Wydatki obronne UE biją rekordy. Polska na pierwszym miejscu

Unia Europejska przeznaczy w 2025 r. rekordowe 381 mld euro na obronność – wynika z raportu Europejskiej Agencji Obrony (EDA). To 2,1 proc. PKB, czyli po raz pierwszy powyżej wcześniejszego celu NATO. Liderem zestawienia pozostaje Polska.

W raporcie opublikowanym we wtorek EDA podała, że w 2024 r. 27 państw członkowskich UE wydało łącznie 343 mld euro na cele obronne. To o 19 proc. więcej niż rok wcześniej i równowartość 1,9 proc. PKB.

Polska znalazła się na pierwszym miejscu zestawienia. Jej wydatki w 2024 r. sięgnęły 3,75 proc. PKB. Był to najwyższy wynik w całej Wspólnocie.

Agencja wskazała, że wzrost nakładów napędzały przede wszystkim zamówienia na sprzęt wojskowy oraz inwestycje w badania i rozwój. EDA podkreśliła, że jest to odpowiedź na zmieniające się warunki bezpieczeństwa w Europie.

W 2025 roku państwa UE mają zwiększyć wydatki do 381 mld euro, czyli 2,1 proc. PKB. Tym samym po raz pierwszy przekroczą ustalony wcześniej cel NATO na poziomie 2 proc.

Nowe cele NATO i rosnące inwestycje

Szefowa unijnej dyplomacji i jednocześnie szefowa EDA, Kaja Kallas, powiedziała, że rekordowe środki zostaną przeznaczone zarówno na badania i rozwój, jak i na wspólne zamówienia oraz produkcję komponentów obronnych. – UE wykorzystuje wszelkie dostępne środki finansowe i polityczne, aby wspierać państwa członkowskie – zaznaczyła.

Dyrektor generalny EDA Andre Denk zwrócił uwagę, że osiągnięcie nowego celu NATO – 3,5 proc. PKB – będzie wymagało jeszcze większych nakładów, szacowanych na ponad 630 mld euro rocznie. Na szczycie Sojuszu w Hadze w czerwcu ustalono, że państwa członkowskie mają docelowo przeznaczać 5 proc. PKB na obronność, w tym 3,5 proc. bezpośrednio na kwestie wojskowe, a 1,5 proc. na infrastrukturę, przemysł i obronę cywilną.

Z raportu EDA wynika, że w 2024 roku 25 z 27 państw członkowskich zwiększyło wydatki obronne. Szesnaście krajów zanotowało wzrost przekraczający 10 proc. Jedynie dwa państwa minimalnie obniżyły nakłady.

W przeliczeniu na jednego żołnierza zawodowego wydatki osiągnęły rekordowy poziom 249 tys. euro. Rok wcześniej było to 211 tys. euro, a dekadę temu – 138 tys. euro. Coraz więcej środków trafia też na inwestycje – 24 kraje spełniły unijny wskaźnik 20 proc. udziału inwestycji w wydatkach obronnych.

Sprzęt i badania na pierwszym planie

Największy wzrost odnotowano w zakupach sprzętu. W 2024 roku państwa UE wydały na ten cel 88 mld euro, czyli o 39 proc. więcej niż rok wcześniej. Prognozy na 2025 rok mówią o przekroczeniu 100 mld euro, co będzie efektem kontraktów zawartych już w ubiegłym roku. Zakupy sprzętu stanowią obecnie ponad 80 proc. wszystkich inwestycji obronnych.

Rosną także nakłady na badania i rozwój w sektorze obronnym. W 2024 roku państwa członkowskie przeznaczyły na ten cel 13 mld euro, co oznacza wzrost o 20 proc. wobec roku 2023. Rok wcześniej tempo wzrostu wynosiło jedynie 6 proc. Raport EDA podsumowuje, że wzrost wydatków i inwestycji w obronność w całej UE utrzymuje się na rekordowym poziomie i według prognoz w 2025 roku będzie kontynuowany.

Źródło: PAP