Premia za kontrolę na GPW najwyższa od lat, ale brak wezwań do przejęć w 2024 r.

Średnia premia za kontrolę na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie wzrosła do 17,1 proc. To najwyższy poziom odnotowany przez KPMG w ostatnich latach. Mimo to, w 2024 r. nie ogłoszono żadnego wezwania z zamiarem przejęcia kontroli nad spółką.

Wzrost premii mimo braku przejęć

Z danych KPMG w Polsce wynika, że w latach 2020–2024 średnia premia za kontrolę w wezwaniach dotyczących akcji spółek notowanych na GPW wyniosła 17,1 proc. To o 3,5 punktu procentowego więcej niż w poprzednim okresie (2019–2023). Premia ta oznacza dodatkową kwotę ponad wartość godziwą akcji, którą inwestorzy płacą, aby uzyskać decydujący wpływ na działalność spółki.

W 2024 r. nie odnotowano żadnego wezwania z zamiarem przejęcia kontroli – po raz pierwszy od wielu lat. Pomimo tego średni poziom premii pozostał najwyższy w badanym okresie.

Wyniki analizy KPMG

KPMG cyklicznie analizuje poziom premii za kontrolę, opierając się na danych z pięciu lat. W najnowszym badaniu ujęto 113 wezwań, z czego 103 zakończyły się sukcesem, a tylko 29 doprowadziło do uzyskania kontrolnego pakietu akcji. Średnia wartość wezwania zakończonego przejęciem wyniosła 796 mln zł.

Wzrost premii, mimo braku przejęć, może wskazywać na rosnącą wartość kontroli nad spółkami notowanymi na GPW. „Rok 2025 jak dotąd nie przynosi nowych wezwań, by potwierdzić tę hipotezę” – wskazał Tomasz Wiśniewski, Partner i Szef Zespołu Wycen w Europie Środkowo-Wschodniej w KPMG w Polsce.

Rynek wezwań w 2024 r.

W 2024 r. ogłoszono 7 wezwań dotyczących spółek z warszawskiego parkietu. Wszystkie pochodziły od akcjonariuszy większościowych, a ich celem było zwiększenie udziału do 100 proc. i wycofanie spółek z obrotu publicznego. Oznacza to, że żadne wezwanie nie miało na celu przejęcia kontroli, a jedynie umocnienie już istniejącego udziału.

Polska na tle innych rynków

Analiza KPMG objęła również porównanie międzynarodowe, obejmujące USA, Wielką Brytanię, UE i Azję. Długoterminowa średnia premia za kontrolę dla Polski wynosi 20,6 proc., co plasuje kraj powyżej średnich dla gospodarek wschodzących i potwierdza atrakcyjność polskich spółek dla inwestorów strategicznych.

Najwyższe premie występują w USA (37 proc.) i Azji (32 proc.), a następnie w Wielkiej Brytanii (29 proc.) i na rozwiniętych rynkach UE (28 proc.). Polska pozostaje nieco powyżej rynków wschodzących, ale o około 10 punktów procentowych poniżej Europy Zachodniej.

Atrakcyjność polskiego rynku i ostrożność inwestorów

Jak podkreśla Tomasz Regulski, Partner i Szef Zespołu Wycen w KPMG w Polsce, mimo że GPW utraciła status rynku wschodzącego, nadal istnieje znaczny potencjał zwiększenia wartości dla akcjonariuszy mniejszościowych w sytuacjach przejęć.

Według niego, polskie akcje pozostają atrakcyjnie wycenione, szczególnie w porównaniu z papierami wartościowymi spółek amerykańskich i azjatyckich. Brak ofert przejęcia w 2024 r. może jednak odzwierciedlać ograniczony apetyt inwestorów, wynikający z koniunktury giełdowej, warunków makroekonomicznych i czynników geopolitycznych.