Ponad 40 proc. światowej energii elektrycznej z czystych źródeł. Europa liderem dzięki słońcu

W 2024 r. świat po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat przekroczył próg 40 proc. czystej energii elektrycznej. Unia Europejska wyprzedza świat z wynikiem 71 proc.

Świat wygenerował w 2024 r. ponad 40 proc. energii elektrycznej z niskoemisyjnych źródeł – wynika z raportu Global Electricity Review think tanku Ember. To najwyższy udział czystej energii od lat 40. XX wieku – pisze Euronews.

W 1940 roku system elektroenergetyczny był 50 razy mniejszy niż obecnie, a dominującym źródłem była energetyka wodna. Dziś to energia słoneczna odpowiada za największy wzrost.

Z raportu wynika, że globalna produkcja energii słonecznej osiągnęła poziom wystarczający do zasilenia całych Indii. Jednocześnie emisje CO₂ sektora energetycznego osiągnęły rekordowe 14,6 mld ton.

Europa wyprzedza świat dzięki energii słonecznej

Unia Europejska w 2024 roku wytworzyła 71 proc. energii elektrycznej ze źródeł czystych, w tym jądrowych. Prawie połowa – 47 proc. – pochodziła z energii słonecznej, wiatrowej i wodnej.

Produkcja energii słonecznej w UE niemal się podwoiła w ciągu trzech lat, osiągając 11 proc. udziału w miksie energetycznym i wyprzedzając po raz pierwszy węgiel.

Siedem państw członkowskich znalazło się wśród 15 krajów o najwyższym udziale energii słonecznej na świecie. Niemcy wygenerowały 71 TWh energii słonecznej, zajmując szóste miejsce globalnie.

Węgry miały najwyższy udział energii słonecznej w miksie – 25 proc. dzięki programowi wsparcia dla instalacji domowych. Hiszpania zanotowała największy wzrost produkcji w UE – o 10 TWh.

Chiny odpowiadały za 53 proc. globalnego wzrostu produkcji energii słonecznej – łącznie 834 TWh w 2024 r.

Europa buduje elastyczny system czystej energii

Ember wskazuje, że Europa powinna rozwijać elastyczne systemy, które pozwolą w pełni wykorzystać potencjał energii słonecznej i wiatrowej.

Rozwiązania obejmują magazyny energii, elektryfikację transportu i przemysłu, inteligentne sieci oraz systemy premiujące zużycie energii w godzinach wysokiej produkcji.

Przykładem jest Kalifornia, gdzie w 2024 r. baterie zasilane w południe zaspokajały 20 proc. wieczornego zapotrzebowania. W 2021 r. ten udział wynosił zaledwie 2 proc.

Obecnie podobny poziom magazynowania energii mają niektóre rynki w Europie, jak Irlandia. Ember przewiduje, że Unia może powtórzyć kalifornijski scenariusz w ciągu trzech lat.

Wyzwania i czynniki przyspieszające transformację

Wzrost zapotrzebowania na energię napędzają technologie takie jak sztuczna inteligencja, centra danych, pojazdy elektryczne i pompy ciepła.

Fale upałów, szczególnie w 2024 r. – najgorętszym roku w historii pomiarów – przyczyniły się do wzrostu emisji. Ember wskazuje jednak, że czysta energia rośnie w tempie wystarczającym, aby zaspokajać rosnące potrzeby.

Po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 r. Europa przyspieszyła rozwój odnawialnych źródeł. Energia odnawialna traktowana jest obecnie jako element bezpieczeństwa energetycznego.

Europa Środkowo-Wschodnia staje się liderem w rozwoju energii słonecznej i magazynowania. Ember zapowiada też przyspieszenie rozwoju energetyki wiatrowej w UE – obecnie 18 proc. produkcji – dzięki uproszczeniom w wydawaniu pozwoleń.