NYT: Patriot z Izraela trafi do Ukrainy. Trwają rozmowy o kolejnych systemach obrony powietrznej

Ukraina otrzyma amerykański system obrony powietrznej Patriot, który wcześniej stacjonował w Izraelu. To odpowiedź na nasilające się rosyjskie ataki rakietowe i dronowe, w tym tragiczne uderzenie w Kijów z 24 kwietnia.

System z Izraela, możliwe kolejne z Europy

Patriot, który trafi do Ukrainy, pochodzi z izraelskiej bazy i przechodzi obecnie modernizację – poinformowało New York Timesa czterech urzędników USA, pragnących zachować anonimowość. To starszy model, który ma zostać dostarczony do lata. Równolegle trwają rozmowy na temat przekazania kolejnego systemu przez Niemcy lub Grecję. Oba kraje łącznie dysponują około 15 zestawami Patriot.

Pod względem formalnym przekazanie amerykańskiego sprzętu obronnego wymaga zgody władz USA, nawet jeśli systemy pochodzą z państw trzecich. Koszt jednego zestawu Patriot to co najmniej miliard dolarów. Do jego obsługi potrzeba około 90 żołnierzy.

Kijów czeka na wsparcie, systemy w deficycie

Obecnie Ukraina dysponuje ośmioma zestawami Patriot, z czego działających jest tylko sześć. Pozostałe dwa przechodzą naprawę. Dzięki dostawie z Izraela oraz ewentualnym kolejnym z Niemiec lub Grecji, łączna liczba systemów może wzrosnąć do dziesięciu. Większość z nich ma chronić Kijów, który był celem największego rosyjskiego ataku od miesięcy – 24 kwietnia zginęło tam 13 osób, a 90 zostało rannych.

W nocy po ataku Rosja wystrzeliła niemal 70 rakiet i około 150 dronów w kierunku ukraińskich miast. Minister spraw wewnętrznych Ihor Kłymenko przyznał, że Ukraina nie była w stanie zestrzelić całego nadlatującego roju.

Zmiana tonu w Waszyngtonie i nowe porozumienia

Od początku wojny prezydent Wołodymyr Zełenski apelował o więcej systemów Patriot. W ostatnich tygodniach zaoferował nawet ich zakup, mówiąc: „To nie kwestia darowizny”. Do tej pory USA dostarczyły pierwszy system w kwietniu 2023 roku, ale już na początku 2024 roku zaczęło brakować rakiet.

Zacieśnienie relacji z USA nastąpiło po spotkaniu Zełenskiego i Donalda Trumpa 26 kwietnia w Watykanie. Poprzednie spotkanie w lutym w Gabinecie Owalnym przebiegło w napiętej atmosferze. Tym razem rozmowy dotyczyły m.in. wspólnego wydobycia ukraińskich surowców oraz potrzeby dalszych dostaw systemów obronnych.

Surowce i bezpieczeństwo – nowy kierunek współpracy

Dwa dni po spotkaniu, 28 kwietnia, Ukraina i USA podpisały porozumienie dotyczące wydobycia minerałów. Choć dokument nie zawiera gwarancji bezpieczeństwa, otwiera drogę do dalszego wsparcia militarnego w przypadku braku porozumienia pokojowego z Rosją.

Według danych Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych w Londynie na świecie działa około 186 zestawów Patriot. Stany Zjednoczone posiadają około jednej trzeciej z nich. Część została rozlokowana w Azji i na Bliskim Wschodzie, by chronić sojuszników USA, m.in. Izrael.

Berlin czy Ateny – kto zdecyduje się na przekazanie?

Europejscy sojusznicy mają około 40 zestawów Patriot, z których 8 znajduje się na Ukrainie. Niemcy i Grecja są wymieniani jako potencjalni darczyńcy kolejnego zestawu dla Ukrainy. Decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły, ale rozmowy trwają.

Pułkownik Jurij Ihnat z ukraińskich sił powietrznych przyznał, że potrzeby Ukrainy są pilne. „Naprawdę czekamy na dostawy” – powiedział w piątek.