Polski rynek sztuki odbija się po spadkach. Wzrost sprzedaży i rekordowe transakcje

W 2024 r. na polskim rynku aukcyjnym wylicytowano prawie 21 tysięcy dzieł sztuki o łącznej wartości 449 mln zł. To pierwszy wzrost po dwóch latach spadków – wynika z najnowszego raportu Artinfo.pl.

Blisko 21 tys. dzieł, 495 aukcji i 449 mln zł obrotu

W ubiegłym roku w Polsce odbyło się 495 aukcji dzieł sztuki, na których sprzedano łącznie 20 950 obiektów. Łączna wartość transakcji wyniosła 449 mln zł. W porównaniu do 2023 roku oznacza to wzrost o 2,8 proc.

„Nie są to jeszcze złote czasy rekordów i dynamicznego rozwoju polskiego rynku sztuki, jednak tendencje spadkowe zostały zahamowane” – powiedział prezes Artinfo.pl Rafał Kamecki, współautor raportu „2025. Rynek sztuki w Polsce”.

Wzrost został odnotowany po dwóch latach spadków. Nadal jednak wynik ten jest niższy niż rekordowe obroty w latach 2021–2022, kiedy rynek notował największą dynamikę po okresie pandemii.

W 2024 roku liderami rynku pod względem obrotów pozostają trzy domy aukcyjne: DESA Unicum, Polswiss Art i Sopocki Dom Aukcyjny. Wspólnie wygenerowały 80 proc. wartości całego rynku aukcyjnego.

Najdroższe dzieła: Wróblewski, Baselitz i Opałka

Najdroższym dziełem sztuki sprzedanym w Polsce w 2024 roku był obraz Andrzeja Wróblewskiego „Zatopione miasto II” z 1948 roku. Został wylicytowany w Desie Unicum za 6 mln 480 tys. zł (łącznie z opłatą aukcyjną).

Na drugim miejscu uplasował się obraz George’a Baselitza „Der Hase” („Zając”) sprzedany przez Polswiss Art za 5 mln 880 tys. zł. Trzecie miejsce zajął Roman Opałka ze swoim „Detalem 58885–89204” z cyklu „1965/1 – ∞”, który sprzedano za 5 mln 40 tys. zł – również w Desie Unicum.

Rekord w kategorii młodych artystów należy do Ewy Juszkiewicz. Jej obraz „bez tytułu (za Antonem Einsle)” z 2016 roku osiągnął cenę 3 mln 720 tys. zł w Polswiss Art.

Malarstwo dominuje. Ewa Juszkiewicz liderką współczesnych

Malarstwo nadal jest dominującą kategorią na polskim rynku sztuki. W 2024 roku odpowiadało za 81,8 proc. wszystkich obrotów. Kolejne miejsca zajęły: rzeźba (9,8 proc.), rysunek i grafika (4,6 proc.), rzemiosło artystyczne (2,7 proc.), fotografia (0,5 proc.) oraz pozostałe formy (0,6 proc.).

Wśród twórców sztuki dawnej największym zainteresowaniem cieszyły się dzieła Jacka Malczewskiego, sprzedane łącznie za 25 mln 982 tys. 640 zł, Alfreda Wierusza-Kowalskiego – 6 mln 954 tys. 640 zł oraz Juliana Fałata – 4 mln 761 tys. 612 zł.

Segment sztuki współczesnej przyniósł 50,7 mln zł obrotu. Najwięcej – 8 mln 1360 zł – wygenerowała Ewa Juszkiewicz, co czyni ją liderką tej części rynku.

W raporcie znalazły się osobne analizy dotyczące Ewy Juszkiewicz oraz Andrzeja Wróblewskiego. Sekcje „Analiza artysty” to kompendia wiedzy o ich twórczości i pozycji rynkowej.

Nowe spojrzenie na rynek: aukcje, ale też galerie

Obraz polskiego rynku sztuki tworzą obecnie 44 aktywne instytucje, w tym 31 domów aukcyjnych i galerii oraz 11 fundacji i stowarzyszeń. Raport Artinfo.pl w nowej odsłonie uwzględnia po raz pierwszy także rynek galeryjny.

„Podjęliśmy współpracę z Warsaw Gallery Weekend – inicjatywą skupiającą najważniejsze galerie rynku pierwotnego” – wyjaśnił Rafał Kamecki. Galerie te reprezentują polskich artystów na zagranicznych targach i odpowiadają za dużą część obrotów pierwotnego rynku sztuki.

Twórcy raportu zapowiadają kontynuację analizy tego segmentu w kolejnych edycjach. Jak zaznacza Kamecki, „to próba opisania rynku pierwotnego, o której myśleliśmy już od pewnego czasu”.

„Najważniejszą konstatacją z raportu jest powrót optymizmu” – podsumowuje Kamecki. Choć nie doszło jeszcze do pełnego odbicia, wzrost obrotów na rynku aukcyjnym daje – jak mówi – podstawę do pozytywnego spojrzenia na rok 2025.

Źródło: PAP