Światowy Dzień Bez Telefonu Komórkowego obchodzony jest 15 lipca. Z tej okazji Instytut Spraw Obywatelskich wystosował list otwarty do rodziców, w którym przestrzega przed zgubnym wpływem tego urządzenia na dobrostan najmłodszych. "Smartfon uzależnia tak jak alkohol, papierosy czy kokaina" - wskazuje ISO. Tymczasem ponad 40 proc. internautów przyznaje, że nadużywa telefonu, a 18 proc. spędza z urządzeniem ponad 5 godz. dziennie.

„Światowy Dzień Bez Telefonu Komórkowego to dobra okazja do wyłączenia smartfonu i zastanowienia się nad tym, co powiedział prof. Manfred Spitzer (światowej sławy niemiecki psychiatra, psycholog i neurodydaktyk – przyp. red.)” – napisał Instytut w komunikacie przekazanym PAP.

ISO: na negatywne skutki używania smartfona najbardziej narażone dzieci

Jak czytamy, „każdy dzień bez smartfona jest dobrym dniem”.

„W momencie, gdy dasz dziecku telefon, będziesz walczyć każdego dnia – nie używaj go tutaj, nie używaj go teraz, etc. Dlatego moje rekomendacje dla rodziców są takie – póki dziecko nie skończy trzynastu, czternastu lat – żadnego smartfona. Jeszcze raz – im dłużej jesteś w stanie odroczyć ten moment, tym lepiej dla twojego dziecka. Nie ma innej odpowiedzi” – dodał ISO.

Oprócz fizycznych problemów badania naukowe wskazują również na niebezpieczeństwa dla zdrowia psychicznego dzieci: lęki, depresje (m.in. samookaleczenia i myśli samobójcze), stres, zaburzenia uwagi, zwiększona agresywność i zmniejszona zdolność empatii wobec rodziców i przyjaciół.

„Co ważne, smartfon szkodzi rozwojowi dziecka, nie tylko w czasie, kiedy samo go używa, ale także wówczas, gdy smartfonu używa mama lub tata podczas pełnienia obowiązków rodzicielskich” – podkreślił autor.

Zaznaczył jednocześnie, że smartfon uzależnia tak jak alkohol, papierosy czy kokaina.

„Dzieci uzależniają się bardziej niż dorośli i skutki tego uzależnienia są o wiele bardziej niebezpieczne, szkodliwe” - napisał.

Jedna piąta Polaków korzysta ze smartfona ponad 5 godzin dziennie

Tymczasem, jak wynika z raportu Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej Dorosłych, ponad 40 proc. internautów przyznaje, że nadużywa telefonu, a 18 proc. spędza z urządzeniem ponad 5 godz. dziennie.

Z danych Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej Dorosłych z 2024 r., przeprowadzonego przez Instytut Cyfrowego Obywatelstwa, wynika, że 97,5 proc. internautów korzysta z telefonów komórkowych zarówno w dni robocze, jak i wolne. Najwięcej osób używa telefonu od 1 do 3 godzin dziennie (34,6 proc. w dni robocze, 34,2 proc. w dni wolne), a kolejną grupą są osoby, które spędzają z telefonem od 3 do 5 godzin dziennie (23,5 proc. w dni robocze, 22,2 proc. w dni wolne). 18 proc. badanych poświęca na korzystanie z telefonu ponad 5 godzin dziennie.

Oto jak można kontrolować nawyk – zasady smartfonowej higieny

Magdalena Bigaj, edukatorka higieny cyfrowej w rozmowie z PAP omówiła nawyki pomagające uniknąć „koktajlu informacyjnego”.

Jak podkreśliła, że jedną z kluczowych zasad higieny cyfrowej jest trzymanie telefonu poza zasięgiem wzroku, gdy robimy coś ważnego.

– Kiedy musimy skupić się na pracy, nauce, rozmowie z innym człowiekiem czy nawet spożywaniu posiłku, telefon leżący w zasięgu wzroku będzie nas rozpraszał – wyjaśniła.

Bigaj zasugerowała także wyciszenie powiadomień i pozostawianie tylko tych, które są naprawdę niezbędne, jak dźwięk połączeń albo SMS-ów.

Zaakceptuj pliki cookies, żeby obejrzeć wideo.

– Pozostałe powiadomienia warto sprawdzać intencjonalnie, w dogodnym momencie, co pomoże uniknąć „dopaminowej smyczy”, czyli odruchowego sięgania po telefon na każde nowe powiadomienie – dodała.

Jak zauważyła Bigaj, nieświadome lub nieumiejętne korzystanie z nowych technologii, np. używanie ich w taki sposób, że zaczyna brakować czasu na inne czynności, może mieć negatywne skutki zdrowotne.

– Począwszy od problemów fizycznych, takich jak bóle pleców, zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego, problemy ze wzrokiem i zasypianiem, przez zdrowie psychiczne – to, co obserwujemy w mediach społecznościowych, może wpływać na naszą samoocenę i sposób postrzegania świata, nawet prowadząc do lęków – wyjaśniła.

Kiedy jesteśmy zbyt zanurzeni w świecie cyfrowym, może to wpłynąć na jakość naszych relacji, zarówno z bliskimi, jak i z osobami, z którymi kiedyś spotkalibyśmy się osobiście.

W jej opinii jednak, że „detoks od telefonu” nie jest najlepszym rozwiązaniem, aby poprawić naszą higienę cyfrową.

– Zrezygnowanie z czegoś, czego używamy na co dzień, może wywołać niepotrzebny stres i dyskomfort. Lepszym podejściem jest praca nad jednym zdrowym nawykiem, np. niesięganie po telefon podczas spacerów, aby nauczyć się odpoczywać w pełni – zaznaczyła.

Z danych GSMA, globalnej organizacji zrzeszającej operatorów telekomunikacyjnych, wynika, że w 2023 r. 55 proc. światowej populacji (około 4,3 mld osób) posiadało smartfona. Z kolei z internetu mobilnego korzystało 4,6 mld osób, co stanowiło 57 proc. całej populacji.

W ostatnim kwartale 2023 r. Polacy spędzali średnio 3 godziny i minutę dziennie korzystając z telefonów komórkowych, wynika z danych PBI. Prognozy na 2025 r., zawarte w Ericsson Mobility Report, wskazują, że liczba użytkowników smartfonów wzrośnie do 5,28 miliarda, a liczba aktywnych urządzeń osiągnie 7,43 miliarda przy globalnej populacji wynoszącej około 8,3 miliarda.

Źródło: PAP