważne spotkanie. Dlatego warto wiedzieć, jak się zabezpieczyć. Oprócz podstawowych środków ostrożności, takich jak ograniczanie ilości noszonej przy sobie gotówki czy posiadanie kopii dokumentów, warto zwrócić uwagę na ofertę banków. Coraz częściej proponują one pakiety ochronne jako dodatek do podstawowego produktu bankowego, jakim jest karta kredytowa.

Przykładem jest karta obciążeniowa Mastercard Business World Elite dla klientów biznesowych – jedyna taka w Europie, oferowana przez Bank BNP Paribas. Jej posiadacze mogą bezpłatnie korzystać m.in. z szerokiego zakresu ochrony ubezpieczeniowej w ramach pakietu Bezpieczny Biznes+. Program obejmuje m.in. ubezpieczenie podróżne, ochronę przed nieuprawnionym użyciem karty oraz zabezpieczenie gotówki wypłaconej z bankomatu. Polisa działa na całym świecie, z wyłączeniem jedynie obszarów szczególnie niedostępnych, takich jak Antarktyda, Arktyka czy wysokości powyżej 6500 m n.p.m.

Dodatkowo karta Mastercard Business World Elite zapewnia dostęp do usługi Mastercard ID Theft Protection™, która wspiera użytkowników w ochronie danych osobowych i finansowych w środowisku cyfrowym. To nowoczesne rozwiązanie minimalizuje ryzyko kradzieży tożsamości czy naruszenia poufnych informacji – zagrożeń, które w dobie postępującej cyfryzacji stają się coraz powszechniejsze. 

Krzysztof Hok

dyrektor zarządzający Pionu Cash Management, Bank BNP Paribas

Główne wnioski

1. Kradzież portfela może skutkować nie tylko utratą gotówki, lecz także kradzieżą tożsamości i dostępem do firmowych finansów. Dlatego warto przygotować się wcześniej – mieć kopie dokumentów, awaryjną kartę oraz dostęp do aplikacji bankowej.
2. Okres wakacyjny to czas zwiększonego ryzyka spoofingu i oszustw finansowych. Firmy powinny wdrażać procedury wieloetapowej autoryzacji transakcji i ograniczać dostęp do środków wyłącznie do osób przeszkolonych.
3. Lista kontrolna przed podróżą służbową i szybka reakcja w przypadku kradzieży mogą znacząco zminimalizować straty oraz ułatwić odzyskanie kontroli nad dokumentami i finansami.