Poparcie dla członkostwa Polski w strefie euro rośnie i spada wraz z inflacją

W 2022 r. poparcie dla członkostwa w strefie euro w Polsce osiągnęło rekordowy poziom. 60 proc. Polaków odpowiedziało wówczas, że jest „zdecydowanie za” lub „raczej za” wprowadzeniem unijnej waluty w naszym kraju. W latach 2015-2020 poziom poparcia nie przekraczał 50 proc. i wahał się w przedziale od 41 do 48 proc. W latach 2021-2023 wyraźnie przekroczył tę granicę, by ponownie spaść niżej w 2024 r.

Co spowodowało ten skok poparcia dla wspólnej waluty w Polsce? Jak zwykle w tego typu przypadkach pewności nie ma. W lutym 2022 r. nastąpiła agresja Rosji na Ukrainę. Zmiana sytuacji geopolitycznej mogła wpłynąć na chęć zbliżenia ze strefą euro, która jest najważniejszym partnerem handlowym Polski. Czynnik ten mógł zwiększyć skłonność do partycypacji w strefie euro.

Dane sugerują alternatywną możliwość. Timing wzrostu poparcia dla strefy euro (o 8 pp. w 2021 r.) wskazuje, że powodem mogła być inflacja. Na powyższym wykresie zestawiono pozytywne nastawienie do przyjęcia w Polsce euro oraz skumulowaną inflację od grudnia poprzedniego roku do kwietnia danego roku. Badanie poparcia przeprowadzane jest bowiem zazwyczaj w kwietniu lub maju.

W latach 2021-2023 w okresach przyspieszającej inflacji (w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku) poprzedzającej unijną ankietę zaobserwować można wzrost poparcia. Podobnie, gdy inflacja zwalniała, spadał również udział zwolenników członkostwa Polski w unii monetarnej. Przypomnijmy, że inflacja w strefie euro w latach 2021-2024 (mierzona HICP) wyniosła średnio 5,5 proc. rocznie. W tym samym okresie w Polsce była niemal dwa razy większa (9,8 proc.). Jednak w 2024 r. różnica ta się zmniejszyła – w strefie euro było to 2,4 proc., a w Polsce 3,7 proc.