Zaloguj się 
Dzieje się!
Dzieje się! 
EBOR zainwestował w Polsce w pierwszym kwartale prawie pół miliarda euro. Zanosi się na kolejny rekordowy rok
W czasach niepewności rośnie zapotrzebowanie na nasz kapitał – mówi Andreea Moraru, dyrektor regionalna EBOR-u na Polskę i kraje bałtyckie. Pierwszy kwartał tego roku to potwierdza.
Z tego artykułu dowiesz się…
- W jakich projektach EBOR wziął udział w finansowaniu w I kw. 2025 r.
- Co się zmieniło w działalności banku w ostatnich miesiącach.
- Jakich projektów można się spodziewać w tym roku.
Zabrakło 2 mln euro, by zrealizowane w Polsce w pierwszym kwartale br. przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) 13 transakcji osiągnęło wartość 500 mln euro.
– Biznes w Polsce rośnie, szczególnie od zakończenia pandemii. Przed COVID-19 nasze inwestycje w Polsce wyniosły 833 mln euro. W 2024 r. było to 1,43 mld euro, czyli o ponad 70 proc. więcej – mówi Andreea Moraru, dyrektor regionalna EBOR-u na Polskę i kraje bałtyckie.
Ubiegłoroczny wynik to dotychczasowy rekord EBOR-u w Polsce. Sfinansował 49 projektów. Priorytetem dla banku rozwoju jest Ukraina. Od wybuchu wojny zainwestował tam 6,5 mld euro, głównie w sieć energetyczną, utrzymanie łączności i kontynuację działalności gospodarczej.
EBOR chce być tam, gdzie jest potrzebny
Ten rok bank zaczął więc w Polsce bardzo dobrze.
– Pipeline projektów też wygląda obiecująco. Czy pobijemy zeszłoroczny rekord? Biznes nie jest w 100 proc. liniowy. Staramy się być elastyczni i odpowiadać na potrzeby rynku. Nie mamy określonego budżetu, nie mamy specjalnych ograniczeń. Jesteśmy instytucją, której rola się zwiększa w czasach niepewności. Mamy wiedzę i doświadczenie, przeżywaliśmy już podobne okresy w przeszłości. Jesteśmy gotowi działać tam, gdzie jesteśmy potrzebni – deklaruje szefowa EBOR-u w Polsce.
Jej zdaniem jest zbyt wcześnie, by mówić o efektach działalności administracji Donalda Trumpa.
– Obserwujemy niepewność na rynkach, szczególnie w pewnych sektorach – mówi Andeea Moraru.
Projekty są zgodne z priorytetami EBOR-u.
– Nasze strategiczne priorytety to bezpieczeństwo energetyczne, wzmacnianie konkurencyjności firm oraz odporności gospodarki – mówi Andreea Moraru.
W co EBOR inwestuje, w co nie inwestuje
Bank nie inwestuje w sektor obronny, w którym spodziewane są duże nakłady inwestycyjne.
W toku są natomiast projekty energetyczne.
– Polskie firmy potrzebują dostępu do tańszych źródeł energii. Spodziewamy się projektów morskich i lądowych farm wiatrowych i fotowoltaicznych. Do budowy odporności potrzebne są też magazyny energii – mówi Andreea Moraru.
Widzi lukę inwestycyjną w kapitale wysokiego ryzyka.
– Chcielibyśmy realizować więcej projektów w nowe technologie w Polsce. W ubiegłym roku zainwestowaliśmy na przykład w zakład przetwarzania odpadów firmy Bioelektra, która stosuje nową technologię recyklingu – mówi Andreea Moraru.
Liczy też na więcej projektów, w których EBOR zaangażuje się w spółki kapitałowo.
– W zeszłym roku z 1,4 mld euro zainwestowaliśmy 170 mln euro w kapitał własny. Widzimy lukę i brak wystarczającej aktywności funduszy. Od wybuchu wojny w Ukrainie inwestorzy, szczególnie z USA, są niechętni do inwestycji w Europie Środkowej i Wschodniej. Możemy wypełnić tę lukę jako mniejszościowy udziałowiec. Jesteśmy takimi partnerami w funduszach Innova, Enterprise Investors czy CVI – wymienia dyrektor regionalna EBOR-u w Polsce.
Podkreśla też konieczność inwestycji w mieszkalnictwo i zapowiada wsparcie dla deweloperów, szczególnie budujących energetycznie wydajne domy.
Energetyka i konkurencyjność polskich firm
Tegoroczne projekty wpisują się w strategię EBOR-u.
– Na początku roku udzieliliśmy długoterminowej pożyczki w wysokości 200 mln euro na budowę i zarządzanie morską farmą wiatrową Baltica 2 o mocy 1,5 GW. Wspieranie konkurencyjności firm jest zgodne z celami Unii Europejskiej. Cieszę się, że znajdujemy właśnie takie projekty w Polsce – mówi Andreea Moraru.
Zdaniem eksperta
Stabilny partner w niepewnych czasach
Zgadzam się ze stwierdzeniem, że na rynku wyraźnie widoczna jest luka kapitałowa. Brakuje finansowania niezbędnego dla wspierania zarówno młodych spółek, jak i projektów technologicznych oraz bardziej dojrzałych podmiotów, które chcą konsolidować swoje branże lub rozwijać się na rynkach zagranicznych. Widzimy także ogromne potrzeby przedsiębiorstw w zakresie digitalizacji oraz transformacji energetycznej.
Wielu zagranicznych inwestorów wycofało się z regionu lub znacząco ograniczyło swoją aktywność. W tym kontekście obecność EBOR-u, który inwestuje długoterminowo i niezależnie od bieżącej koniunktury, nabiera szczególnego znaczenia.
Niemniej bez udziału lokalnego kapitału w private equity, venture capital oraz private debt Polska pozostanie na peryferiach europejskiego rynku inwestycyjnego. Bez pilnych zmian legislacyjnych, które umożliwią funduszom emerytalnym, ubezpieczycielom oraz bankom inwestowanie w fundusze private equity, venture capital i private debt, nie zapewnimy krajowym przedsiębiorcom kapitału koniecznego do finansowania rozwoju.
Rosnąca niepewność geopolityczna, w tym polityka USA, może prowadzić do przewartościowania globalnych strategii inwestycyjnych i zwrócenia uwagi na Europę jako bardziej stabilny kierunek dla długoterminowego kapitału. Jednak kluczowe są zmiany lokalne — wiele „low-hanging fruits” wciąż czeka na realizację. Wieloletnia, wręcz kilkudziesięcioletnia obecność EBOR-u na rynku to istotna wartość dodana w czasach tych zmian – bank wnosi nie tylko kapitał, ale także doświadczenie, wiedzę i konsekwentne zaangażowanie w rozwój inwestycji w Polsce.
Przykładem może być tegoroczna inwestycja w Nomagic. Spółka, która produkuje autonomiczne inteligentne roboty stosowane w magazynach, przeprowadziła rundę finansową serii B za 41,9 mln euro. Liderem był EBOR Venture Capital, fundusz, który ma 250 mln euro na inwestycje w spółki na wczesnym etapie rozwoju i na etapie wzrostu. Pozostałymi uczestnikami były Khosla Ventures i Almaz Capital.
Inny przykład inwestycji w konkurencyjność polskich firm to pożyczka dla CCC. Jest przeznaczona na projekty wpływające na zrównoważony rozwój i wydajność energetyczną magazynów firmy. EBOR był jednym z banków udzielających łącznej pożyczki w wysokości 71,7 mln euro.
– Bliskie są nam także rynki kapitałowe. Będziemy wspierać emisje obligacji bankowych, które od działających w Polsce banków wymagają regulacje. Zainwestowaliśmy w obligacje PKO Banku Hipotecznego, Millennium Banku Hipotecznego i Banku Pekao. Będziemy też wspierać emisje obligacji korporacyjnych. Tu przykładem jest 29,8 mln euro inwestycji w zielone obligacje Play – mówi Andreea Moraru.
Zdaniem eksperta
Nie tylko EBOR
EBOR jest ważnym graczem na rynku i inwestuje w fundusze i firmy technologiczne. Duża część transakcji finansowania EBOR-u dotyczy pożyczek, a by dostać pożyczkę z banku, trzeba być spółką „bankowalną”. To już nie ten sam poziom ryzyka, co na początkowym etapie rozwoju firmy.
Na rynku brakuje kapitału na rozwój i wsparcie lokalnych funduszy VC inwestujących w ryzykowne projekty. Tę lukę najmocniej wypełnia Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI). Jest największym LP inwestorem [wnoszącym kapitał – red.] na rynku VC i PE w UE. W Polsce jest obecny we wszystkich większych funduszach. Ich inwestycje muszą dotyczyć innowacyjnych projektów ważnych dla transformacji energetycznej i gospodarczej Europy. Ważnym graczem na rynku jest też polski PFR Ventures. W najbliższym czasie będzie więcej inicjatyw wspierający polski rynek VC/PE.
Handel i nieruchomości
Wśród innych ważnych tegorocznych transakcji wymienia także 15 mln euro zaangażowania w program Banku Santander. Bank finansuje wsparcie łańcucha dostaw Eurocash oraz 39,5 mln euro w podobnym projekcie EBOR dla Żabki. W Eurocashu dzięki projektowi 30 dostawców sieci otrzyma wcześniej płatności za dostarczone produkty i usługi. W Żabce – 22. EBOR wsparł też firmę Punkta, która oferuje ubezpieczenia – razem z funduszem Innova przejął mniejszościowy pakiet. Bank nie ujawnia wysokości zaangażowania.
Podobnie jest w przypadku wspólnej z MEREP 3 CEE CIV (łącznie wynoszącej 50 mln euro) inwestycji w udziały w funduszu Mitiska European REP 3. Fundusz inwestuje w nieruchomości komercyjne w Europie Środkowej i Wschodniej, w tym w Polsce, Rumunii, Bułgarii, Słowacji i Czechach. Inwestycja EBOR-u dotyczyła funduszu, który koncentruje się na Polsce.
Inna inwestycja w sektorze nieruchomości to udział w wartej 120 mln euro pożyczce dla AFI Europe. To deweloper i firma inwestycyjna, która rozwija się w Serbii, Polsce, Rumunii i Czechach. Także tym razem wsparcie EBOR-u dotyczy inwestycji w Polsce, a jej konkretna wartość pozostaje tajemnicą.
– Wspieranie rynku nieruchomości jest dla nas ważne, historycznie zainwestowaliśmy już w Polsce w ten sektor ponad 500 mln euro – zaznacza szefowa EBOR-u w Polsce.
Główne wnioski
- W pierwszym kwartale 2024 roku EBOR sfinansował w Polsce 13 transakcji za blisko 0,5 miliarda euro. Inwestycje znacząco wzrosły po pandemii COVID-19. W 2024 roku osiągnęły 1,43 mld euro, co stanowi wzrost o ponad 70 proc. w porównaniu z 833 mln euro w 2019 r.
- Strategiczne priorytety EBOR w Polsce to bezpieczeństwo energetyczne, wzmacnianie konkurencyjności firm oraz odporności gospodarki. Z kolei w regionie priorytetem dla EBOR-u jest Ukraina, w której od wybuchu wojny zainwestował 6,5 mld euro, głównie w sektorach energetycznym, łączności i wsparcia działalności gospodarczej.
- EBOR deklaruje elastyczność i gotowość do odpowiadania na potrzeby rynku, nie mając sztywnych limitów budżetowych. Bank postrzega swoją rolę jako rosnącą w czasach niepewności. Dostrzega lukę inwestycyjną w obszarze kapitału wysokiego ryzyka i planuje zwiększyć zaangażowanie w nowe technologie i inwestycje kapitałowe w spółkach.