Nadchodzi wielkie wyludnienie Polski. Najnowsza prognoza GUS nie pozostawia złudzeń

W 2060 r. liczba ludności Polski w scenariuszu z niską dzietnością wyniesie 28,4 mln, co oznacza spadek o 24,3 proc. w porównaniu z 2024 r. – wynika z najnowszej symulacji GUS. Według prognoz w 2060 r. osób w wieku nieprodukcyjnym będzie więcej niż w wieku produkcyjnym.

Obowiązująca „Prognoza ludności na lata 2023-2060” GUS uwzględnia trzy scenariusze: niski, wysoki i średni, który został wskazany jako oficjalny wariant po konsultacji z Rządową Radą Ludnościową. W czwartek urząd opublikował eksperymentalne prognozy dotyczące liczby ludności do 2060 r.

Współczynnik dzietności w 2024 r. najniższy w historii. Długość życia znowu w górę

W latach 2000-2017 współczynnik dzietności wahał się od 1,22 (w 2003 r.) do 1,45 (w 2017 r.), a w kolejnych latach spadał. W 2024 r. wyniósł 1,10 – najniżej w historii. Oficjalny wariant prognozy zakładał wzrost dzietności do 1,49 w 2060 r., jednak nadal poniżej poziomu zastępowalności pokoleń (2,1). W symulacji przyjęto utrzymanie bardzo niskiej dzietności z 2024 r.

Od 2000 do 2019 r. rosła długość życia – z 69,74 roku dla mężczyzn i 78 lat dla kobiet w 2000 r. do 74,07 roku i 81,75 roku w 2019 r. Po spadku w czasie pandemii COVID-19 w 2023 r. wskaźniki ponownie przekroczyły poziomy sprzed pandemii (74,65 roku dla mężczyzn, 81,99 roku dla kobiet).

Wszystkie scenariusze przewidują spadek liczby ludności. W wariancie z niską dzietnością populacja może zmniejszyć się do 28,4 mln w 2060 r. (spadek o 24,3 proc.). W scenariuszu oficjalnym – do 30,9 mln (spadek o 17,6 proc.), a w wariancie z podwyższonym trwaniem życia – do 32,3 mln (spadek o 13,9 proc.).

We wszystkich wariantach liczba osób w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym będzie maleć, a w wieku poprodukcyjnym rosnąć. Odsetek ludności w wieku produkcyjnym w 2060 r. nie przekroczy 50 proc. Największy wzrost dotyczy osób powyżej 70 lat, a największy spadek – grupy 40-49 lat.

Rozwiązania? Zrównanie wieku emerytalnego, technologia i migracja

Jak zauważył w swoim opracowaniu problemu starzenia się polskiego społeczeństwa ekonomista XYZ Michał Kulbacki, „istnieją dwa główne typy działań łagodzących skutki zmian demograficznych. Pierwszym są rozwiązania dostosowawcze, których celem jest zwiększenie podaży pracy wśród obecnej ludności. Należy tu wymienić przede wszystkim podwyższenie wieku emerytalnego, zwłaszcza dla kobiet – obecnie najniższego w całej UE. Innym działaniem jest podnoszenie aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym.

W jego ocenie, choć działania te są konieczne, to przy tak dużej skali nadchodzących zmian mogą okazać się niewystarczające.

Drugą grupę działań stanowią rozwiązania mające na celu zwiększenie podaży pracy poprzez imigrację lub zastępowanie pracy ludzkiej automatyzacją.

Czytaj więcej: Wielkie starzenie się Polski. Demografia na 10 wykresach

Źródło: PAP, XYZ