Sprawdź relację:
Dzieje się!
Polityka Świat
Państwa, miasta. Raport XYZ Odc. 18

Chwieje się rząd Francji, zaufanie do Trumpa i byt europejskiej motoryzacji

Francuski premier balansuje na krawędzi wotum nieufności. Bliski Wschód znów rozgrzewa międzynarodowe emocje. Przemysł zbrojeniowy rośnie w siłę. Europejska motoryzacja drży przed trumpowskimi cłami, a Kanadyjczycy oferują własne elektryczne auto.

Z tego odcinka dowiesz się…

  1. Dlaczego rząd Francji stoi w obliczu wotum nieufności i jakie oszczędności budżetowe planuje premier François Bayrou.
  2. Jakie jest stanowisko Emmanuel Macron wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego i planu odbudowy Strefy Gazy.
  3. Jak trumpowskie cła mogą zagrozić europejskiej motoryzacji, szczególnie w kontekście gospodarki Słowacji.
Obejrzyj lub posłuchaj
Wideocast
Powiększ wideo
Wideocast
Powiększ wideo

Czarne chmury zbierają się nad głową francuskiego premiera François Bayrou. Od momentu objęcia urzędu nie minęło jeszcze nawet pół roku, a już grozi mu wotum nieufności. Odwołania szefa rządu domaga się zarówno skrajna prawica, jak i skrajna lewica.

– A powodem są zapowiedzi François Bayrou dotyczące cięć budżetowych w przyszłorocznym budżecie państwa. W jego opinii należałoby wygospodarować 40–50 mld euro. Opozycja nie chce słyszeć o żadnych oszczędnościach – mówi Katarzyna Stańko z Paryża.

Macron vs Netanjahu

Szczególnie zdeterminowana w tej antyrządowej krucjacie wydaje się Marine Le Pen z prawicowego Zjednoczenia Narodowego. Chodzi o to, że zgodnie z niedawnym postanowieniem sądu polityczka nie może startować w najbliższych wyborach prezydenckich, zaplanowanych na 2027 r. Jest rozgoryczona tą decyzją i tym zacieklej chce zwalczać obecną ekipę rządową.

Tymczasem uwaga Emmanuela Macrona skupia się na Bliskim Wschodzie. W minionym tygodniu prezydent Francji udał się do Egiptu, poparł arabski plan odbudowy Strefy Gazy, sprzeciwił się wysiedleniom i zapowiedział, że byłby skłonny uznać państwo palestyńskie. To oczywiście nie mogło się spodobać Binjaminowi Netanjahu.

– Premier Izraela natychmiast odpowiedział, że taka decyzja Francji byłaby jej wielkim błędem. Byłoby to niedopuszczalne i stanowiłoby zagrożenie dla jego państwa – relacjonuje nasza korespondentka.

Algieria vs Rosja

Bliski Wschód wciąż pozostaje gorącym punktem na mapie świata. Nowym ogniskiem napięcia staje się natomiast pogranicze Algierii i Mali.

– Właśnie tam algierska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła kilka dni temu malijski dron. Wywołało to oburzenie po obu stronach. Co więcej, protesty zorganizowano także we Francji, gdzie mieszkają zarówno Algierczycy, jak i Malijczycy – opowiada Maciej Pawłowski.

Problem jest poważny, zwłaszcza że Mali ma lokalnych sojuszników, którzy z kolei są wspierani przez Putina. Rosja wspiera wszystkich afrykańskich przeciwników Algierii, choć oficjalnie jest jej sojusznikiem.

– Władze w Algierze zdają sobie sprawę z tego, że Rosja jest niewiarygodna. Najlepiej świadczy o tym fakt, że kilka miesięcy temu podpisały umowę na dostawę broni ze Stanami Zjednoczonymi, choć wcześniej zaopatrywały się w nią właśnie w Rosji – dodaje nasz afrykański korespondent.

Zbrojeniówka vs motoryzacja

Nasilające się konflikty zbrojne sprawiają, że przemysł obronny bogaci się na potęgę. Najlepszym przykładem są Czechy. Przychody największego koncernu z tej branży, czyli Czechoslovak Group, wzrosły w 2024 r. prawie dwuipółkrotnie, a drugiej co do wielkości firmy – Colt CZ Group – o ponad połowę. Czeski sektor zbrojeniowy rozwija się już w ogromnym tempie, a może jeszcze przyspieszyć. Ekonomiści są zdania, że przemysł obronny może stać się nowym motorem czeskiej gospodarki, zastępując branżę motoryzacyjną.

Dla europejskiej motoryzacji – za sprawą trumpowskich ceł – nadchodzą zdecydowanie gorsze czasy. Skutki mogą być szczególnie bolesne dla Słowacji, która stoi produkcją samochodów. Eksperci z Narodowego Banku Słowacji oszacowali, że słowacki eksport może się skurczyć nawet o 300 mln euro rocznie, a stopa bezrobocia wzrosnąć o 0,5 punktu procentowego.

Tymczasem w Kanadzie motoryzacja może rozkwitnąć – konkretnie chodzi o produkcję tamtejszego samochodu elektrycznego. Jego korzenie sięgają lat 50. XX wieku i projektu samolotu Avro Arrow. Perspektywy dla kanadyjskiego odpowiednika Tesli wydają się nadspodziewanie dobre.

Ponadto:

  • o pomyśle postawienia pomnika Józefa Poniatowskiego w Paryżu,
  • o spadającym zaufaniu do Donalda Trumpa i Stanów Zjednoczonych pod jego wodzą,
  • o perspektywach wydobycia metali ziem rzadkich w Demokratycznej Republice Konga,
  • o pomyśle postawienia pomnika Józefa Poniatowskiego w Paryżu.

Główne wnioski

  1. Rząd Francji w obliczu kryzysu. Premier François Bayrou może stracić stanowisko z powodu krytykowanych przez opozycję planów budżetowych. Sytuację dodatkowo komplikuje napięcie związane z decyzją o niedopuszczeniu Marine Le Pen do startu w wyborach prezydenckich.
  2. Napięcia geopolityczne a międzynarodową sytuacja gospodarcza. Francja angażuje się w sprawy Bliskiego Wschodu, a rosnące konflikty w Afryce pokazują niestabilność dotychczasowego sojuszu Rosji z Algierią. Jednocześnie przemysł zbrojeniowy, m.in. w Czechach, przeżywa dynamiczny rozwój w odpowiedzi na zwiększone zapotrzebowanie.
  3. Europejska motoryzacja ofiarą polityki handlowej US. Ogłoszone przez Trumpa cła uderzają w eksport samochodów z Europy. Szczególnie dotkliwie odczuje to Słowacja, której ekonomia stoi na branży motoryzacyjnej. W tym samym czasie Kanada stawia na rozwój własnej produkcji elektrycznych aut, co może zwiększyć jej konkurencyjność na rynku.