Polska na 21. miejscu w UE pod względem dostępności mieszkań

Polska zajęła 21. miejsce w Unii Europejskiej pod względem dostępności mieszkań – wynika z analizy firmy doradczej JLL opartej na danych Eurostatu za 2024 r. Choć kraj wyróżnia się dobrym stanem technicznym lokali, problemem pozostają koszty i przeludnienie.

Dane Eurostatu i metodologia

JLL w analizie wykorzystało 10 wskaźników Eurostatu za 2024 r. lub najnowszych dostępnych. Uwzględniono m.in. odsetek gospodarstw domowych obciążonych wydatkami mieszkaniowymi, skalę przeludnienia oraz defekty techniczne. Wyniki zsumowano w punktach – im wyższy rezultat, tym większe problemy z dostępnością mieszkań.

Polska w ujęciu ogólnym uzyskała 116 punktów wobec średniej unijnej 104 punktów. Gorzej wypadły jedynie Łotwa (118 pkt.), Cypr (122 pkt.), Hiszpania (123 pkt.), Bułgaria (131 pkt.), Rumunia (151 pkt.) i Grecja (193 pkt.). Najlepiej pod względem dostępności mieszkań oceniono Holandię (49 pkt.), Szwecję (61 pkt.) i Finlandię (63 pkt.).

Według JLL, Polska osiągnęła najlepsze wyniki w kategorii stanu technicznego lokali – 18 punktów wobec 37 punktów średniej unijnej. Wskaźniki dotyczące ogrzewania, doświetlenia, łazienek i usterek technicznych wypadły dwu- lub trzykrotnie lepiej niż w całej Unii.

Obciążenia finansowe polskich gospodarstw

Znacznie gorzej Polska wypada pod względem finansowym. W tej kategorii uzyskano 64 punkty wobec 50 punktów średniej unijnej.

JLL wskazuje, że w trzech wskaźnikach – dotyczących długów za media, spłaty kredytów lub czynszów oraz udziału kosztów mieszkaniowych przekraczających 40 proc. dochodu – sytuacja w Polsce jest lepsza niż średnia unijna.

Decydujący wpływ na wynik miał jednak wskaźnik dotyczący subiektywnego poczucia obciążenia finansowego. Ponad połowa polskich gospodarstw domowych (55 proc.) ocenia wydatki mieszkaniowe jako znaczące. W całej Unii ten odsetek wynosi 32 proc., a Polska ma najwyższy wynik spośród wszystkich państw członkowskich.

Jak podkreślił cytowany w komunikacie JLL Paweł Budny, wysokie koszty powodują, że Polacy często zamieszkują mieszkania o mniejszym metrażu i niewystarczającej liczbie pokoi, co odzwierciedlają dane statystyczne.

Problem przeludnienia i brak zasobu socjalnego

Dostępność mieszkań w Polsce ogranicza także skala przeludnienia. Zjawisko to dotyczy 34 proc. gospodarstw domowych, czyli dwukrotnie więcej niż średnia unijna (17 proc.). Gorzej pod tym względem wypadają jedynie Bułgaria (34 proc.), Łotwa (39 proc.) i Rumunia (41 proc.).

W Polsce na tysiąc mieszkańców przypada około 400 mieszkań, podczas gdy w Europie Zachodniej wskaźnik ten sięga 500–600. Mimo wysokiego tempa budownictwa mieszkaniowego i dynamicznego rynku deweloperskiego, luka podażowa pozostaje znacząca.

Według JLL, bez systemowego programu obejmującego budowę mieszkań socjalnych i dostępnych Polska nie zlikwiduje problemu przeludnienia.

— Rozwiązanie powinno mieć charakter strukturalny i stanowić ogólnokrajowy program rozpisany na lata z wielomiliardowym budżetem zabezpieczonym przez rząd — ocenił Mateusz Bonca, cytowany w analizie.

Źródło: PAP Biznes