Tylko 3 proc. Polaków planuje założyć firmę. Najniższy wynik na świecie

Polska ma najmniejszy odsetek osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej w ciągu trzech lat spośród 51 krajów objętych badaniem Global Entrepreneurship Monitor 2024. Wyniki raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości pokazują, że mimo sprzyjających warunków formalnych, Polacy wciąż obawiają się ryzyka związanego z prowadzeniem firmy.

Polacy nie chcą zakładać firm

Z raportu Global Entrepreneurship Monitor Polska 2024, przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) i Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, wynika, że tylko 3 proc. Polaków planuje założenie własnej firmy w ciągu najbliższych trzech lat. To najniższy wynik spośród 51 krajów biorących udział w badaniu.

Jednocześnie 83 proc. badanych uważa, że rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce jest proste. Mimo tej deklaracji, chęć do działania pozostaje na bardzo niskim poziomie.

Niska atrakcyjność przedsiębiorczości

Z raportu wynika, że 63 proc. Polaków uważa, iż przedsiębiorcy zasługują na uznanie, ale jedynie 43 proc. postrzega prowadzenie firmy jako atrakcyjny sposób na życie zawodowe. To jeden z najniższych wyników w Europie.

Eksperci wskazują, że na spadek atrakcyjności przedsiębiorczości wpływają dobra sytuacja na rynku pracy, rosnące koszty działalności i niepewność gospodarcza. Według Krzysztofa Guldy, p.o. prezesa PARP, barierą nie są już przepisy, lecz czynniki psychologiczne – m.in. lęk przed porażką i brak wiary we własne kompetencje.

Strach przed porażką i spadek liczby młodych firm

Aż 52 proc. osób, które dostrzegają szanse biznesowe, nie decyduje się ich wykorzystać z powodu obawy przed porażką. To wynik wyższy niż średnia europejska (47 proc.).

Raport wskazuje również, że w Polsce maleje liczba młodych firm. Odsetek przedsiębiorstw działających krócej niż 3,5 roku spadł z 9,1 proc. w 2011 r. do 2,5 proc. w 2024 r. Jednocześnie wzrósł udział firm dojrzałych – z 5 proc. do 12,8 proc.

Większość firm powstaje z konieczności

Z danych PARP wynika, że 71 proc. właścicieli młodych firm rozpoczęło działalność z konieczności, z powodu braku ofert pracy. Dla 38 proc. główną motywacją były wyższe dochody, dla 16 proc. – chęć wpływu na otoczenie, a 11 proc. kontynuowało tradycję rodzinną.

Jak podkreśla Paulina Zadura, dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w PARP, spadek liczby nowych firm jest zjawiskiem wyjątkowym na tle innych krajów. Jej zdaniem potrzebne jest silniejsze wsparcie dla osób rozpoczynających działalność, m.in. poprzez finansowanie, szkolenia i doradztwo.

Złożone przepisy i brak rentowności głównymi barierami

Najczęściej wskazywanymi przyczynami rezygnacji z prowadzenia działalności są brak rentowności (35 proc.) oraz bariery regulacyjne i podatkowe (28 proc.). Polska ma najwyższy odsetek przedsiębiorców wśród 51 badanych krajów, którzy za główną przeszkodę uznają skomplikowane przepisy.

Badanie Global Entrepreneurship Monitor (GEM) jest prowadzone od 26 lat w ponad 50 krajach. Polska edycja powstała w oparciu o badanie ilościowe na próbie 8 tys. osób w wieku 18–64 lat oraz badanie jakościowe z udziałem 38 ekspertów dotyczące uwarunkowań rozwoju przedsiębiorczości.

Źródło: PAP