800+ do zmiany? Czyli jak Polska ma wejść na ścieżkę wzrostu przy rekordowym zadłużeniu

Obejrzyj lub posłuchaj

Obejrzyj Posłuchaj

Wideocast

Powiększ wideo

Zaakceptuj pliki cookies, żeby obejrzeć wideo.

Wideocast

Powiększ wideo

W najnowszym odcinku „Można Jaśniej” gościem Pawła Orlikowskiego jest Marek Skawiński, główny ekonomista XYZ, a wcześniej dyrektor Departamentu Analiz Makroekonomicznych w Ministerstwie Finansów. Tematem rozmowy są rządowe plany wielkich inwestycji, ich realność oraz wpływ na kondycję polskiej gospodarki.

Inwestycje na miarę obietnic?

Rząd zapowiedział wydatki inwestycyjne rzędu 650-700 miliardów złotych, co w relacji do PKB wynosi 16,4-17,6 proc. To wartości zbliżone do obecnych poziomów inwestycji, co oznacza, że zapowiedzi nie wykraczają poza dotychczasowe działania. Mimo to, kluczowe pytanie brzmi: czy sektor prywatny nadąży za tym trendem?

Zdaniem Marka Skawińskiego problemem jest niski poziom inwestycji prywatnych, wynikający z wysokich stóp procentowych, inflacji oraz niepewności rynkowej. Polskie przedsiębiorstwa, zamiast inwestować, często odkładają decyzje na lepsze czasy, co hamuje rozwój gospodarczy.

Gdzie szukać pieniędzy?

W obliczu rekordowego deficytu budżetowego finansowanie inwestycji musi być ostrożnie planowane. Skawiński zauważa, że rząd już teraz stosuje „ciche” podwyżki podatków, np. przez brak waloryzacji kwoty wolnej od podatku. Dodatkowo, rosnące wpływy z akcyzy stanowią istotne źródło dochodu państwa.

– Czy wzrosną podatki? W praktyce już rosną. Brak waloryzacji progów podatkowych oznacza, że wraz ze wzrostem wynagrodzeń coraz więcej osób wpada w wyższe stawki podatkowe – zauważa Skawiński.

Kwota wolna od podatku na poziomie 60 tys. zł jest kosztowną obietnicą, którą trudno zrealizować w najbliższych latach bez znaczących cięć budżetowych lub nowych źródeł dochodu.

Procedura nadmiernego deficytu a wydatki na obronność

Unia Europejska patrzy uważnie na polski deficyt, co może skutkować koniecznością oszczędności. Wyłączenie wydatków na obronność z procedury nadmiernego deficytu mogłoby dać rządowi większą swobodę w planowaniu budżetu.

Jednak Marek Skawiński podkreśla, że sam ten zabieg nie wystarczy – konieczna jest szersza strategia konsolidacji fiskalnej.

Socjal czy rozwój?

OECD zaleca Polsce zwiększenie wydatków na obronność, zdrowie i edukację, ale jednocześnie wskazuje na potrzebę przemyślenia polityki świadczeń socjalnych. Czy ograniczenie programu 800+ dla osób o wysokich dochodach jest realne? Ekonomista uważa, że może to być politycznie trudne, ale konieczne w dłuższej perspektywie.

Polska stoi przed wyzwaniem: jak równocześnie rozwijać inwestycje, utrzymywać stabilność finansową i nie obciążać nadmiernie podatników? Rozwiązaniem może być stopniowe podnoszenie kwoty wolnej od podatku, lepsze zarządzanie wydatkami publicznymi oraz bardziej efektywna polityka inwestycyjna.

Główne wnioski

1. Inwestycje wymagają ostrożnego planowania – choć rząd zapowiada wielkie projekty inwestycyjne, ich realizacja zależy od stabilności finansów publicznych i zdolności sektora prywatnego do współuczestnictwa w rozwoju gospodarczym.
2. Budżet państwa pod presją – Polska stoi przed wyzwaniem pogodzenia wzrostu inwestycji z ograniczeniami wynikającymi z deficytu i procedury nadmiernego deficytu, co oznacza konieczność poszukiwania nowych źródeł finansowania.
3. Rewizja polityki socjalnej może być nieunikniona – w obliczu rosnących wydatków na obronność, zdrowie i edukację, rząd może być zmuszony do stopniowej korekty programów socjalnych, aby zachować równowagę budżetową.

Partnerem programu jest Santander Bank Polska

Jesteśmy jedną z największych grup finansowych i największym bankiem z kapitałem prywatnym w Polsce. Oferujemy nowoczesne rozwiązania finansowe dla osób indywidualnych, mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz polskich i międzynarodowych korporacji – zapraszamy na www.santander.pl. Pomagamy naszym klientom w osiąganiu sukcesów, wspieramy w realizacji tego, co dla nich ważne.
Prowadzimy klientów przez świat finansów w przejrzysty sposób.