EFNI 2025

Pandemia i wojna w Ukrainie pokazały, że bezpieczeństwo lekowe nie jest już wyłącznie problemem branży zdrowotnej, lecz jednym z kluczowych wyzwań strategicznych dla państw i całej Unii Europejskiej. Luki w regulacjach, niższe koszty produkcji w Azji oraz brak spójnej polityki przemysłowej sprawiły, że Europa uzależniła się od importu leków i substancji czynnych.

Morze Bałtyckie staje się jednym z kluczowych filarów transformacji energetycznej w Europie, a Orlen coraz mocniej inwestuje w morskie farmy wiatrowe, dekarbonizację i nowe technologie.

Kultura jest dziś najbardziej długofalowym instrumentem wpływu: nie krzyczy, tylko działa w tle – kształtuje emocje, wzorce i wyobraźnię. Zmienia sposób, w jaki o kraju myślą inni, ale i to, jak kraj myśli o sobie. W Polsce coraz częściej mówi się o „miękkiej sile” jako realnym zasobie gospodarczym i geopolitycznym. Jeśli jednak soft power ma przynosić trwały efekt, potrzebuje spójnej opowieści, konsekwentnych instytucji i partnerstwa z biznesem.

Europejski Zielony Ład, który miał być motorem modernizacji, coraz częściej staje się źródłem napięć – o tempo, koszty i społeczną akceptację zmian. W Polsce, gdzie 60 proc. energii wciąż pochodzi z węgla, pytanie nie brzmi już czy, ale jak przeprowadzić transformację bez utraty konkurencyjności i bezpieczeństwa energetycznego. Uczestnicy panelu „Jaka przyszłość Zielonego Ładu?” na Europejskim Forum Nowych Idei w Sopocie zgodzili się: potrzebna jest nie rewolucja, lecz korekta – oparta na pragmatyzmie, dialogu i realnych możliwościach gospodarki.

Polski rząd wraz z przedsiębiorcami i ekspertami wprowadził już 159 zmian deregulacyjnych, a kolejne kilkaset jest w przygotowaniu. To efekt wspólnej pracy administracji i środowisk biznesowych, które postawiły sobie cel: uprościć prawo i przywrócić normalność w procesie stanowienia przepisów. Polska staje się przykładem, że deregulacja może być realnym narzędziem modernizacji państwa, a nie tylko hasłem politycznym. Jednak czy Polska może stać się liderem mądrej deregulacji w całej Europie?

W czasach narastającej polaryzacji i wojny informacyjnej coraz częściej mówi się, że odporność społeczeństwa staje się nowym wymiarem bezpieczeństwa państwa. Edukacja obywatelska, która od września zastąpiła przedmiot „historia i teraźniejszość” w szkołach ponadpodstawowych, ma być nie tylko kolejnym elementem programu nauczania, lecz także przestrzenią kształtowania postaw, zaufania i sprawczości. O tym, jakiej edukacji naprawdę potrzebuje dziś Polska, dyskutowali uczestnicy panelu „Jakiej edukacji obywatelskiej potrzebuje polskie społeczeństwo?”, prowadzonego przez Karolinę Olejak z Interii podczas Europejskiego Forum Nowych Inicjatyw w Sopocie.

W dobie gwałtownego rozwoju technologii – szczególnie sztucznej inteligencji – Unia Europejska staje przed strategicznym dylematem: jak tworzyć ramy regulacyjne, które z jednej strony zapewnią bezpieczeństwo i etykę, a z drugiej nie zahamują innowacji ani konkurencyjności. Coraz głośniej słychać postulat redukcji obciążeń regulacyjnych w sferze cyfrowej oraz bardziej pragmatycznego podejścia do ryzyka. Dyskusja o celach, priorytetach i sposobach działania nie jest abstrakcyjna – dotyczy konkretnych decyzji inwestycyjnych, relacji transatlantyckich oraz tempa, w jakim Europa wdraża AI w biznesie i administracji.

Polska od ćwierć wieku utrzymuje imponujące tempo wzrostu gospodarczego. Jednak model oparty na taniej sile roboczej i eksporcie prostych produktów wyczerpuje swój potencjał. Gospodarka potrzebuje nowego impulsu. Uczestnicy panelu „Polska w poszukiwaniu nowych silników wzrostu” podczas Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie wskazywali, że kluczem do dalszego rozwoju będą inwestycje w bezpieczną energię, zdrowe społeczeństwo i innowacyjne technologie.

Wzrost gospodarczy w Polsce przez lata napędzały proste czynniki – tania siła robocza, eksport, napływ kapitału zagranicznego. Ten model się jednak wyczerpuje. Kolejna dekada wymaga nowego zestawu motorów: technologii, innowacyjności, stabilnej energii i efektywnego państwa. Nie wystarczy już rosnąć – trzeba rosnąć mądrzej. Właśnie te wątki, z energią w centrum dyskusji, zdominowały panel „Polska w poszukiwaniu nowych silników wzrostu” podczas Europejskiego Forum Nowych Idei, które w dniach od 15 do 17 października odbywało się w Sopocie. 

Branża recyklingowa nie ustaje w krytyce propozycji uregulowania systemu rozszerzonej odpowiedzialności producentów (ROP) za odpady opakowaniowe. Przedsiębiorcy ostrzegają, że taki model nie tylko podniesie ceny, ale też ograniczy efektywność całego systemu.