Świat koncentruje się na energetyce, Chiny – także na szlakach handlowych

Obejrzyj lub posłuchaj

Obejrzyj Posłuchaj

Wideocast

Powiększ video

Wideocast

Powiększ audio

00:00

Kanada pod rządami premiera Marka Carney’a chce się dynamicznie rozwijać ekonomicznie i stać się bardziej niezależna od sąsiada z Południa. Niedawno powstał specjalny urząd, który ma się zajmować kluczowymi programami infrastrukturalnymi – Major Projects Office. Szef rządu prezentuje teraz kolejne, najważniejsze przedsięwzięcia, które – jak to określa – mają budować naród i kraj.

Jednym z pierwszych pięciu tego typu projektów jest ten, który ma zwiększyć możliwości produkcji LNG. Jest on częścią szerszego planu przeorientowywania kanadyjskiej gospodarki z dotychczasowego kierunku północ–południe na kierunek wschód–zachód – mówi Anna Lach.

LNG i kanadyjska suwerenność cyfrowa

Wśród wspomnianych w minionym tygodniu przez Marka Carney’a przedsięwzięć jest również projekt dotyczący suwerenności cyfrowej. Mowa tu o cloud computing, czyli przetwarzaniu danych w chmurze.

– To olbrzymi temat, który całkiem niedawno zaczął się przewijać w debacie publicznej. A miało to związek z planami nabycia przez Kanadę amerykańskich F-35. Różni mądrzy ludzie zauważyli, że choć samoloty będą kanadyjskie, ich serwis czy aktualizacje systemów informatycznych pozostaną cały czas w gestii Stanów Zjednoczonych. Powstało więc pytanie, czy sąsiad – nawet taki, który dotychczas był dobrym sojusznikiem – powinien mieć aż taki wpływ na kanadyjską armię – zauważa nasza korespondentka.

Marokańska fotowoltaika i wiatraki

Do Krakowa i Katowic wybiera się właśnie delegacja Marokańskiej Federacji Elektroniki, Elektryki i Energii Odnawialnych.

– Przybywa do Polski z różnych powodów. Po pierwsze, po to, żeby podpatrzeć nasze technologie i przekonać się, co można wykorzystać w Maroku. Po drugie – nawiązać kontakty z polskimi przedsiębiorcami, aby móc od nich kupować ich produkty i sprzedawać swoje – mówi Maciej Pawłowski.

W jego ocenie ciekawe dla Marokańczyków mogą być technologie związane z fotowoltaiką i energią wiatrową, bo to przecież kraj, który ma dużo słońca, a oprócz tego leży nad oceanem, gdzie wiatry są bardzo silne. Ponadto mogą być zainteresowani wszelkiego typu rozwiązaniami z zakresu magazynowania energii.

Elektrownie atomowe w Czechach i na Węgrzech

W Czechach trwa kampania wyborcza przed październikowymi wyborami parlamentarnymi.

Lider sondaży, partia ANO Andreja Babiša, wróciła przy tej okazji do pomysłu nacjonalizacji ČEZ-u, czyli wielkiego koncernu energetycznego. Chodziłoby o wykupienie pakietu ponad 30 proc. akcji, które obecnie należą do akcjonariuszy mniejszościowych. Koszt takiej operacji jest obecnie szacowany na 250 mld koron, choć rok temu było to o 100 mld koron mniej.

ČEZ jest notowany na giełdach w Pradze i w Warszawie i na obu tych rynkach należy do największych emitentów. Wycofanie koncernu z obrotu będzie więc negatywną informacją dla tych rynków kapitałowych. Przeciwnicy planu nacjonalizacji ČEZ-u podkreślają też, że oznaczałoby to wzrost zadłużenia spółki oraz zwiększoną ingerencję polityków w jej działalność.

Polsko-chińskie rozmowy dyplomatyczne

W poniedziałek szef chińskiej dyplomacji Wang Yi spotkał się w Warszawie z wicepremierem, ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim, a później został przyjęty przez prezydenta Karola Nawrockiego.

– Te rozmowy można podsumować trzema słowami: gospodarka, wojna i Łukaszenko – mówi Tomasz Augustyniak, który analizuje wizytę chińskiego polityka w Polsce.

Zauważa, że spotkanie szefów dyplomacji obu państw trwało dłużej, niż pierwotnie planowano – blisko trzy godziny. Z tego też powodu odwołano przewidywane pierwotnie oświadczenia obu ministrów dla mediów.

Jednym z tematów rozmów – dla strony chińskiej zapewne najważniejszym – był handel dwustronny. 11 września polski rząd zdecydował o zamknięciu wszystkich przejść granicznych z Białorusią. Tymczasem to jeden z ważnych dla Chin korytarzy handlowych. Tędy właśnie – a konkretnie przez terminal przeładunkowy w Małaszewiczach – trafia do Europy duża część chińskich towarów transportowanych koleją. Nic więc dziwnego, że Pekin apeluje do rządu w Warszawie o podjęcie działań „zapewniających bezpieczne i sprawne kursowanie pociągów ekspresowych” oraz zagwarantowanie stabilności międzynarodowego przemysłu i łańcuchów dostaw.

Z polskiego punktu widzenia ważniejsza – a jednocześnie bardziej kontrowersyjna – była kwestia bezpieczeństwa w Europie Wschodniej. Kilka lat temu presja Chin na Białoruś spowodowała, że zmniejszył się napływ uchodźców zza naszej wschodniej granicy. Czy teraz Pekin ma możliwość wywarcia podobnej presji na Rosję, która kilka dni temu wysłała do nas swoje drony wojskowe?

– Z całą pewnością tak, pytanie tylko, czy będzie chciał wywrzeć taką presję. Wang Yi mówi przecież zupełnie otwarcie, że Chinom nie zależy na tym, żeby Rosja przegrała wojnę w Ukrainie – zauważa Tomasz Augustyniak.

Ponadto rozmawiamy m.in. o zakończonym właśnie Festiwalu Filmowym w Toronto, jego zwycięzcach – w tym urodzonym w Polsce, ale pracującym w Kanadzie filmowcu Macieju Szczerbowskim, kłopotach związanych z rozbudową węgierskiej elektrowni atomowej Paks II oraz masowych protestach w Nepalu i głębokich zmianach politycznych, do jakich one doprowadziły.

Główne wnioski

1. Kanada stawia na wielkie projekty infrastrukturalne. Chodzi m.in. rozwój LNG i suwerenności cyfrowej. Jeden z aspektów tych przedsięwzięć jest uniezależnienie się od USA.
2. Energetyka to kluczowy temat również dla Europy Środkowej. W Czechach powraca idea nacjonalizacji ČEZ, co budzi obawy inwestorów i może pogłębić ingerencję polityków w rynek energii. Pod znakiem zapytania staje rozbudowa węgierskiej elektrowni atomowej Paks II.
3. Pekin zabiega o stabilność szlaków handlowych przez Polskę. Szef dyplomacji Chin Wang Yi goszcząc w Warszawie apele o zapewnienie płynności transportu kolejowego z Azji. Szlak przez Białoruś i Polskę to jeden z najważniejszych korytarzy chińskiego eksportu.