Europa na klimatycznym i politycznym rozdrożu. Europoseł Adam Jarubas: komunikacja polityczna uległa spłyceniu, skróceniu i radykalizacji
W najnowszym odcinku „Wywiadu Bruksela” Tomasz Włostowski rozmawia z europosłem Adamem Jarubasem o wyzwaniach, przed jakimi stoi Unia Europejska w obliczu nadchodzących decyzji klimatycznych, rosnącej radykalizacji politycznej oraz ambitnych planów zdrowotnych. Czy Parlament Europejski zdoła znaleźć równowagę między troską o klimat a realiami społecznymi?
Z tego odcinka dowiesz się…
- Jak zmieniła się polityczna komunikacja w Polsce od 2015 roku i jakie są tego konsekwencje dla debaty publicznej.
- Jakie ryzyka niosą ze sobą ambitne cele klimatyczne Unii Europejskiej i co może oznaczać opór wobec systemu ETS2.
- Jakie są priorytety nowej Komisji PE ds. Zdrowia Publicznego oraz jakie inicjatywy zdrowotne są planowane na najbliższe lata.
Wideocast
Powiększ video
Wideocast
Powiększ audio
W tym odcinku „Wywiadu Bruksela” Tomasz Włostowski rozmawia z jednym z najbardziej aktywnych w sprawach klimatu i energetyki polskich europosłów. Adam Jarubas jest stałym członkiem Komisji Parlamentu Europejskiego ds. Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE), zastępcą w Komisji ds. Ochrony Środowiska (ENVI) oraz przewodniczącym nowo utworzonej Komisji ds. Zdrowia Publicznego (SANT).
Jarubas odnosi się do zmian, jakie zaszły w polityce między wyborami prezydenckimi w 2015 roku, w których startował z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego, a obecnymi. Europoseł zauważa, że komunikacja polityczna uległa spłyceniu, skróceniu i radykalizacji. To utrudnia rzeczową debatę i pogłębia polaryzację społeczną.
Skręt w prawo
Jednocześnie obserwujemy przesunięcie sceny politycznej Europy i świata – na prawo. To trend, który wpływa nie tylko na Komisję Europejską, ale również na Radę UE i Parlament Europejski, który już dziś musi myśleć o układzie sił za cztery lata.
Jarubas ostrzega, że zbyt radykalne forsowanie celów klimatycznych może doprowadzić do poważnych napięć politycznych. A w skrajnym przypadku — do podważenia legitymacji samej Unii Europejskiej.
Kluczowe decyzje UE
W centrum rozmowy znalazły się dwie kluczowe decyzje, które stoją przed instytucjami unijnymi:
- Nowy cel redukcji emisji na rok 2040 – UE, zgodnie z unijnym prawem klimatycznym, musi przyjąć wiążący cel emisji na 2040 rok. Choć wcześniej mówiło się o 90 proc. redukcji, opór społeczny i polityczny wobec tego celu rośnie. Poseł Jarubas uważa, że Komisja Europejska może zaproponować nieco niższy cel, z pewną elastycznością jego realizacji, choć szanse na jego przyjęcie przez Parlament są niewielkie.
- ETS2 — system opłat za emisje z transportu i ogrzewania – ten nowy system, który ma wejść w życie w 2027 roku, stał się osią sporu politycznego. Krytykowany przez skrajną prawicę i część konserwatystów, może zostać przesunięty w czasie lub złagodzony poprzez mechanizmy takie jak limity cenowe. Jarubas popiera takie rozwiązania, podkreślając konieczność uwzględnienia czynników społecznych.
Regulacje a konkurencyjność
W drugiej części rozmowy poruszony został temat systemu CBAM (mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2), który ma wyrównywać koszty produkcji w UE z importem spoza niej.
Jarubas omawia m.in. wyzwania związane z ograniczeniem liczby objętych podmiotów, zagrożenia inflacyjne i potrzebę wprowadzenia „mechanizmu eksportowego”, który chroniłby europejski przemysł eksportowy. Podkreśla też potrzebę ochrony małych firm, które mogą zostać nadmiernie obciążone przez obecny model szacowania emisji.
Plan na zdrowie
Na zakończenie Tomasz Włostowski pyta o plany nowej Komisji ds. Zdrowia Publicznego (SANT), której przewodniczy Adam Jarubas.
Europoseł wymienia kluczowe obszary działania. To m.in. wdrażanie strategii walki z rakiem, prace nad strategią dla chorób kardiologicznych, neurologicznych i zdrowia psychicznego. A także nowy „akt o lekach krytycznych”, mający zwiększyć odporność UE na kryzysy zdrowotne i geopolityczne.
Wskazuje również na znaczenie funduszy unijnych, takich jak EU4Health, i konieczność wzmacniania współpracy państw członkowskich w obszarze zdrowia.
„Wywiad Bruksela” z europosłem Adamem Jarubasem pokazuje, jak bardzo polityka klimatyczna i zdrowotna są dziś splecione z polityką społeczną i geopolityką.
W dynamicznie zmieniającym się świecie, Unia Europejska stoi przed koniecznością szukania rozsądnych kompromisów. Takich, które nie tylko ochronią planetę, ale i zbudują trwałe społeczne poparcie dla europejskiego projektu.