Jest wyrok NSA w sprawie przymusowej restrukturyzacji Idea Banku

Naczelny Sąd Administracyjny w poniedziałek wydał wyrok w sprawie przymusowej restrukturyzacji Idea Banku. NSA uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i przekazał do ponownego rozpoznania część skarg. NSA uznał dwa z szeregu zarzutów blisko 50 skarg kasacyjnych, a sprawa wróciła do WSA.

Pierwotnie wyrok dotyczący decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z grudnia 2020 r. miał zapaść 3 czerwca, jednak został przełożony „ze względu na skomplikowanie i wagę sprawy".

łączenia przez BFG różnych funkcji w stosunku do restrukturyzowanego banku.

WSA ma sprawdzić, czy w przypadku BFG nie było konfliktu interesów

W uzasadnieniu wyroku NSA zwrócił uwagę na łączenie przez BFG różnych funkcji w stosunku do restrukturyzowanego banku.

Zaznaczył, że organ wyznaczony do restrukturyzacji może pełnić także inne funkcje, ale wykluczony musi być konflikt interesów. W tej sprawie kwestia ta nie została rozpatrzona – zdaniem NSA – w dostatecznym stopniu.

NSA przypomniał, że BFG było organem ds. przymusowej restrukturyzacji oraz kuratorem banku objętego tym postępowaniem restrukturyzacyjnym. Jednak WSA „zaniechał odniesienia się do kwestii kumulacji ról w jednym organie".

„W związku z tymi brakami uzasadnienia WSA, które mogą mieć wpływ na wynik sprawy, w tym zakresie NSA przekazał sprawę do ponownego rozpoznania” – powiedziała sędzia NSA Małgorzata Korycińska.

Drugi z uwzględnionych zarzutów skarg kasacyjnych miał znaczenie formalne

„W odniesieniu do trzech skarg kasacyjnych, co dotyczy 256 skarżących, NSA doszedł do wniosku, że należy powtórzyć postępowanie, gdyż nie zostały tym stronom udostępnione akta” – wskazała sędzia NSA.

Restrukturyzacja Idea Banku. Skargę na decyzję WSA wniosły 434 podmioty

Rozpatrywana przed NSA sprawa była jedną z najobszerniejszych w ostatnim czasie. Do Izby Gospodarczej NSA wpłynęło 48 skarg kasacyjnych (wniesionych przez 434 podmioty) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zapadłego 25 sierpnia 2021 r. Wówczas WSA oddalił 606 skarg wniesionych na decyzję Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z 30 grudnia 2020 r.

Głośna decyzja BFG z końca dotyczyła przymusowej restrukturyzacji Idea Banku „ze względu na bardzo złą sytuację kapitałową". Bank został przejęty przez Bank Pekao.

Jak mówił ówczesny prezes BFG Piotr Tomaszewski „szukanie innych niż ekonomiczno-finansowe kontekstów decyzji o przymusowej restrukturyzacji Idea Banku jest nieuzasadnione". Przywoływał przy tym szacunki PwC Advisory, z której wynikało, że aktywa nie wystarczały na pokrycie zobowiązań. Szef Idea Banku Leszek Czarnecki komentował zaś w „Gazecie Wyborczej", że za decyzją BFG, która zapadła w czasie rządów PiS, „kryje się nacjonalizacja podszyta odwetem".

„Wszczęcie przymusowej restrukturyzacji Idea Banku to jedna z wielu decyzji organów państwa w związku z aferą GetBack. Krąg poszkodowanych obejmuje ponad 9 tys. osób, a sprawa wzbudza ogromne zainteresowanie społeczne" – zwracał z kolei uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek, który śledził przebieg tej sprawy i przystąpił do postępowania przed NSA.

Rozprawa ws. skargi w większości za zamkniętymi drzwiami

Rozprawa dotycząca tej skargi kasacyjnej odbyła się 21 maja. Jak informował NSA uczestniczyło w niej kilkudziesięciu pełnomocników reprezentujących skarżących kasacyjnie, w tym Radę Nadzorczą restrukturyzowanego banku, właściciela banku, syndyka, a także skarżących przed sądem pierwszej instancji.

„Stawili się również pełnomocnicy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz pełnomocnik Rzecznika Praw Obywatelskich, który przystąpił do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym" – podawał NSA.

Wówczas rozprawa trwała kilka godzin, zaś jej większość odbyła się przy drzwiach zamkniętych z uwagi na możliwość ujawnienia w wystąpieniach pełnomocników informacji niejawnych, w tym np. tajemnicy bankowej.

Przedstawiciel RPO wnosił, by NSA uchylił wyrok WSA w sprawie restrukturyzacji i rozpoznał skargi na decyzję BFG.

„Osoby poszkodowane działaniami GetBack S.A. mają prawo do zbadania przez sąd sprawy przymusowej restrukturyzacji Idea Bank S.A." – podkreślało Biuro RPO.

Jak bowiem zwracał uwagę Wiącek w piśmie do NSA „podjęcie przez BFG decyzji o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji ukształtowało sytuację prawną obligatariuszy GetBack, którzy nabyli obligacje za pośrednictwem Idea Banku, faktycznie pozbawiając ich możliwości jakiegokolwiek dochodzenia roszczeń z tytułu nabycia obligacji".

BFG w odpowiedzi na skargi kasacyjne wnioskował o oddalenie skargi Rady Nadzorczej restrukturyzowanego banku oraz odrzucenie skarg kasacyjnych pozostałych stron.

W grudniu 2024 r. zapadł ważny wyrok TSUE ws. Getin Noble Banku

Jak wskazywał PAP, na sprawę wpływ mogło mieć także orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Getin Noble Bank – innego byłego banku Leszka Czarneckiego.

TSUE w grudniu 2024 r. orzekł, sąd krajowy powinien zbadać nie tylko skargę Rady Nadzorczej tego banku na jego przymusową restrukturyzację, ale także ponad 8 tys. innych skarg, złożonych m.in. przez frankowiczów.

Następnie – w styczniu 2025 r. – WSA orzekł, że decyzja BFG o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku została wydana z naruszeniem prawa, w warunkach nieodpowiadających wymogom bezstronności. Teoretycznie takie orzeczenie, w przypadku uprawomocnienia, może otwierać drogę do roszczeń odszkodowawczych. BFG informował wtedy, że po otrzymaniu pisemnego uzasadnienia wyroku rozpocznie prace nad złożeniem skargi kasacyjnej do NSA.

Źródło: PAP, XYZ. Tekst zaktualizowany