Prezydenci Polski i Litwy spotkali się w Wilnie

W poniedziałek w Wilnie rozpoczęło się spotkanie prezydentów Polski i Litwy – Karola Nawrockiego i Gitanasa Nausedy. Rozmowy dotyczą bezpieczeństwa, współpracy gospodarczej, a także sytuacji polskiej mniejszości na Litwie.

Wizyta w Pałacu Prezydenckim

Spotkanie odbywa się w Pałacu Prezydenckim w Wilnie i jest częścią pierwszej wizyty Karola Nawrockiego na Litwie od objęcia urzędu 6 sierpnia. Prezydent Polski wcześniej odwiedził już Stany Zjednoczone, Watykan i Włochy.

Jak przekazał szef Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz, zaplanowano rozmowy w cztery oczy, obrady plenarne delegacji oraz wspólną konferencję prasową.

Przydacz podkreślił, że Litwa to kluczowy partner Polski w regionie, z którym Warszawę łączą interesy gospodarcze oraz wspólne wyzwania wobec agresywnej polityki Rosji.

– Wschodnia flanka NATO musi współpracować, komunikować się i tworzyć instrumenty nacisku na dalej położonych partnerów – mówi Przydacz.

Zaznaczył też, że efektem niedawnej wizyty Nawrockiego w Waszyngtonie było zapewnienie o obecności wojsk amerykańskich w Polsce.

Wspólna odpowiedź na zagrożenie Rosji

Podczas konferencji prasowej prezydent Karol Nawrocki wskazał, że rozmowy dotyczyły m.in. zagrożeń ze strony Rosji i wojny hybrydowej. – Potrafimy na nie wspólnie reagować – zapewnił.

Prezydent RP podkreślił, że Litwa jest sprawdzonym sojusznikiem Polski w NATO i UE. – Polska i Litwa, a także państwa bałtyckie, skandynawskie i Europa Środkowo-Wschodnia budują solidarność wobec zagrożenia ze strony Rosji – mówi.

Dodał, że dyskutowano również o dalszej współpracy wojskowej, w ramach NATO i UE, a także o tematach gospodarczych i infrastrukturalnych.

Prezydent Nauseda wskazał natomiast, że Polska jest największym partnerem handlowym Litwy, a roczny obrót handlowy wynosi blisko 10 mld euro. – Mile widziane są inwestycje Orlenu – podkreśla.

Nauseda przypomniał, że Litwa od lutego 2024 r. jest całkowicie niezależna od rosyjskich surowców energetycznych.

Polityka bezpieczeństwa i Ukraina

Podczas spotkania prezydenci rozmawiali także o wspólnym wsparciu dla Ukrainy. Dotyczyło to zarówno pomocy militarnej, jak i działań na rzecz integracji tego kraju z Unią Europejską.

Nauseda poinformował, że omawiano także plany przeznaczenia 5 proc. PKB Litwy na obronność oraz kwestię zaostrzenia sankcji wobec Rosji i Białorusi.

Poruszono również problem nielegalnej migracji oraz znaczenie wspólnej pamięci historycznej w relacjach polsko-litewskich.

Nawrocki zaznaczył, że osiągnięcie wydatków obronnych na poziomie 5 proc. PKB to jedyna droga dla Polski, Litwy, Łotwy i Estonii, aby budować silne siły zbrojne.

Dodał też, że według niego prezydent USA Donald Trump jest „jedynym liderem wolnego świata, który może skłonić Władimira Putina do zakończenia wojny na Ukrainie".

Spotkania i uroczystości w Wilnie

W programie wizyty znalazło się również spotkanie z przewodniczącym litewskiego Sejmu Sauliusem Skvernelisem i desygnowaną na premiera Ingą Ruginiene.

Nawrocki i Nauseda odwiedzą w poniedziałek Ostrą Bramę, a następnie polski prezydent uda się na cmentarz na Antokolu, gdzie złoży kwiaty przy Memoriale Poległych za Niepodległość Litwy oraz w kwaterze polskich żołnierzy.

Kolejnym punktem jest cmentarz na Rossie, gdzie prezydent Nawrocki złoży wieńce przy Mauzoleum Matki i Serca Syna oraz w Kaplicy Powstańców Styczniowych.

W ambasadzie RP w Wilnie zaplanowano uroczystość z udziałem przedstawicieli polskiej mniejszości na Litwie. Wieczorem polski prezydent uda się do Helsinek, gdzie we wtorek spotka się z prezydentem Finlandii Alexandrem Stubbem.

Polska odpowiedzialność za region

Podczas rozmów w Wilnie Nawrocki podkreślił, że Polska „czuje się odpowiedzialna za cały region Europy Środkowej".

Zaznaczył, że podczas swojej wizyty w USA poruszył kwestię obecności wojsk amerykańskich także na Litwie. – Polska za sprawą swojego potencjału czuje się odpowiedzialna za cały region – mówi.

Wyraził przekonanie, że deklaracja Donalda Trumpa o utrzymaniu i możliwym zwiększeniu liczby żołnierzy amerykańskich w Polsce pozytywnie wpłynie na bezpieczeństwo całej Europy Środkowo-Wschodniej.

Prezydent Nauseda zaznaczył, że cieszy się z deklaracji USA dotyczących Polski, ale chciałby, aby uwaga Waszyngtonu obejmowała cały region bałtycki. – Musimy dalej intensywnie pracować dyplomatycznie i politycznie, aby utrzymać zainteresowanie Stanów Zjednoczonych – mówi.

Nauseda podkreślił, że rozwój współpracy z Polską obejmuje także obronność, energetykę, transport i nowe technologie.

Polacy na Litwie

W rozmowach prezydentów pojawił się również temat polskiej mniejszości na Litwie.

– Spotkałem się z otwartością pana prezydenta Nausedy na dialog, co szczególnie cenię – mówi Karol Nawrocki.

Obaj przywódcy podkreślili, że Polacy mieszkający na Litwie są lojalnymi obywatelami tego państwa. – Cieszę się, że w litewskim rządzie zasiada dwóch ministrów reprezentujących polską mniejszość – zaznacza prezydent RP.

Nauseda dodał, że wspólna pamięć historyczna pozostaje ważnym elementem relacji polsko-litewskich. Prezydenci zgodzili się także, że solidarność regionu wobec zagrożenia ze strony Rosji jest konieczna i będzie kontynuowana w ramach dalszej współpracy.

Źródło: PAP