Biznesowi geniusze czy polityczne cuda? Jak bracia Mészáros przypadkiem zostali miliarderami

Lőrinc Mészáros jest powszechnie znany jako najbogatszy Węgier, a od niedawna także pierwszy bilioner w kraju. W zeszłym roku magazyn Forbes oszacował jego stan posiadania na ponad 1,24 bln forintów (czyli dziś prawie 12,92 mld zł). Niegdysiejszy instalator gazowy zasłynął tym, że gdy dziennikarze zapytali, jak to się dzieje, że bogaci się szybciej niż założyciel Facebooka Mark Zuckerberg, odpowiedział: „Prawdopodobnie jestem od niego inteligentniejszy”.

Okazuje się jednak, że niezwykłą smykałkę do interesów ma również jego młodszy brat, János Mészáros. Niezależna węgierska gazeta „Nepszava” zauważa, że jego biznesowa kariera rozpoczęła się w 2010 r., dokładnie wtedy, gdy do władzy doszedł Fidesz, partia Viktora Orbána. Tak samo było zresztą również w przypadku Lőrinca Mészárosa.

Wszystko zaczęło się w Felcsút

Nie chodzi tu tylko o zbieżność czasu, ale również miejsca. A tym miejscem jest położona niespełna 50 km na zachód od Budapesztu miejscowość Felcsút. To wioska, w której dzieciństwo i młodość spędził dzisiejszy premier Węgier i gdzie chodził do szkoły ze starszym z Mészárosów (tak przynajmniej twierdzi ten ostatni). Potem – już jako dorośli ludzie – spotykali się na meczach lokalnej drużyny piłkarskiej i zaprzyjaźnili się.

Po przejęciu władzy przez Fidesz, Lőrinc został sołtysem wsi Felcsút, a János założył firmę Agro-Felcsút. Jak wynika z danych węgierskiego KRS, przedsiębiorstwo powstało w grudniu 2010 r. i zajmuje się przede wszystkim handlem detalicznym części i akcesoriów do samochodów. Faktycznie prowadzi jednak znacznie szerszą działalność. Kilka lat temu wygrała przetarg ogłoszony przez państwowy Magyar Közút, czyli węgierski odpowiednik naszej GDDKiA, i podpisała kontrakt na dostawę rozsiewaczy soli. Wartość umowy to 770 mln forintów (czyli wtedy 10,2 mln zł).

Grube miliardy leżą na ulicy…

Liczne kontakty biznesowe z Magyar Közút ma również Pegazus Trade, firma, którą przejął János Mészáros. Jej zadeklarowana w węgierskim KRS podstawowa działalność, czyli organizacja konferencji i targów, ma niewiele wspólnego z tym, na czym spółka faktycznie zarabia najwięcej. A są to m.in. umowy z operatorem węgierskich dróg krajowych.

W samym tylko 2019 r. Pegazus Trade wygrał co najmniej sześć przetargów ogłoszonych przez tę instytucję. Jak pisze portal atlatszo.hu, chodziło m.in. o dostawę kilkudziesięciu maszyn do asfaltowania oraz odzieży roboczej. Łączna wartość zawartych wtedy kontraktów – co podsumował serwis 24.hu – sięgnęła 1,25 mld forintów (16,8 mln zł).

Portal zwrócił też uwagę na wyjątkową dynamikę, z jaką w minionej dekadzie rosły przychody firmy Pegazus Trade. W 2013 r. jej sprzedaż nieznacznie przekraczała 40 mln forintów (wtedy 560 tys. zł). W 2017 r. wynosiła już ponad 2,3 mld forintów (31 mln zł). To oznacza, że przychody przedsiębiorstwa wzrosły w ciągu zaledwie pięciu lat o blisko 5700 proc.!

…oraz na torach kolejowych

Jeszcze atrakcyjniejsze przetargi ogłaszane przez Magyar Közút wygrywała firma Híd-Tám, kolejny podmiot należący do młodszego z Mészárosów. Przedsiębiorstwo specjalizuje się w budowie mostów. Jedne z najcenniejszych jego kontraktów z ostatnich lat dotyczyły renowacji i rekonstrukcji kilku odcinków Państwowej Kolei Leśnej oraz Leśnej Kolei Muzealnej. Chodziło łącznie o wielomiliardowe (w forintach) kontrakty.

Trzeba tu również wspomnieć o gigantycznej – wartej około 750 mld forintów (7,8 mld zł) – inwestycji polegającej na budowie linii kolejowej Budapeszt-Belgrad. Głównym beneficjentem powstania tego połączenia będą chińskie przedsiębiorstwa, które coraz mocniej rozpychają się zarówno na węgierskim, jak i na serbskim rynku. Firma Híd-Tám jest podwykonawcą przy tej umowie. Jej część zamówienia opiewa na kwotę 7,6 mld forintów, czyli prawie 80 mln zł.

János Mészáros jest również właścicielem Herceghalom Interat, podmiotu, który handluje samochodami. Zgodnie ze swoją specjalnością, ze sporymi sukcesami startuje ono w przetargach ogłaszanych przez różne państwowe instytucje.

Dodajmy jeszcze firmę Adept Enviro, zajmującą się ochroną środowiska, którą János Mészáros kupił w 2019 r. Także ona może się pochwalić licznymi publicznymi kontraktami, wartymi po kilkadziesiąt lub kilkaset mln forintów. Sama tylko podpisana w 2022 r. umowa na doradzanie Ministerstwu Rolnictwa przy naprawach szkód środowiskowych opiewa na 4,1 mld forintów (prawie 430 mln zł).

Dywidendy liczone w milionach

Dziennik „Nepszava” dokonał podsumowania przetargowych sukcesów różnych firm Jánosa Mészárosa z ostatnich pięciu lat. Okazało się, że przedsiębiorstwa te – samodzielnie lub jako uczestnicy konsorcjów – zwyciężyły w dziesiątkach publicznych przetargów. Ich łączna wartość przekroczyła 40 mld forintów (prawie 420 mln zł).

To przekłada się oczywiście na krociowe zyski dla samego Jánosa Mészárosa. Dziennikarze gazety obliczyli, że w latach 2019-2023 zysk netto spółki Pegazus Trade przekroczył 2,5 mld forintów (260 mln zł). Właściciel wypłacił sobie w firmie dywidendy w wysokości 800 mln forintów (ponad 8,3 mln zł).

W przypadku Híd-Tám, dywidenda, jaką w tym czasie wypłacił sobie János Mészáros, przekroczyła 1,8 mld forintów (prawie 19 mln zł).

Główne wnioski

1. Polityczne powiązania jako klucz do sukcesu biznesowego. Lőrinc Mészáros wykorzystuje swoje bliskie związki z premierem Viktorem Orbánem. Pod rządami jego partii stał się właścicielem wartej miliardy dolarów fortuny. Jego młodszy brat, János, również doskonale odnalazł się w świecie biznesu, rozwijając swoje imperium dzięki zdobywaniu lukratywnych kontraktów publicznych.
2. Dynamiczny wzrost firm Jánosa Mészárosa. Dzięki wygranym przetargom publicznym, firmy należące do młodszego Mészárosa, m.in. Pegazus Trade czy Híd-Tám, w ciągu kilku lat zwiększyły sprzedaż o co najmniej kilkaset procent.
3. Zdominowanie rynku publicznych zamówień. Podmioty należące do Jánosa Mészárosa wygrywają przetargi nawet w takich obszarach, w których się nie specjalizują. Uzyskują kontrakty m.in. od państwowych instytucji takich jak ministerstwa czy agencje rządowe.