Raport UCE i WSB Merito. W październiku najbardziej drożały używki

W październiku 2025 r. codzienne zakupy Polaków były droższe średnio o 4,1 proc. rok do roku, a największy wzrost cen dotyczył używek oraz art. tłuszczowych – wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito. Spośród poszczególnych produktów najbardziej (ok. 30 proc.) podrożała kawa i czekolada.

Spośród wszystkich analizowanych 17 kategorii produktowych najbardziej podrożały używki (kawa, herbata, alkohole itd.), których ceny wzrosły średnio rok do roku o 10,6 proc. We wrześniu używki zajęły czwarte miejsce w rankingu wśród drożejących kategorii z wynikiem 7,1 proc., a w sierpniu 11,7 proc. Podobnie jak w poprzednich miesiącach średnią w październiku ponownie zawyżyła kawa mielona i rozpuszczalna, która podrożała odpowiednio o 32,3 i 12,6 proc. rok do roku.

– Ceny kawy, a także kakao niezmiennie rosną od dłuższego czasu. Są to produkty, których podaż w dużej mierze zależy od warunków pogodowych, a te z kolei nie sprzyjały ostatnio wysokim plonom – zauważyła dr inż. Anna Motylska-Kuźma z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW we Wrocławiu.

Czytaj także: Inflacja bazowa spadła w październiku do 3 procent

Artykuły tłuszczowe mogą zacząć tanieć

Na drugim miejscu znalazły się artykuły tłuszczowe (masło, margaryna, olej itd.) ze średnim wzrostem o 9,7 proc. rok do roku. We wrześniu zajęły one pierwsze miejsce w rankingu z wynikiem 11,9 proc., a w sierpniu zdrożały o 17,7 proc. rok do roku. Na dynamikę wzrostu cen w tej kategorii najbardziej wpływają podwyżki cen margaryny i oleju, które zdrożały odpowiednio 21 i 13,2 proc. rok do roku. Masło, które kilka miesięcy temu biło rekordy podwyżek, staniało w październiku o 5 proc.

W ocenie ekspertki powodów podwyżek w tej kategorii należy upatrywać w niezbyt dobrych zbiorach roślin oleistych w 2024 r., co doprowadziło do uszczuplenia zapasów ziarna.

– Obecnie jednak ceny ziarna na światowych giełdach spadają, a tegoroczne zbiory powinny być wyjątkowo dobre. W perspektywie najbliższych miesięcy powinniśmy zobaczyć ustabilizowanie się cen artykułów tłuszczowych, a nawet ich spadek – stwierdziła dr Motylska-Kuźma.

Czytaj także: Piąte cięcie stóp procentowych w tym roku. Przed nami kolejne obniżki

Producenci słodyczy podnoszą ceny, przygotowując się na wzmożony popyt

Trzecią pozycję w rankingu zajęły słodycze i desery ze średnim wzrostem cen o 8,7 proc. rok do roku. We wrześniu było to 2,5 proc., w sierpniu 9,6 proc.

Dr Agnieszka Gawlik z Uniwersytetu WSB Merito przypomniała, że jesienią producenci słodyczy często podnoszą ceny, przygotowując się na wzmożony popyt przed świętami. Do tego wysokie ceny kakao i cukru na rynkach światowych, spowodowane nieurodzajem w Afryce Zachodniej i spekulacjami na giełdach, znacząco podniosły koszty produkcji.

– Czekolada i wyroby czekoladopodobne nadal drożeją w tempie bliskim 30 proc. rok do roku, co czyni je jednymi z najszybciej drożejących produktów spożywczych – zauważyła.

Na czwartym miejscu rankingu podwyżek w październiku (na drugim miejscu we wrześniu) znalazła się chemia gospodarcza ze średnim wzrostem o 8,4 proc. rok do roku. We wrześniu było to 7,7 proc., natomiast w sierpniu odnotowano w tej kategorii spadek cen o 1,1 proc.

W opinii dr Roberta Orpycha z Uniwersytetu WSB Merito wzrosty cen w tej kategorii to efekt zakończenia akcji promocyjnych w sieciach detalicznych.

– Odczyt sugeruje powrót do cen, które odzwierciedlają realne, wyższe koszty surowców i produkcji w tym segmencie. Wydaje się jednak, że nie ma już przestrzeni do dalszych podwyżek w najbliższych miesiącach – wskazał ekspert.

Piąte miejsce w rankingu zajęły dodatki spożywcze (np. ketchupy, majonezy i musztardy) ze średnim wzrostem o 8,1 proc. (we wrześniu 4,5 proc., a w sierpniu 3,9 proc. rok do roku). Na szóstej pozycji uplasowało się pieczywo ze średnim wzrostem na poziomie 7,2 proc. (we wrześniu 6 proc., a w sierpniu 5,5 proc.).

Mięso zdrożało w październiku średnio o 7,7 proc. (we wrześniu 6,7 proc., w sierpniu 5,3 proc.), ryby o 7,4 proc. (w poprzednich miesiącach 3,8 i 6,2 proc.), wędliny o 5,9 proc. (4,9 i 5,2 proc.), napoje bezalkoholowe o 6,6 proc. (7,4 i 6,6 proc.), środki higieny osobistej – o 4,1 proc. (6,2 i 3,9 proc.), artykuły dla dzieci – o 3,8 proc. (we wrześniu odnotowano w tej kategorii spadek cen o 0,9 proc., a w sierpniu o 2,4 proc.).

Nabiał zdrożał w październiku o 3,3 proc. (w poprzednich miesiącach 6,4 i 7,6 proc.). W tej kategorii średni wzrost napędzany jest podwyżkami cen jaj, które podrożały o 17,6 proc.

Taniały warzywa, cukier, mąka, karma dla zwierząt

Wśród kategorii, które w październiku odnotowały spadki cen, najbardziej staniały warzywa – o 6,4 proc. rok do roku (we wrześniu staniały o 1,5 proc., natomiast w sierpniu zdrożały o 3,8 proc.).

Czytaj także: UOKiK: niskie ceny płodów rolnych to nie zmowa na rynku

Staniały również produkty sypkie (np. cukier, mąka) – średnio o 4,6 proc. (we wrześniu w tej kategorii odnotowano wzrost cen o 4,9 proc., a w sierpniu spadek o 0,3 proc.). Spadły też ceny karmy dla zwierząt – o 1,9 proc. (taki sam spadek odnotowano we wrześniu rok do roku, z kolei w sierpniu obniżki wyniosły średnio 2,7 proc.). Nieznacznie staniały również owoce – o 0,6 proc. (w poprzednich miesiącach w tej kategorii były podwyżki – o 6,2 i 11,6 proc.).

Źródło: PAP