Pilne
Sprawdź relację:
Dzieje się!
Biznes Świat

Czesi coraz rzadziej mieszkają na własnym. Polacy najczęściej chcą kupować mieszkania za gotówkę

W Polsce własne mieszkanie jest bardziej dostępne niż u naszych sąsiadów – tych z południa, a nawet tych z zachodu. Co więcej, w Czechach z roku na rok coraz mniej osób może pozwolić sobie na własne lokum. Takie wnioski przynosi najnowszy raport analityczny Komerční banky.

Na zdjęciu osoba przekazująca drugiej klucze do mieszkania
Specyfika rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce i u naszych sąsiadów istotnie się różni. Fot. Getty Images

Z tego artykułu dowiesz się…

  1. Jak dostępność mieszkań oceniają mieszkańcy Polski, Czech, Słowacji i Niemiec oraz skąd biorą się różnice między tymi krajami.
  2. Gdzie najchętniej mieszkaliby Polacy i nasi sąsiedzi oraz czy udaje im się te marzenia realizować.
  3. W jaki sposób mieszkańcy regionu najczęściej finansują zakup lub remont nieruchomości.
Loading the Elevenlabs Text to Speech AudioNative Player...

Dostępność mieszkań należy – obok ochrony zdrowia oraz cen żywności i energii – do tematów regularnie poruszanych w polskiej debacie publicznej. Nie inaczej jest u naszych sąsiadów. Nic więc dziwnego, że właśnie tę kwestię zbadała ostatnio Modrá pyramida, czyli kasa mieszkaniowa należąca do czeskiej Komerční banky (z grupy Société Générale). Jej najnowszy raport przynosi kilka wniosków, które mogą zaskoczyć polskich czytelników.

Czesi – podobnie jak Polacy czy Słowacy – preferują zamieszkanie we własnym mieszkaniu lub domu. To marzenie 88–91 proc. mieszkańców regionu.

Coraz mniej własnych mieszkań

Problem w tym, że w ostatnich latach coraz rzadziej mogą je zrealizować. Odsetek Czechów mieszkających we własnym lokum systematycznie maleje – przeciętnie o 1 punkt proc. rocznie (w 2024 r. wynosił 74,7 proc.). Rośnie natomiast grupa osób wynajmujących mieszkania – z 21,1 proc. w 2020 r. do 25,3 proc. w 2024 r.

Ikona wykres interaktywny Wykres interaktywny
Ikona pełny ekran Pełny ekran

Co ciekawe, ośmiu na dziesięciu Czechów, którzy nie mieszkają we własnym domu, uważa zakup nieruchomości za nieopłacalny. Wśród młodych dorosłych z pokolenia Z odsetek ten jest jeszcze wyższy – dziewięciu na dziesięciu podziela tę opinię.

Młodzi Słowacy mieszkają z rodzicami

Odwrotną tendencję widać w Polsce i na Słowacji, gdzie liczba osób mieszkających we własnym lokum stopniowo rośnie. W 2024 r. wynosiła odpowiednio 87,1 proc. i 93,1 proc. Wynajem ma tam marginalne znaczenie, co jest szczególnie widoczne na Słowacji. Słabo rozwinięty rynek najmu sprawia, że aż połowa młodych ludzi w wieku 18–29 lat jest zmuszona mieszkać z rodzicami. Ich odsetek jest wyraźnie wyższy niż w Polsce i Czechach – około 30 proc. w każdym z tych krajów.

Dla naszych zachodnich sąsiadów optymalną opcją jest wynajem mieszkania lub domu. Za idealny sposób zamieszkania uważa go 26 proc. Niemców. Dla porównania, w pozostałych badanych krajach odsetek ten wynosi średnio 6 proc.

Niemcy pokochali wynajem lokali

– Wynajem w Niemczech uważany jest za pełnowartościowy i często bardzo korzystny wybór, dlatego jest tak powszechny. Warto dodać, że ceny nieruchomości w dużych niemieckich miastach rosną szybciej niż dochody, a warunki kredytów hipotecznych są tam bardziej rygorystyczne niż u nas, co dodatkowo utrudnia młodym ludziom dostęp do własnego mieszkania – mówi Monika Truchliková, prezeska kasy Modrá pyramida.

W Niemczech, inaczej niż w Polsce czy u naszych południowych sąsiadów, wynajem nie jest traktowany jako rozwiązanie tymczasowe. W 2024 r. korzystało z niego 52 proc. Niemców, a tylko 40 proc. mieszkało we własnym lokum.

Czesi stawiają głownie na komfort

Pochodną tej sytuacji jest ocena dostępności własnego mieszkania wśród mieszkańców poszczególnych krajów. Najgorzej wypadają Czechy, gdzie – uwzględniając ceny i aktualną ofertę rynkową – za osiągalne uznało je zaledwie 13 proc. ankietowanych. Na Słowacji odsetek ten wynosi 22 proc., w Niemczech – 24 proc., a w Polsce 30 proc.

Ikona wykres interaktywny Wykres interaktywny
Ikona pełny ekran Pełny ekran

Różnice kulturowe między krajami powodują, że mieszkańcy inaczej wyposażają swoje domy i mieszkania. Czesi stawiają przede wszystkim na komfort, a Niemcy – na oszczędność energetyczną.

Polacy za nieruchomości chcą płacić gotówką

Różnice widać także w sposobie finansowania zakupu lub większego remontu nieruchomości. Uczestników badania zapytano, skąd w ciągu pięciu lat zamierzają pozyskać pieniądze na tego typu wydatki. Czesi i Słowacy polegają głównie na kredytach hipotecznych (około połowy ankietowanych), a na drugim miejscu znalazły się własne oszczędności – odpowiednio 49 proc. i 39 proc. Polacy są natomiast rekordzistami pod względem odsetka osób planujących zakup nieruchomości za gotówkę – prawie 60 proc. respondentów wybrałoby takie rozwiązanie. Oczywiście, to deklaracje.

Raport kasy mieszkaniowej Modrá pyramida bazuje na danych Eurostatu oraz badaniach przeprowadzonych we wrześniu 2025 r. przez agencję Ipsos na jej zlecenie. Wzięła w nich udział reprezentatywna pod względem płci, wieku oraz miejsca i regionu zamieszkania grupa dorosłych mieszkańców Czech, Słowacji, Niemiec i Polski. W każdym z tych krajów ankietowanych było po 1 tys. osób.

Główne wnioski

  1. Spada dostępność własnych mieszkań w Czechach. Coraz więcej osób u naszych południowych sąsiadów mieszka w wynajmowanym lokalu. Rośnie grono Czechów – zwłaszcza z pokolenia Z – którzy uważają zakup nieruchomości za nieopłacalny. W Polsce i na Słowacji odsetek właścicieli rośnie, a wynajem lokum pozostaje marginalny.
  2. Różnice kulturowe w krajach naszego regionu są zauważalne także na rynku mieszkaniowym. Słowianie wolą własne domy lub mieszkania, Niemcy chętniej wynajmują. Specyfiką Słowacji jest to, że połowa młodych ludzi mieszka tam z rodzicami – wynika to z ograniczonej podaży mieszkań na wynajem i utrwalonej tradycji rodzinnej.
  3. Mieszkańcy państw naszego regionu mają też różne sposoby finansowania nieruchomości. W Czechach i na Słowacji dominuje kredyt hipoteczny. Niemcy korzystają z niego znacznie rzadziej, a Polacy znacznie częściej niż sąsiedzi płacą za mieszkania gotówką.