UE chce ściągnąć naukowców z USA. Von der Leyen ogłasza pakiet o wartości pół miliarda euro

Przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen ogłosiła w poniedziałek nowe inwestycje w celu przyciągnięcia naukowców do UE.

Szefowa KE przemawiała na konferencji "Choose Europe for science" na paryskiej Sorbonie. Konferencja inauguruje inicjatywę pod tym samym hasłem. Jej celem jest "zachęcenie naukowców oraz publicznych i prywatnych przedsiębiorstw z całego świata do wyboru Europy i Francji jako miejsca prowadzenia działalności" – podaje Pałac Elizejski. Prezydent Francji, Emmanuel Macron, otwierał konferencję wspólnie z von der Leyen.

Von der Leyen zapowiedziała nowe finansowanie w wysokości 500 mln euro w latach 2025-2027 na przyciągnięcie naukowców do UE i podkreśliła, że blok chce finansowania nauki i rozwoju na poziomie 3 proc. PKB do 2030 r.

W swoim przemówieniu szefowa KE nie mówiła wprost o tej kwestii, ale unijna inicjatywa w celu ściągnięcia naukowców zbiega się w czasie ze zmianami w polityce migracyjnej w USA. Administracja Donalda Trumpa zawiesiła setki wiz wydanych osobom przebywających w Stanach Zjednoczonych na studiach i badaniach. Amerykańskie uczelnie muszą się liczyć także z perspektywą ograniczenia finansowania, jeśli nie podporządkują się wymogom administracji dotyczącym kontroli nad studentami zza granicy. Pokazuje to m. in. przykład uniwersytetu Harvarda.

"Wybierz Europę". UE chce ściągać naukowców

"Nauka to inwestycja – i musimy oferować odpowiednie zachęty. Dlatego mogę ogłosić, że przedstawimy nowy pakiet w wysokości 500 mln euro na lata 2025–2027, aby uczynić Europę magnesem dla badaczy. Pomoże to wesprzeć najlepszych i najbystrzejszych badaczy i naukowców z Europy i całego świata" – wskazała w swoim przemówieniu von der Leyen.

Jak dodała, celem jest także stworzenie nowego 7-letniego grantu w ramach Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) dla najzdolniejszych badaczy, którzy przenoszą się do UE. Zapowiedziała również większe wsparcie dla naukowców na wczesnym etapie kariery i wprowadzenie kierunkowych zachęt w niektórych dziedzinach jak np. AI.

Szefowa KE podkreślała też znaczenie otoczenia prawnego dla uprawiania nauki. "Pierwszym priorytetem jest zapewnienie, że nauka pozostanie otwarta i wolna. To nasza wizytówka" – powiedziała. Jak dodała, UE chce prawnie zagwarantować wolność badań naukowych w nowym akcie o europejskim obszarze badawczym.

Von der Leyen zapowiedziała przyspieszenie procesów administracyjnych związanych z przyjazdem do UE dla naukowców.