Dzieci w Anglii żyją w „niemal dickensowskiej biedzie”. 4,5 miliona w ubóstwie

Prawie jedno na troje dzieci w Wielkiej Brytanii żyje w ubóstwie – alarmuje nowy raport Children's Commissioner. Autorka dokumentu apeluje o zniesienie limitu świadczeń na dwoje dzieci, który każdego dnia pogrąża w biedzie kolejne rodziny.

Dzieci pozbawione podstawowych warunków życia

W opublikowanym właśnie raporcie Children's Commissioner for England ostrzega, że dzieci w Anglii doświadczają „niemal dickensowskiej biedy”. W dokumentach opisano przypadki życia w przeludnionych domach z gryzoniami, zepsutymi paczkami żywnościowymi i brakiem ogrzewania.

Autorka raportu, Dame Rachel de Souza, podkreśliła, że choć społeczeństwo w Anglii jest jednym z najbogatszych na świecie, to bieda stała się w tu „zatrważająco znormalizowana”. Według autorki szczególnie niepokojące jest to, jak często dzieci uznają tragiczne warunki za coś normalnego.

Zgodnie z oficjalnymi danymi, w okresie do kwietnia 2024 roku w Wielkiej Brytanii w ubóstwie żyło rekordowe 4,5 miliona dzieci, co stanowi 31 proc. populacji dziecięcej. Około milion z nich żyje w warunkach skrajnego ubóstwa. W rodzinach, które nie są w stanie zabezpieczyć podstawowych potrzeb jak żywność czy ogrzewanie.

Dzieci są bardziej narażone na ubóstwo niż dorośli. Biuro Children's Commissioner przeprowadziło w tym roku wywiady z prawie 130 dziećmi w Anglii, aby poznać ich codzienne doświadczenia związane z ubóstwem. Badania mają wesprzeć rząd w tworzeniu nowej strategii przeciwdziałania ubóstwu dzieci.

Dzieci opowiadały o braku „rzeczy, które dla większości są podstawowe” – ciepłego i bezpiecznego domu, łóżka, w którym można się wyprostować, możliwości gotowania, prywatności w łazience, a nawet o niemożności zaproszenia przyjaciół do siebie.

Między jedzeniem a ogrzewaniem

Raport pokazuje, że dzieci są świadome trudnej sytuacji finansowej swoich rodzin i coraz częściej dzielą troski uznawane dotąd za domenę dorosłych.

Dzieci mówiły też o wpływie ubóstwa na zdrowie, o pokusie wstąpienia do gangów oraz o życiu w tymczasowych mieszkaniach bez kuchni, co uniemożliwiało gotowanie.

Brak podstawowego wyposażenia w domach także okazał się powszechny. Dziesięcioletnia dziewczynka przyznała, że nie mają stołu i jedzą na zimnej podłodze, bo nie stać ich na meble.

Zebrane relacje wskazują na szeroki zasięg problemu, którego dzieci doświadczają codziennie: od braku prywatności, przez problemy z dojazdem do szkoły, po brak możliwości nauki w odpowiednich warunkach.

Postulat: znieść limit świadczeń na dwoje dzieci

Raport wzywa brytyjski rząd do zniesienia tzw. „two-child limit”. Chodzi o ograniczenie wprowadzone przez poprzedni konserwatywny rząd w kwietniu 2017 roku. Większość rodzin może w tym stanie prawnym otrzymać zasiłek tylko na dwoje dzieci.

Według organizacji Child Poverty Action Group, każdego dnia przez ten przepis w ubóstwo popada 109 dzieci. Organizacja przekonuje, że zniesienie limitu to „zdecydowanie” najtańszy i najskuteczniejszy sposób na ograniczenie ubóstwa dzieci.

Rachel Walters z koalicji End Child Poverty nazwała wyniki raportu „głęboko niepokojącymi, choć już niestety nie zaskakującymi”. Podkreśliła, że organizacje pomocowe słyszą takie historie każdego dnia, od dzieci i rodzin na skraju ubóstwa.

Dzieci w biedzie także w całej Unii Europejskiej

Ubóstwo dzieci to problem nie tylko Wielkiej Brytanii. Według najnowszych danych Eurostatu, w 2024 roku aż 19,5 miliona dzieci w Unii Europejskiej było zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.

Oznacza to, że 24,2 proc. dzieci w UE żyje w rodzinach, które są w co najmniej jednej z trzech sytuacji: mają dochód poniżej 60 proc. mediany krajowej, doświadczają poważnego niedostatku materialnego i społecznego, lub dorośli w rodzinie przepracowali mniej niż 20 proc. dostępnych godzin pracy.

Najwyższe wskaźniki ubóstwa dzieci w 2024 roku odnotowano w Bułgarii (35,1 proc.), Hiszpanii (34,6 proc.) i Rumunii (33,8 proc.). Najniższe – w Słowenii (11,8 proc.), na Cyprze (14,8 proc.) i w Czechach (15,4 proc.).

Raport Children's Commissioner ma posłużyć jako jeden z głównych dokumentów przy opracowywaniu nowej strategii rządu Wielkiej Brytanii w sprawie walki z ubóstwem dzieci.