Nowy światowy (nie)ład

Donald Trump jest jeszcze na samym progu swej kadencji; nie wiadomo, ile jeszcze razy wstanie rano – i ponownie odwróci decyzje wcześniej ogłoszone. A tego ani rynki, ani giełdy, ani biznes, ani partnerzy zagraniczni USA nie chcą i nie lubią, bo każdy lubi wiedzieć, na czym stoi. Światowe rynki wprowadzono w turbulencje. To jest najkrótsze podsumowanie pierwszego kwartału rządów tej administracji.

Tegoroczna Podwójna Sesja przebiegła zgodnie z oczekiwaniami, potwierdzając niepodzielne rządy Xi Jinpinga. Choć spodziewano się przełomowych decyzji, nie przyjęto długo wyczekiwanej ustawy o sektorze prywatnym. Zamiast tego Pekin akcentuje rozwój technologii, eksplorację kosmosu i zieloną gospodarkę – kierunki, które mogą jeszcze zaostrzyć rywalizację Chin z USA.

Donald Trump i jego nowa administracja niemal codziennie wywracają stolik. Podważają dotychczasowe reguły gry, wartości, a także instytucje, na których się opieraliśmy lub uznawaliśmy je dotąd za nienaruszalne. Jak to wygląda, zobaczyliśmy podczas bezprecedensowej kłótni z prezydentem Zełenskim w Gabinecie Owalnym.

W obliczu rosnących napięć na tle handlowym Donald Trump stawia na zmiany w relacjach z największymi partnerami USA, w tym Chinami, UE, Kanadą i Meksykiem. Choć wojna handlowa wydaje się nieunikniona, najważniejszym polem starcia może stać się wyścig o dominację w wysokich technologiach, w tym sztucznej inteligencji, komputerach kwantowych oraz alternatywnych źródłach energii.

Tak jak pierwsze dojście Donalda Trumpa do władzy w 2017 r. można było jeszcze uznać za wypadek przy pracy, tak jego powrót to już wyraźna tendencja, a nawet gruntowny polityczny, a być może także ideowy, zwrot. Dlatego teraz trzeba pytać: Co wnosi „fenomen Trumpa” na amerykańską i światową scenę?

Donald Trump wraca do Białego Domu. Częściowo już go znamy z poprzedniej kadencji, dlatego niemal wszystkie analizy i prognozy dotyczące jego kolejnej prezydentury – zapowiadanej niczym wkraczanie na tron przez samowładcę – słusznie zaczynają od jego cech charakterologicznych.

Źle się dzieje w państwie duńskim – znamy, a przynajmniej powinniśmy znać tę frazę. Tyle tylko że dzisiaj – niestety – musimy ją rozszerzyć: źle się dzieje na całym kontynencie. Europa jest w odwrocie i ma przed sobą całą paletę poważnych, strategicznych i strukturalnych wyzwań.

Chiny bezustannie zaskakują. Nawet osobę taką jak ja, znającą je od dziesięcioleci. W fazie szybkiej ekspansji i reform, prowadzonych od końca 1978 r., jeszcze przyspieszonych po wejściu w globalizację w 1992 r., wielkie miasta chińskie, szczególnie na północy, ze stolicą Pekinem włącznie, zwracały na siebie uwagę przede wszystkim pod jednym względem: szybkiej modernizacji. Widocznym wszędzie nowym inwestycjom towarzyszył huk, jazgot i opary mglistego, zanieczyszczonego powietrza, wiszące nad głowami mieszkańców niczym brudna ścierka. Zobaczyć w Pekinie błękit, to był po prostu cud.

Nie będzie końca globalizacji, co wieszczą niektórzy, jako że bierze się ona niejako z ludzkiej natury i znanego powiedzenia: szybciej odejdziemy my, aniżeli kapitalizm. Rynki pozostaną, konkurencja też – nawet wzmocniona, co zdaje się zapowiadać kolejna prezydentura Donalda Trumpa - pisze prof. Bogdan Góralczyk, analityk XYZ.

Rosja nie jest wcale izolowana – na szczyt grupy BRICS przyjechały delegacje 35 państw, w tym 20 wysokiej rangi przywódców, m.in. z Chin i Indii. Do ugrupowania dołączają kolejne kraje. Zachód nie będzie jedynym ani najważniejszym rozgrywającym w światowej gospodarce.