PKO BP: zagraniczny popyt stworzył w Polsce 2,5 mln miejsc pracy od wejścia do UE

Zagraniczny popyt odpowiada już za blisko połowę miejsc pracy w sektorze rynkowym w Polsce – wynika z nowego raportu PKO BP. Analitycy wskazują, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne utrzymują się na wysokim poziomie, choć rośnie rola firm z kapitałem krajowym.

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej zagraniczny popyt wykreował w gospodarce ok. 2,5 mln miejsc pracy, wynika z raportu „Rola krajowego kapitału w gospodarce” przygotowanego przez PKO Bank Polski. Według autorów ponad 47 proc. miejsc pracy w sektorze rynkowym służy zaspokajaniu potrzeb odbiorców za granicą.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) okazały się odporne na pandemię – rekordowe 35 mld euro napłynęło do Polski w 2022 r. W 2023 r. zasób BIZ odpowiadał 38 proc. PKB, nieco poniżej średnich dla OECD i UE.

W firmach zatrudniających co najmniej 50 osób kapitał zagraniczny odpowiada za ponad 60 proc. eksportu oraz 40 proc. łącznych przychodów. Jednocześnie to właśnie zagraniczne przedsiębiorstwa rozwijały się w ostatnich latach szybciej niż krajowe.

Zagraniczne firmy bardziej produktywne

Zagraniczne podmioty osiągają 43 proc. wyższą produktywność niż firmy krajowe, a różnica jest największa w usługach i produkcji. W firmach o większej skali działalności udział zagranicznego kapitału rośnie – w grupie największych przedsiębiorstw sięga 46 proc., podczas gdy w mikrofirmach wynosi jedynie 1 proc.

W Polsce 33,5 proc. pracowników jest zatrudnionych w firmach zagranicznych – to drugi najwyższy wynik w Unii Europejskiej. Same przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznego kapitału stanowią 7,9 proc. wszystkich firm w kraju i generują ponad 38 proc. wartości dodanej wytworzonej w gospodarce.

W latach 2023/2024 wśród 100 największych spółek w Polsce kapitał krajowy odpowiadał za 45 proc. przychodów. W pierwszej dziesiątce dominował kapitał zagraniczny w dwóch podmiotach, natomiast w grupach TOP25 oraz TOP50 jego udział rósł do ok. 40 proc., choć wciąż jest niższy niż w innych państwach regionu. Większość największych firm to spółki z przewagą kapitału publicznego.

Polska nadal z ujemną pozycją inwestycyjną netto

Według raportu międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto Polski (IIP) w 2024 r. wyniosła –242 mld euro. Na tę wartość składały się pasywa (inwestycje zagraniczne w Polsce) na poziomie 767 mld euro oraz aktywa (polskie inwestycje za granicą) o wartości 525 mld euro. Głębsze ujemne IIP odnotowały jedynie Francja, Hiszpania, Irlandia, Turcja i Grecja.

IIP stanowiła jednak ok. 28 proc. PKB, czyli poniżej unijnego progu oszczędnościowego ustalonego przez Komisję Europejską (35 proc.). Analitycy podkreślają, że relacja ta maleje dzięki stabilizacji IIP oraz wzrostowi PKB, co świadczy o tym, że Polska stopniowo „wyrasta” z uzależnienia od kapitału zagranicznego.

Utrzymująca się ujemna pozycja inwestycyjna ma jednak swoje koszty. W 2024 r. z tytułu dywidend wytransferowano z Polski ok. 15 mld euro, czyli 1,7 proc. PKB. Rachunek dochodów pierwotnych pozostaje trwale deficytowy, obciążając saldo rachunku obrotów bieżących.

Źródło: PAP