makroekonomia

Przeciętne wynagrodzenie netto w Polsce wyniosło w 2024 r. 38,3 tys. dolarów w parytecie siły nabywczej. To najwyższy poziom w regionie. Polska wyprzedza Czechy o 11 proc., Litwę i Estonię o 15 proc., a Węgry aż o 20 proc. Wciąż jednak utrzymuje się wyraźny dystans wobec Europy Zachodniej – przeciętna płaca na rękę w Niemczech jest o około połowę wyższa niż w Polsce.

W 2011 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowiło 2,9-krotność płacy minimalnej. W „dołku” z 2023 r. już tylko 2-krotność. Ekonomiści wskazują, że kapitał ludzki jest kluczowy dla rozwoju. Badania z USA potwierdzają, że nauczyciele mają szeroki i długotrwały pozytywny wpływ na życie uczniów.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy budżetowej na przyszły rok. Zaskakuje wciąż wysoki prognozowany deficyt (6,5 proc. PKB) oraz dług (66,8 proc. PKB). Pozostawia to niewielki bufor bezpieczeństwa w przypadku wystąpienia negatywnych szoków makroekonomicznych.

Wielki głód w ZSRR z lat 1932–1933 stanowi jedną z największych tragedii narodu ukraińskiego. Do dziś trwa spór, czy działania władz sowieckich były wówczas celowo wymierzone w Ukraińców. Odpowiedzi na to pytanie poszukuje trójka ekonomistów.

– Nie koncentruję się tak bardzo na poziomie długu, co na tym, jak te pieniądze są wydawane. Ważne, by wydatki na obronność przyczyniły się do budowania fundamentów pod przyszły wzrost gospodarczy Europy. Spora część tych wydatków powinna być przeznaczona na badania i rozwój – uważa Beata Javorcik, główna ekonomistka Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR). W wywiadzie mówi także o tym, dlaczego Polska wciąż jest beneficjentem zagranicznego wsparcia, jak bank przygotowuje Ukrainę do kolejnego etapu oraz na jakich zasadach EBOR mógłby ponownie inwestować w Rosji.

Wielki szum wywołała informacja o tym, że administracja Donalda Trumpa zakupiła 10 proc. udziałów w Intelu. Choć sposób przeprowadzenia transakcji jest niecodzienny, to sama w sobie nie powinna być aż tak wielkim zaskoczeniem. Stany Zjednoczone, w różnych okolicznościach, kupowały w przeszłości udziały w amerykańskich spółkach giełdowych. Co więcej, zazwyczaj robiły na tym niezły interes. 

Jerome Powell zapowiedział w Jackson Hole możliwość obniżenia stóp procentowych, ale ich skala może rozczarować rynek. Fed balansuje dziś między pogarszającym się rynkiem pracy a ryzykiem powrotu inflacji na skutek ceł, restrykcyjnej polityki migracyjnej i reform podatkowych.

Sprzedaż detaliczna w lipcu wzrosła o 4,8 proc. r/r, mocniej niż w czerwcu i powyżej prognoz. Wzrost napędza silny popyt na dobra trwałego użytku – od mebli i AGD po odzież i samochody. To potwierdza, że konsumpcja pozostaje głównym motorem polskiej gospodarki.

Szwecja, Dania i Finlandia należą do najbardziej rozwiniętych gospodarczo krajów świata. Wysoki poziom życia łączy się w nich z bardzo dobrą jakością usług publicznych, szerokim zabezpieczeniem społecznym, a także z konkurencyjnością, wolnością gospodarczą i zrównoważonymi finansami publicznymi