Premier: Do końca maja gotowych ponad 100 ustaw deregulacyjnych. Zniknie 120 tys. przepisów

Premier Donald Tusk zapowiedział zakończenie prac nad ponad 100 ustawami deregulacyjnymi do końca maja 2025 roku. Pakiet ma uchylić około 120 tys. przepisów i obejmuje m.in. zmiany w podatkach, ochronie zdrowia i wymiarze sprawiedliwości.

Premier Donald Tusk ogłosił w czwartek, że do końca maja gotowych będzie ponad 100 ustaw deregulacyjnych. Pakiet ma objąć uchylenie około 120 tys. obowiązujących przepisów. „Będziemy gotowi z ponad 100 ustawami deregulującymi polską gospodarkę i administrację” – powiedział Tusk w TVN24.

Deregulacje mają objąć kluczowe obszary funkcjonowania państwa, takie jak system podatkowy, cyfryzacja, wymiar sprawiedliwości, ochrona zdrowia, a także uproszczenie pracy administracji publicznej.

Domniemanie niewinności podatnika i cyfryzacja sądów

Jedna z najważniejszych zmian dotyczy zasady domniemania niewinności podatnika. Po wejściu w życie nowych przepisów to urząd skarbowy będzie musiał udowodnić winę podatnika, a nie odwrotnie. Rząd przyjął już projekt w tej sprawie 13 maja.

Premier zapowiedział także pełną cyfryzację komunikacji między prawnikami a sądami. Projekt zakłada, że m.in. adwokaci, radcowie prawni i prokuratorzy będą musieli składać pisma procesowe za pośrednictwem portalu informacyjnego sądów. Zmiana ma skrócić kolejki i przyspieszyć postępowania.

Nowy system potwierdzania wizyt u lekarzy

Około 20 proc. pakietu deregulacyjnego dotyczy ochrony zdrowia. Nowe przepisy mają zmniejszyć liczbę nieodwołanych wizyt lekarskich i skrócić kolejki do specjalistów. Wizyta będzie musiała zostać potwierdzona przez pacjenta odpowiednio wcześniej, a brak potwierdzenia zwolni termin dla innych chętnych.

Premier Tusk poinformował, że rząd jest już technicznie przygotowany do wdrożenia tych zmian. Propozycję wykorzystania aplikacji mObywatel do obsługi wizyt złożył prezes InPostu Rafał Brzoska, kierujący zespołem "SprawdzaMY".

Miliony niewykorzystanych wizyt w systemie ochrony zdrowia

Z danych NFZ wynika, że w 2023 roku nie zostało odwołanych ponad 1,35 mln wizyt, badań i zabiegów. W latach 2022–2024 było to łącznie niemal 3,9 mln terminów. Zdaniem ekspertów z zespołu "SprawdzaMY", obecny brak centralnej rejestracji powoduje marnotrawstwo zasobów w placówkach medycznych.

Ministerstwo Zdrowia prowadzi pilotaż centralnej e-rejestracji. Obejmuje on zapisy m.in. na mammografię, cytologię i wizyty w poradniach kardiologicznych. Resort planuje jeden ogólnopolski system kolejkowy, który zastąpi listy prowadzone obecnie osobno przez każdą placówkę.

Inicjatywa "SprawdzaMY" i udział obywateli

Premier powierzył kierowanie zespołem deregulacyjnym Rafałowi Brzosce 10 lutego br. Tydzień później opublikowano pierwsze postulaty, a niedługo potem zainaugurowano inicjatywę „SprawdzaMY”. Jej celem jest opracowanie 300 propozycji zmian w 100 dni.
Od początku działania inicjatywy obywatele i przedsiębiorcy zgłosili kilkanaście tysięcy pomysłów, z czego 70 proc. pochodziło od obywateli. Zidentyfikowano siedem kluczowych obszarów zmian, nazwanych „Wielką Siódemką deregulacji”.

Siedem priorytetowych obszarów zmian

Do priorytetowych obszarów należą: podatki, cyfryzacja usług publicznych, wymiar sprawiedliwości, energetyka, prawo unijne, zdrowie oraz administracja i bezpieczeństwo. W tych obszarach opracowano pierwsze pakiety uproszczeń.
Na początku marca Rada Ministrów przyjęła uchwałę o koordynacji wdrażania deregulacji. Powołano specjalny zespół, na którego czele stanął minister Maciej Berek.

Centralna e-rejestracja i IKP

Docelowo pacjent będzie mógł umawiać wizyty przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub bezpośrednio w placówkach. Ministerstwo Zdrowia chce, by obowiązywał jeden ogólnopolski wykaz oczekujących na dane świadczenie – wizytę, badanie czy operację.

Z danych ze stycznia 2024 r. wynika, że z IKP korzysta 18 mln osób. Celem reformy jest skrócenie kolejek i optymalizacja wykorzystania dostępnych terminów w systemie opieki zdrowotnej.

Cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości

Rządowy projekt przewiduje również cyfrowy obowiązek składania określonych pism sądowych. Będzie to dotyczyć m.in. apelacji, zażaleń, skarg na orzeczenia, ale też zawiadomień o zmianie adresu czy zgody na mediację.

Zmiana obejmie adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych, Prokuratorię Generalną RP i prokuratorów. Obowiązek korzystania z portalu informacyjnego ma przyspieszyć procedury sądowe.

Ustawa podatkowa już przyjęta przez rząd

Rząd przyjął 13 maja br. projekt nowelizacji przepisów podatkowych, wprowadzający zasadę rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. Oznacza to, że przy braku jednoznacznych dowodów to urząd skarbowy będzie musiał udowodnić winę.

Zmiana dotyczy postępowań wszczynanych z urzędu i ma na celu zwiększenie poczucia sprawiedliwości i przejrzystości w relacjach podatnik–administracja.

Kiedy podpis nowego prezydenta?

Premier Tusk zapowiedział, że w czerwcu lub lipcu zapyta nowego prezydenta, czy jest gotów podpisać cały pakiet deregulacyjny. Ostateczne wejście ustaw w życie zależy od decyzji głowy państwa.

Prace nad pakietem deregulacyjnym mają zakończyć się w maju, a kolejne ustawy będą trafiać do Sejmu i Senatu w najbliższych miesiącach.