Starmer i Macron: współpraca nuklearna, pomoc Ukrainie i nowy plan ws. migrantów

Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer i prezydent Francji Emmanuel Macron zakończyli wizytę państwową serią wspólnych deklaracji. Ogłosili m.in. nową „koalicję chętnych” wspierającą Ukrainę, porozumienie w sprawie odsyłania migrantów oraz historyczną koordynację polityk nuklearnych.

Wsparcie dla Ukrainy i „koalicja chętnych”

Na konferencji prasowej w czwartek, premier Keir Starmer podkreślił, że „bezpieczeństwo narodu brytyjskiego zaczyna się na Ukrainie”. Brytyjski premier mówił to w obecności prezydenta Francji Emmanuela Macrona, podsumowując wspólną wizytę państwową.

Obaj przywódcy poinformowali o utworzeniu nowej kwatery głównej „koalicji chętnych”, która będzie mieścić się w Paryżu. W czwartek w wideokonferencji koalicji po raz pierwszy uczestniczyli przedstawiciele Stanów Zjednoczonych.

„Koalicja chętnych” to grupa państw, które zadeklarowały gotowość wysłania sił na Ukrainę w przypadku zawieszenia broni. Ma ona wspierać przyszły proces pokojowy oraz działania stabilizacyjne.

Nowa formuła międzynarodowej współpracy ma być przygotowaniem na ewentualne zakończenie wojny, a także wyrazem determinacji państw zachodnich do zapewnienia Ukrainie bezpieczeństwa i odbudowy.

Pilotażowy program ws. migrantów

Podczas konferencji prasowej Starmer i Macron ogłosili także porozumienie w sprawie migracji przez kanał La Manche. Nowy pilotażowy program ma przeciwdziałać nielegalnym przeprawom na małych łodziach.

Zgodnie z ustaleniami, imigranci zatrzymani podczas nielegalnych prób dostania się do Wielkiej Brytanii zostaną bezzwłocznie odesłani do Francji. W zamian, Londyn zgodzi się na przyjęcie jednego legalnego azylanta za każdą osobę odesłaną.

Nowe zasady mają objąć osoby z uzasadnionym powodem do azylu w Wielkiej Brytanii, np. z powodu więzi rodzinnych. Program ma funkcjonować według zasady „jeden za jednego”.

Francuska straż przybrzeżna otrzyma też nowe uprawnienia, by zatrzymywać łodzie w płytkich wodach. Każdy przypadek będzie podlegać przeglądowi francuskich władz morskich.

Skala problemu i reakcja władz

Choć dokładna liczba migrantów objętych pilotażem nie jest znana, media podają, że tygodniowo mogłoby chodzić o około 50 osób po każdej stronie. To tylko ułamek z 21 tys. migrantów, którzy w tym roku dotarli do Wielkiej Brytanii przez La Manche.

Premier Starmer zadeklarował jednak „zdecydowane, agresywne działania na wszystkich frontach”, mające na celu rozbicie siatek przemytniczych i pokazanie, że nielegalne przekroczenie granicy kończy się zatrzymaniem.

Szef rządu podkreślił, że „nie da się rozwiązać takiego problemu w pojedynkę”, wskazując na konieczność międzynarodowej współpracy. Program ma być testem skuteczności i podstawą do ewentualnego rozszerzenia.

Starmer pozostaje pod dużą presją wewnętrzną, by ograniczyć nielegalną migrację. Obiecał „rozbić gangi” już w kampanii wyborczej. Tymczasem rośnie poparcie dla Reform UK – populistycznej partii Nigela Farage’a.

Nowy poziom współpracy nuklearnej

Ważnym punktem konferencji było też ogłoszenie bezprecedensowej koordynacji doktryn nuklearnych Wielkiej Brytanii i Francji. Macron podkreślił, że choć oba kraje pozostają suwerenne, ich współpraca w tym zakresie jeszcze nigdy nie była tak głęboka.

Premier Starmer nazwał porozumienie w sprawie odstraszania nuklearnego „historycznym krokiem” i „wielkim postępem na rzecz bezpieczeństwa Europy i NATO”. Obaj liderzy podpisali tzw. Deklarację Northwood.

Porozumienie przewiduje również rewizję traktatów z Lancaster House, które od 2010 r. regulują współpracę obronną między Paryżem a Londynem.

Prezydent Macron zaznaczył, że współpraca obejmie również rozwój technologii wojskowych i zdolności odstraszania w kontekście globalnych zagrożeń, w tym ze strony Rosji.

Nowe inwestycje i przyszła współpraca

Starmer i Macron ogłosili także utworzenie „wielonarodowych sił Ukraina” z siedzibą w Paryżu. Celem formacji będzie wspieranie przyszłego porozumienia pokojowego, „gdy Putin odwróci się od pokoju” – jak zaznaczyli liderzy.

Oprócz działań militarnych, porozumienie zakłada wzmocnienie współpracy w obszarze nowych technologii – m.in. superkomputerów, łączności satelitarnej oraz rozwoju sztucznej inteligencji.

Liderzy zapowiedzieli też wspólne inwestycje w badania i rozwój, mające umocnić pozycję Europy na globalnym rynku nowoczesnych technologii i obronności.

Źródła: PAP, Politico