Wyścig o prezydenturę wkracza w finałową fazę. Ostateczna lista kandydatów i ich programy

Osoby chcące ubiegać się o urząd prezydenta RP miały czas na rejestrację kandydatur do 4 kwietnia. Potencjalni kandydaci, którzy do 24 marca zebrali co najmniej 1 tys. podpisów i zarejestrowali komitety wyborcze, musieli następnie zebrać 100 tys. podpisów, by móc oficjalnie kandydować.

Wybory prezydenckie. Lista kandydatów

Tym razem kandydatów jest więcej – zarejestrowano 13 osób (dla porównania: w 2020 r. było ich 11). Wśród nich znalazły się dwie kobiety (w 2020 r. jedyną kandydatką była Małgorzata Kidawa-Błońska, którą w trakcie kampanii zastąpił Rafał Trzaskowski). Ostatnia kandydatura została zarejestrowana 11 kwietnia.

Zarejestrowani kandydaci (w kolejności alfabetycznej):

• Artur Bartoszewicz,
• Magdalena Biejat,
• Grzegorz Braun,
• Szymon Hołownia,
• Marek Jakubiak,
• Maciej Maciak,
• Sławomir Mentzen,
• Karol Nawrocki,
• Joanna Senyszyn,
• Krzysztof Stanowski,
• Rafał Trzaskowski,
• Marek Woch,
• Adrian Zandberg.

Bezskutecznie próbowali zarejestrować swoje kandydatury również Wiesław Lewicki oraz Dawid Jackiewicz – były eurodeputowany i minister skarbu w rządzie Beaty Szydło. Ich wnioski zostały odrzucone, ponieważ spora część zebranych podpisów została uznana za nieważną.

Obejrzyj lub posłuchaj

Obejrzyj Posłuchaj

Wideocast

Powiększ wideo

Zaakceptuj pliki cookies, żeby obejrzeć wideo.

Wideocast

Powiększ wideo

Rejestracji odmówiono również Romualdowi Starosielcowi oraz Pawłowi Tanajno, który kandydował również w 2015 r. i 2020 r.

Chętnych do startu w wyborach początkowo było więcej. Do 24 marca łącznie zarejestrowano 44 komitety wyborcze.

Artur Bartoszewicz

Bezpartyjny kandydat. Doktor nauk ekonomicznych, wykładowca akademicki związany z warszawskimi uczelniami. Publicysta i komentator regularnie występujący w mediach.

Artur Bartoszewicz swój program wyborczy podzielił na cztery „siódemki”.

Pierwsza z nich obejmuje inwestycje w sztuczną inteligencję, budowę elektrowni jądrowych, rozwój portów kontenerowych, transkontynentalny port lotniczy w Baranowie, program obronny, program kosmiczny oraz rozwój przemysłu farmaceutycznego. Na realizację tych założeń chciałby do 2040 r. przeznaczyć łącznie 22,5 bln zł.

Druga „siódemka” dotyczy odpartyjnienia państwa, m.in. poprzez zmianę Konstytucji (z wprowadzeniem weta obywatelskiego i wiążącego referendum), ograniczenie liczby ministerstw do ośmiu (z maksymalnie trojgiem zastępców dla każdego ministra), ograniczenie wynagrodzeń członków rządu, likwidację finansowania partii politycznych z budżetu państwa, odpowiedzialność majątkową za decyzje polityczne oraz zakaz pracy w radach nadzorczych i zarządach spółek Skarbu Państwa dla członków partii politycznych i ich krewnych.

Kolejna „siódemka” – gospodarcza – zakłada m.in. powiązanie liczby posłów z liczbą obywateli (np. przy 37,6 mln obywateli – 376 posłów), wprowadzenie stypendium demograficznego (na każde trzecie i kolejne dziecko: 1 tys. zł na trzecie dziecko, 1,25 tys. zł na piąte, 1,5 tys. zł na szóste i kolejne), wsparcie krajowej produkcji broni, leków i żywności, naukę gotowania i zajęć praktycznych w szkołach, odcięcie młodzieży od pornografii i przemocy w telefonach komórkowych (pod rygorem kary 100 mln zł) oraz neutralność Polski w konfliktach zbrojnych, której złamanie byłoby traktowane jako zdrada stanu.

Ostatnia „siódemka” ma charakter symboliczno-tożsamościowy. Zakłada powrót do godła z lat 20. XX w., zmianę hymnu na „Rotę” Marii Konopnickiej, codzienne przyrzeczenie wierności RP przez dzieci i młodzież w wieku 3-18 lat o godzinie 8:00 oraz śpiewanie hymnu przed lekcjami w szkołach.
Przewiduje również wymóg odbycia sześciomiesięcznego szkolenia wojskowego lub wpłaty 1 mln zł do budżetu w przypadku ubiegania się o obywatelstwo RP, pełny dostęp do broni oraz odbudowę „imperium Rzeczypospolitej”.

Magdalena Biejat

Kandydatka Nowej Lewicy. Wicemarszałkini Senatu, wcześniej posłanka na Sejm. Po odejściu z partii Razem, której była współprzewodniczącą, pozostaje osobą bezpartyjną.

Magdalena Biejat za priorytet kampanii wyborczej uznaje mieszkalnictwo. Zapowiada, że rozpocznie prezydenturę od inicjatywy ustawodawczej ograniczającej zyski banków z kredytów hipotecznych.

Wśród kluczowych kierunków inwestycji wymienia energię atomową, odnawialne źródła energii, transformację energetyczną, ochronę zdrowia, rozwój kolei dużych prędkości oraz sztuczną inteligencję.

W zakresie bezpieczeństwa opowiada się za sprawną, zawodową armią i rozwojem krajowego przemysłu obronnego. Deklaruje także wolę utrzymania współpracy w ramach NATO oraz wzmacniania zdolności obronnych niezależnie od Stanów Zjednoczonych.

W polityce zagranicznej stawia na gospodarczą współpracę w ramach Unii Europejskiej, tak aby Europa była bardziej konkurencyjna względem krajów wschodnich i USA.

Zapowiada wsparcie dla krajowych wydawców w konfrontacji z globalnymi gigantami cyfrowymi.
Opowiada się za liberalizacją prawa aborcyjnego i umożliwieniem przerywania ciąży do 12. tygodnia.

W obszarze praworządności chce przywrócić autorytet Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz Krajowej Rady Sądownictwa. Deklaruje, że zadba o usprawnienie postępowań sądowych. Podkreśla również potrzebę ochrony świeckiego charakteru państwa oraz wyprowadzenia nauczania religii ze szkół.

Grzegorz Braun

Kandydat Konfederacji Korony Polskiej. Po ogłoszeniu decyzji o starcie w wyborach, partia ta – w kontrze do kandydatury Sławomira Mentzena – przestała być częścią Konfederacji Wolność i Niepodległość (obecnie tworzą ją Ruch Narodowy i Nowa Nadzieja).
Grzegorz Braun jest eurodeputowanym, wcześniej przez 5 lat zasiadał w Sejmie.
W wyborach prezydenckich startował już w 2015 r.

Już w pierwszym punkcie swojego programu opowiada się za „dobrze przygotowanym” Polexitem.
Sprzeciwia się angażowaniu polskiej armii w konflikty zagraniczne oraz postuluje wznowienie ekshumacji w Jedwabnem.

W polityce gospodarczej zapowiada likwidację podatków PIT, CIT, PCC oraz składek na ZUS.
Deklaruje również ograniczenie monopoli i wpływów politycznych w medycynie, szkolnictwie i gospodarowaniu majątkiem publicznym.

W polityce zagranicznej opowiada się za wielokierunkowymi działaniami i utrzymywaniem dobrych relacji ze wszystkimi sąsiadami – w tym z Rosją i Białorusią.

Grzegorz Braun zapowiada również odtajnienie raportu z likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych oraz ponowne zbadanie okoliczności śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, Andrzeja Leppera, gen. Stanisława Petelickiego i gen. Marka Papały.

Szymon Hołownia

Lider Polski 2050 i kandydat popierany przez Polskie Stronnictwo Ludowe w ramach Trzeciej Drogi. Marszałek Sejmu.
To jego drugi z rzędu start w wyborach prezydenckich.
Wcześniej był dziennikarzem, autorem książek, prezenterem telewizyjnym i działaczem społecznym.

Program Szymona Hołowni składa się z ośmiu punktów:

1. Rozwój „po polsku” – czyli wsparcie rozwoju mniejszych ośrodków i regionów poza wielkimi metropoliami.
2. Tani prąd z odnawialnych źródeł energii.
3. Mieszkania w przystępnej cenie – poprzez rozwój budownictwa społecznego oraz kredyty mieszkaniowe z niższymi marżami bankowymi.
4. Wydatkowanie połowy budżetu obronnego na zakup sprzętu od krajowych producentów.
5. Wzmacnianie współpracy w zakresie obronności z państwami regionu Morza Bałtyckiego – z Polską jako liderem.
6. Rozwój transportu publicznego – tak, by z każdej wsi można było dojechać do stolicy województwa w maksymalnie 100 minut.
7. Odpolitycznienie zarządzania spółkami Skarbu Państwa.
8. Usunięcie smartfonów ze szkół.

Marek Jakubiak

Kandydat Federacji dla Rzeczpospolitej. Poseł na Sejm, przedsiębiorca związany z branżą browarniczą.

Marek Jakubiak postuluje wprowadzenie systemu prezydenckiego oraz ustalenie 30-procentowej frekwencji jako progu ważności referendum.
Chce, by prezydent był głównodowodzącym armią zarówno w czasie pokoju, jak i wojny.
Opowiada się za likwidacją Trybunału Konstytucyjnego oraz wprowadzeniem instytucji sędziów pokoju. Postuluje również budowę strzelnic sportowych i rozwój lokalnych struktur obronnych.

W obszarze rolnictwa zapowiada wsparcie dla produkcji żywności ekologicznej oraz promowanie rolniczej spółdzielczości. W polityce gospodarczej chce wprowadzenia 1-procentowego podatku przychodowego zamiast CIT, a małym i średnim przedsiębiorstwom podnieść kwotę wolną od podatku do 12-krotności płacy minimalnej. Postuluje także zwolnienie emerytur z podatku.

Chce ograniczyć inicjatywę ustawodawczą rządu – tak, by mogli z niej korzystać wyłącznie parlamentarzyści, obywatele oraz prezydent.

Maciej Maciak

Kandydat wywodzący się z antywojennego Ruchu Dobrobytu i Pokoju, którego jest liderem.
W przeszłości startował w wyborach z list Samoobrony RP. Z zawodu dziennikarz, związany z mediami lokalnymi.

Maciej Maciak opowiada się za zwiększeniem świadczeń socjalnych poprzez wprowadzenie bonów towarowych, ważnych wyłącznie u krajowych przedsiębiorców. Postuluje podwyższenie emerytur oraz obniżenie cen prądu, gazu i wody. Zapowiada również rozwój odnawialnych źródeł energii.

Sprzeciwia się zwiększaniu wpływów zagranicznego kapitału oraz militaryzacji – również w kontekście polityki zagranicznej. W sprawach międzynarodowych występuje przeciwko Ukrainie i Unii Europejskiej, jednocześnie broniąc Rosji.

Sławomir Mentzen

Kandydat oraz lider Konfederacji. Poseł na Sejm, doktor nauk ekonomicznych, doradca podatkowy i przedsiębiorca.

Sławomir Mentzen deklaruje, że w relacjach z Unią Europejską będzie dążył do zachowania pełnych uprawnień Polski jako kraju członkowskiego. Postuluje korzystanie z prawa weta na forum unijnym oraz rozbudowę krajowego przemysłu zbrojeniowego. Opowiada się za ograniczeniem wpływu polityków na armię i powstrzymaniem migracji ze Wschodu.

Zapowiada prezydencką inicjatywę ustawodawczą w zakresie kompleksowej reformy systemu podatkowego, która ma zachęcać do inwestowania dzięki niskim obciążeniom fiskalnym i uproszczonym przepisom. System ten miałby być najprostszy w Unii Europejskiej. Wśród propozycji znajdują się również: likwidacja podatku od spadków, podatku Belki oraz PCC od mieszkań, uproszczenie PIT, CIT i VAT oraz powrót do dobrowolnej składki ZUS sprzed Polskiego Ładu. Chce także, by Polska miała najbardziej przyjazne kryptowalutom prawo w UE.

W zakresie infrastruktury postuluje rozwój dróg ekspresowych, autostrad i transportu rzecznego oraz kontynuację budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Podkreśla, że inwestycje infrastrukturalne powinny być realizowane niezależnie od zmian rządów.

W obszarze sądownictwa proponuje zmniejszenie biurokracji, odpolitycznienie systemu oraz „reset” w Trybunale Konstytucyjnym i Krajowej Radzie Sądownictwa. Deklaruje również chęć ograniczenia biurokracji w rolnictwie i edukacji.

Karol Nawrocki

Bezpartyjny kandydat popierany przez Prawo i Sprawiedliwość. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Wcześniej dyrektor Muzeum II Wojny Światowej oraz naczelnik Biura Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku.

Karol Nawrocki swój program wyborczy zawarł w tzw. Planie 21, podzielonym na cztery bloki tematyczne.

Pierwszy blok – podatki – obejmuje m.in.:

• blokowanie podwyżek podatków,
• obniżenie VAT do 22 proc.,
• PIT w wysokości 0 proc. dla rodzin z co najmniej dwójką dzieci,
• ulgi prorodzinne dla przedsiębiorców,
• likwidację podatku Belki,
• podwyższenie II progu podatkowego do 140 tys. zł,
• konstytucyjne zakazanie podatku katastralnego,
• gwarancję dziedziczenia majątku bez podatku z pokolenia na pokolenie.

Drugi blok – dobrobyt – zakłada:

• powstrzymanie wdrażania Zielonego Ładu,
• rozwój szkolnictwa wolnego od ideologii,
• zasadę równości wobec prawa oraz
• podniesienie zaufania do wymiaru sprawiedliwości.

Trzeci blok – bezpieczeństwo – obejmuje:

• zatrzymanie paktu migracyjnego,
• ponadpartyjne porozumienie w sprawie bezpieczeństwa narodowego,
• rozwój skutecznej obrony cywilnej.

Czwarty blok – rozwój – to:

• budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego,
• rozwój portów morskich,
• inwestycje w energetykę jądrową,
• tworzenie stref inwestycyjnych,
• wsparcie dla rolnictwa, małych inwestycji i mieszkalnictwa własnościowego,
• utworzenie Funduszu Rozwoju Technologii Przełomowych.

Joanna Senyszyn

Kandydatka bezpartyjna. Wcześniej przez wiele lat związana m.in. z PZPR i SLD. Wieloletnia posłanka i eurodeputowana. Profesor nauk ekonomicznych. Przez lata związana z trójmiejskimi uczelniami jako wykładowczyni, a także rektor i dziekan. W ostatnich latach publikowała w piśmie „Fakty po mitach” jako publicystka.

Kandydatka nie opublikowała oficjalnego programu wyborczego.

W swoich wystąpieniach medialnych sprzeciwia się odpłatności w ochronie zdrowia i edukacji, a także obniżaniu podatków. Jest również krytyczna wobec zawieszania prawa do azylu oraz przeznaczania 5 proc. PKB na obronność – jej zdaniem wystarczające byłoby 3,5 proc. Zdecydowanie sprzeciwia się wpływom Kościoła katolickiego na życie publiczne

Krzysztof Stanowski

Kandydat bezpartyjny. Dziennikarz, biznesmen i osobowość medialna. Twórca piłkarskiego portalu Weszło, klubu KTS Weszło oraz Kanału Zero.

Od początku zapowiadał start w wyborach jako formę żartu.

Unika składania poważnych obietnic wyborczych – jeśli już to robi, przybiera to formę żartobliwą.
Krzysztof Stanowski otwarcie kpi z zasad regulujących start w wyborach prezydenckich oraz z kontrkandydatów.

Rafał Trzaskowski

Kandydat Koalicji Obywatelskiej. Wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej, prezydent Warszawy. Wcześniej pełnił funkcje m.in. posła, eurodeputowanego, ministra administracji i cyfryzacji oraz wiceministra spraw zagranicznych.

Program Rafała Trzaskowskiego opiera się na sześciu filarach:

1. Nowy Centralny Okręg Przemysłowy – projekt zakłada rozwój Podkarpacia, inspirowany międzywojenną koncepcją Eugeniusza Kwiatkowskiego. Plan obejmuje rozbudowę przemysłu zbrojeniowego, chemicznego, metalurgicznego, energetycznego i wydobywczego w regionie. W ramach programu wartego 250 mld zł przewidziano także inwestycje w infrastrukturę społeczną (szkoły, szpitale, schrony, miejsca spędzania wolnego czasu) oraz drogową i kolejową.
2. Pakt dla bezpieczeństwa – zakłada, że co najmniej połowa środków na rozwój armii będzie wydawana w polskich firmach oraz że wydatki na obronność wzrosną do 5 proc. PKB.
3. Patriotyzm gospodarczy – rozumiany jako promocja polskich firm za granicą, ochrona rolników przed nieuczciwym importem, uproszczenie prawa gospodarczego oraz uniezależnienie energetyczne dzięki OZE.
4. Zdrowy rozsądek w życiu społecznym – obejmuje ograniczenie świadczenia 800 Plus poprzez wyłączenie z niego niepracujących obywateli Ukrainy, liberalizację prawa aborcyjnego, inwestycje w usługi publiczne oraz wspieranie tożsamości regionalnej.
5. Prezydencki Fundusz Inwestycyjny – zakłada 2 mld zł rocznie na rozwój infrastruktury społecznej i transportowej, tworzenie nowych miejsc pracy oraz rewitalizację gospodarczą.
6. Deregulacja – rozumiana jako uproszczenie systemu podatkowego, zasada „jeden przepis w miejsce dwóch” (1 za 2) oraz automatyzacja pozyskiwania danych z rejestrów publicznych.

Marek Woch

Kandydat Ogólnopolskiej Federacji „Bezpartyjni i Samorządowcy”, której jest liderem. Doktor prawa. W przeszłości bez powodzenia kandydował na wójta Kąkolewnicy (woj. lubelskie).
W latach 2016–2019 był pełnomocnikiem prezesa NFZ ds. kontaktów z organizacjami pozarządowymi i organami władzy publicznej. Później pracował w biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw, m.in. jako jego zastępca.

Marek Woch postuluje wzmocnienie roli Konstytucji oraz odbudowę zaufania obywateli do instytucji państwowych. Deklaruje potrzebę zwiększenia znaczenia prezydenta w polskim systemie politycznym oraz kwestionuje porządek wywodzący się z Okrągłego Stołu.
Zapowiada ochronę sędziów i prokuratorów poprzez odejście od retoryki „neo-sędziów”.

Jako pierwszy ruch po objęciu prezydentury zapowiada abolicję ZUS. Deklaruje również natychmiastową likwidację Narodowego Funduszu Zdrowia, w którym wcześniej pracował.
Postuluje powołanie trybunału rozliczającego działania państwa w czasie pandemii COVID-19.

Opowiada się za:

• obroną praw księży w życiu publicznym,
• ukróceniem korupcji w samorządach i partiach politycznych,
• ochroną życia od poczęcia do naturalnej śmierci.

Adrian Zandberg

Kandydat partii Razem. Współzałożyciel i współprzewodniczący ugrupowania. Poseł na Sejm.

Adrian Zandberg deklaruje, że jego program to wizja na 15 lat, a nie jedynie na dwie kadencje.
Głównym priorytetem programowym jest inwestycja w energię atomową. Postuluje budowę ośmiu bloków jądrowych i co najmniej trzech elektrowni atomowych.

W ochronie zdrowia zapowiada przeznaczanie 8 proc. PKB na finansowanie systemu publicznego.
Chce również budowy nowych fabryk leków, tak aby Polska nie była uzależniona od zagranicznych łańcuchów dostaw substancji czynnych – np. z Chin.

W polityce zagranicznej opowiada się za współpracą z krajami nordyckimi i Europą Środkowo-Wschodnią. Postuluje koniec upartyjnienia spółek Skarbu Państwa i instytucji samorządowych.

W polityce mieszkaniowej popiera wprowadzenie podatku katastralnego oraz zakończenie dopłat dla deweloperów. Deklaruje działania na rzecz równości płci oraz równego traktowania mniejszości. Zapowiada również wsparcie dla liberalizacji prawa aborcyjnego.

Wybory prezydenckie odbędą się 18 maja. Jeżeli w tym głosowaniu żaden z kandydatów nie zdobędzie ponad połowy głosów, wówczas 1 czerwca odbędzie się druga tura wyborów. Nowy prezydent rozpocznie urzędowanie w sierpniu.

12 maja na antenie TVP ma odbyć się debata z udziałem wszystkich kandydatów.

Główne wnioski

1. W wyborach prezydenckich w 2025 r. startują: Artur Bartoszewicz, Magdalena Biejat, Grzegorz Braun, Szymon Hołownia, Marek Jakubiak, Maciej Maciak, Sławomir Mentzen, Karol Nawrocki, Joanna Senyszyn, Krzysztof Stanowski, Rafał Trzaskowski, Marek Woch i Adrian Zandberg.
2. Państwowa Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji Dawidowi Jackiewiczowi, Wiesławowi Lewickiemu, Romualdowi Starosielcowi i Pawłowi Tanajno. Łącznie zarejestrowano 44 komitety wyborcze, jednak nie dostarczyły one wniosków o rejestrację kandydata popartych wymaganymi 100 tys. podpisów.
3. Większość kandydatów opublikowała obszerne programy wyborcze, zawierające zarówno konkretne postulaty, jak i wizje ich realizacji. Część z nich koncentruje się przede wszystkim na kwestiach gospodarczych (niektórzy kandydaci wskazują konkretne kwoty), inna część eksponuje w większym stopniu zagadnienia światopoglądowe i tożsamościowe – u niektórych kandydatów to właśnie one dominują. Postulaty dotyczące obronności pojawiają się w wielu programach i często brzmią podobnie – choć nie są obecne u wszystkich. Jak dotąd swoich programów nie opublikowali Joanna Senyszyn i Krzysztof Stanowski, którzy prowadzą kampanie oparte głównie na kontestowaniu pozostałych kandydatów.