Które sektory najbardziej odbiły po pandemii COVID-19, a które najmniej?
Minęło już niemal pięć lat od wybuchu pandemii COVID-19. Szok makroekonomiczny związany z obostrzeniami epidemiologicznymi oraz zwiększoną niepewnością konsumentów co do perspektyw gospodarczych skutkował w 2020 r. jedynym jak dotąd spadkiem realnego PKB (o 2 proc.) w Polsce od 1996 r.
Konsekwencją tego zdarzenia oraz późniejszej agresji Rosję na Ukrainę był gwałtowny wzrost inflacji. W 2023 r. wzrost PKB w cenach stałych wyniósł tylko 0,2 proc. Był to drugi najniższy wynik od połowy lat 90-tych XX w. Jak te turbulencje odcisnęły piętno na poszczególnych gałęziach gospodarki?
Powyższy wykres wskazuje na zmianę wartości dodanej brutto w cenach stałych w sektorach o największym i najmniejszym „odbiciu” od 2019 r. Punktem odniesienia jest realny wzrost wartości dodane brutto dla całej gospodarki, który wyniósł 13,9 proc. w latach 2019-2024.
Na czele jest sekcja informacja i komunikacja. Zwiększenie omawianego wskaźnika wyniosło tam niemal 50 proc. Skumulowany wzrost może jednak w tym przypadku nieco mylić, jeśli chodzi o obecny stan tego sektora. Wynika to z tego, że IT bardzo dobrze radziło sobie w latach 2020-2022, natomiast w dwóch ostatnich latach wzrost wynosi zaledwie 1-1,5 proc. Pierwszy kwartał 2025 r. zgodnie ze wstępnymi szacunkami przyniósł nawet spadek o 3,2 proc. w ujęciu r/r.
Solidne i podlegające relatywnie niewielkim wahaniom wzrosty odnotowała sekcja działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. Łączny wzrost realnej wartości dodanej brutto wyniósł w tym okresie 33 proc. Sekcja ta nie zwalnia i odnotowała zwiększenie tego wskaźnika o 8,1 proc. w I kw. 2025 r.
Wśród sektorów, które zanotowały najwyższy wzrost od 2019 r. znajdują się również te związane ze wzrostem wydatków publicznych na określone cele. Stąd w sekcjach o najwyraźniejszym odbiciu po pandemii COVID-19 są te związane z opieką zdrowotną i obroną publiczną. Wzrosły one odpowiednio o ok. 30 proc. i 20 proc.
Rotacje w sekcjach
Powyższy wykres pokazuje sekcje o największych zmianach udziału w tworzeniu wartości dodanej brutto w Polsce w ciągu ostatnich lat. Straciły największe sektory. Przemysł ze względu na osłabienie popytu zewnętrznego. Budownictwo jest w cyklicznym dołku związanym z napływem funduszy z UE.
Z drugiej strony wzmocniły się sektory związane z wiedzą: informacja i komunikacja oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. A także działalność finansowa i ubezpieczenia, w szczególności banki z powodu wzrostu zysków związanych z wyższymi stopami procentowymi.