Kultura

Paryż znowu patrzy w różnych foto-kierunkach, nie pomijając Polski. Bo dzieła artystów aparatu znad Wisły znów nie brakuje na jednych z najważniejszych na kontynencie targów fotografii. W tym roku w Grand Palais widać odbicie całej polskiej fotografii. Od archiwum po eksperyment, od pamięci po post-internetową ironię. Nie musimy się już na takich imprezach przedstawiać. Nadajemy własny ton. Dotyczy to i artystów, i galerii.

Naprężone jutowe sznurki wpijały się w jasne ciało. Brązowe liny ściskały obrzmiałe kostki. Rozcapierzone, drewniane zęby widelca rozwarstwiały świeże mięso… Czytasz dalej, mimo że to kolejny tekst o rynku kolekcjonerskim? A więc właśnie. W kinach tymczasem „Dom dobry”, najnowszy film Wojciecha Smarzowskiego. Doskonały pretekst dla pytania, jak to możliwe, że jedna przemoc paraliżuje, a inna wręcz niezdrowo syci wzrok.

Didżeje niegdyś kojarzeni głównie z klubami i festiwalami muzycznymi, dzisiaj coraz częściej łączeni są ze śniadaniami, imprezami w środku dnia i wieloma wydarzeniami organizowanymi przez różne marki. Co ciekawe, w tym gronie rośnie liczba kobiet, które z powodzeniem radzą sobie za stołem didżejskim.

„Hołos” zaczyna się od dźwięku – nie muzyki, lecz głosu, który niesie pamięć. To pierwsza w Polsce opera łemkowska. Powstała z potrzeby odzyskiwania tego, co przez dekady było przemilczane. Łączy biały śpiew z elektroniką, obrzęd z performansem, przeszłość z teraźniejszością. Zrodzona w dolinach Łemkowszczyzny, dziś wybrzmiewa na największych scenach.

Sam nazywa się Doudou Cross Bitume i jest „legendą motocrossu” z paryskich przedmieść Aubervilliers oraz idolem TikToka. Teraz to również główny podejrzany w sprawie kradzieży stulecia w Luwrze. Symbolem absurdu i luk w systemach zabezpieczenia największego muzeum świata jest natomiast hasło „LOUVRE”, które przez lata otwierało dostęp do centralnego systemu monitoringu działającego na przestarzałych systemach sprzed 20 lat.

Jeszcze do niedawna muzyka w teatrze była dodatkiem, nie partnerem. Dziś musicale wracają do tradycji. Stają się nie tylko nośnikiem emocji, ale także komentarzem do współczesności.

Kultura jest dziś najbardziej długofalowym instrumentem wpływu: nie krzyczy, tylko działa w tle – kształtuje emocje, wzorce i wyobraźnię. Zmienia sposób, w jaki o kraju myślą inni, ale i to, jak kraj myśli o sobie. W Polsce coraz częściej mówi się o „miękkiej sile” jako realnym zasobie gospodarczym i geopolitycznym. Jeśli jednak soft power ma przynosić trwały efekt, potrzebuje spójnej opowieści, konsekwentnych instytucji i partnerstwa z biznesem.

Zamek kontra zamek, a polem bitwy jest sztuka współczesna — ta, która pojawia się w galeriach i muzeach, a nie w komnatach władców. Tymczasem w Warszawie i na Wawelu zamki otwierają się na dialog z nowoczesnością — wystawiają abakany, „Obrazy liczone”, haute couture czy rzeźbę współczesną w bezprecedensowych zestawieniach. Kto wygrywa to starcie?

Zamiast zasadzać się na gabloty Luwru, warto spróbować załatwić sprawę listownie. „Drogi Mikołaju, w tym roku bardzo chciałabym otrzymać perłowo-brylantowy naszyjnik cesarzowej Józefiny i może choć jedną z bransoletek, w których sportretowano Marię Antoninę. Poniżej przesyłam szacunkowy kosztorys i listę domów aukcyjnych, w których mógłbyś je dla mnie wylicytować.”

Kino i muzyka od wielu lat idą ze sobą w parze. Jedno inspiruje drugie, a często stanowią wzajemne dopełnienie – najlepiej widać to w przypadku muzyki filmowej, tworzonej specjalnie pod konkretne obrazy.